Loading AI tools
Çanakkale ilçesi Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Ezine, Çanakkale ilinin bir ilçesidir. Ezine, Çanakkale ilinin merkez dahil olmak üzere beşinci en büyük ilçesidir.
 | Bu maddede kaynak listesi bulunmasına karşın metin içi kaynakların yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Haziran 2020) |
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Nisan 2012) |
| Ezine | |
|---|---|
 Çanakkale'nin Türkiye'deki konumu | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Çanakkale |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Hacı Arslan Uzan[1] |
| • Belediye başkanı | Güray Yüksel (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 474 km² |
| Rakım | 50 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 32.003 |
| • Kır | 17,106 |
| • Şehir | 13.617 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 17600 |
| İl alan kodu | 286 |
| İl plaka kodu | 17 |
Resmî site Ezine Belediyesi | |
Antik çağlarda şimdiki askeri kışlaların üzerinde bulunan Çaltıkıran Tepe'de kurulmuş bir yerleşim merkezidir. Bu yerleşim merkezi Malazgirt savaşından sonra Danişment Türklerinin Anadolu’nun batısına yerleşmeleri sırasında çıkan muharebede tahrip edilmiştir. Türkler eskiden kurulmuş olan yerin yanında Danişment adı ile yeni bir yerleşim merkezi kurmuşlardır. Mahalli rivayetlere göre Danişment Türklerinin Beyi olan Abdurrahman Bey, şimdiki Ezine’nin bulunduğu yerin güney kenarında Ulu Camii inşa ettirmiştir. Caminin yapılışının amacı cuma namazının kılınması ve bu vesile ile civar köylerin halklarının haftada bir kez merkeze inerek kaynaşmanın sağlanmasıdır. Zaten aynı rivayete göre “Ezine” kelimesi de Farsçada “cuma” anlamına gelen “azine”den türemiştir. Ezine isminin bir süre “iğne” şeklinde telaffuz edildiğine dair rivayetler de vardır.
Ezine'nin Danişment Türklerinin eline geçişi sırasında Ahi Yunusların, Seferşah'ın büyük çabaları olduğu çeşitli kaynaklardan öğrenilmiştir.
Ezine bir süre Selçuklu egemenliği altında kalmıştır. Anadolu Selçuklu Devleti'nin yıkılmasından sonra Karesi Beyliği yönetimine girmiştir. Karesi Bey'in ölümünden sonra oğulları Demirhan Bey ve Yahşi Bey bu toprakları yönetmiştir. Osmanlı Devleti'nin kurulmasından sonra Orhan Gazi döneminde Ermiş Dursun Bey'in, Karesi Beyliği'nin idaresine son vermesinden sonra Ezine ve çevresi Osmanlı topraklarına katılmıştır. Yine o tarihlerde Ezine ovası sularla kaplı bir bataklık olduğundan Arabistan’dan getirilen esir toplulukları ile şimdiki Araplar Boğazı'nı yararak Menderes Çayı'nı denize akıtmışlardır. Böylece ova bataklıktan kurtarılmıştır.
Günümüzde panayır yeri mevkii denilen yerde ev yapımı için temel kazımları sırasında su ürünleri kalıntıları ile küçük balıkçı iskeleleri kalıntıları çıkmıştır. Panayır yeri ve Gölcük mevkii denilen kısımda, yağışlar çok olduğu kış ve ilkbahar ayları boyunca önemli miktarda su birikmektedir. ‘‘Son yıllarda bu iki yer kademeli olarak suni dolgu ile doldurulmaktadır.’' Bütün bunlar asırlar önce Ezine Ovası'nın Balıklı Köyü altlarına kadar sularla kaplı olduğunu göstermektedir. Ayrıca Karesi egemenliği sırasında Yahşi Bey ve Ahi Yunus tarafından Öksüz Camii ve hamam inşa edilmiş, Çaltıkıran Tepe'de oturan halk cami ve hamamın etrafına toplanarak Ezine'nin ilk oluşumunu sağlamışlardır.
Ezine, Marmara Bölgesi sınırları içinde kalan bir yerleşim birimidir. Çanakkale–İzmir karayolu içinden geçer. Çanakkale'ye 42 km uzaklıktadır. Doğuda Bayramiç, batıda Ege Denizi, güneyinde Ayvacık ilçesi, kuzeyde Çanakkale ilinin merkez ilçesi ile çevrilidir.
Ezine ve çevresi ikinci zamanda (mezozoik çağda) meydana gelmiştir. Bunun en büyük kanıtları bölgede çıkarılan kireç taşı, kurşun, demir ve mermer gibi maden alanlarının jeolojik yapılarıdır. Ezine ve çevresi aynı zamanda oldukça büyük bir volkanik kütle üzerindedir.
Ezine, düzlük (ova) bir alan üzerinde kurulmuştur. Bu geniş ovanın batısı, kuzeyi ve güneyi alçak tepelerle çevrilidir. Bu tepelerin en yüksekleri Zambak Tepe ve Çığrı Tepeleridir. İlçe sınırları içerisinde Ezine ovasının dışında Üsküfçü, Kestanbol, Kızılköy ve Mahmudiye ovaları vardır. Ovalarının hepsi sulanabilir arazilerdir. İlçenin en büyük ve önemli akarsuyu Menderes Çayıdır.
Menderes Çayı Kaz Dağlarının kuzey yamaçlarından doğarak gelir. Ezine ovasını suladıktan sonra ilçenin kuzey-batı istikametinde Çanakkale Boğazı'na dökülür. Akçin Çayı ise Ezine'nin içerisinden geçerek Menderes Çayı ile birleşir. İlçe sınırları içindeki Şeytan Deresi, Kocalaş Deresi, Andık Deresi, Koca Tepe Deresi, Uzunalık Deresi ve Çatak Deresi Menderes Çayı ile birleşir.
Bu arada son yıllarda yapılan Kemallı ve Bahçeli Göletleri tarım arazilerinin sulanmasına yardımcı olmaktadır.
İlçede genelde Akdeniz ikliminin bitkisi olan maki görülmekle beraber batısı ve kuzey-batısı ormanlarla kaplıdır. İlçe ormanlarının asıl türü kızıl çamdır. Ağaç türlerinden ise meşe, ardıç, akçakesme ve karayemiş çeşitleri görülür. Bu arada sahil kesiminde geniş alanlar zeytin ağaçları ile kaplıdır.
Ezine, Marmara ve Ege Bölgelerinin geçiş alanındadır. Bu bakımdan iki bölgede görülen iklim özellikleri Ezine'ye yansır. Yazları sıcak ve kurak, kışları ise ılık ve yağışlıdır. Yağışlar genellikle yağmur halindedir. Kış bitiminde de sıkça kırağı yağar. Kış aylarında zaman zaman kısa sürelerle kar yağar. Son yıllarda ekolojik denge bozukluğundan mevsim içinde mevsim normallerinin dışında hava şartları da görülmektedir. Yapılan meteorolojik gözlemlere göre en soğuk ay ocak ve şubat ayları olup en soğuk ay ortalaması -4 °C ila -5 °C derecedir. En sıcak ay ise Temmuz ve Ağustos ayları olup en sıcak ay ortalaması 25 °C ila 35 °C derece arasındadır. Yıllık yağış bakımından en yağışlı aylar Kasım, Aralık, Mart ve Nisan aylarıdır. Ortalama yağış miktarı yılda 626 mm'dir. En yağışsız aylar ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır.
Ezine yerleşim yeri bakımından etrafı tepelerle çevrili bir konumda olduğundan nem ortalaması oldukça yüksektir.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[2] | 28.861 | 4.143 | 24.718 |
| 1935[3][lower-alpha 1] | 17.318 | 4.685 | 12.633 |
| 1940[4] | 18.417 | 4.096 | 14.321 |
| 1945[5] | 20.202 | 6.702 | 13.500 |
| 1950[6] | 18.776 | 3.812 | 14.964 |
| 1955[7] | 21.959 | 4.691 | 17.268 |
| 1960[8] | 25.928 | 7.536 | 18.392 |
| 1965[9] | 27.805 | 7.819 | 19.986 |
| 1970[10] | 29.651 | 9.062 | 20.589 |
| 1975[11] | 30.331 | 9.359 | 20.972 |
| 1980[12] | 31.044 | 9.357 | 21.687 |
| 1985[13] | 32.591 | 10.455 | 22.136 |
| 1990[14] | 34.234 | 11.167 | 23.067 |
| 2000[15] | 35.301 | 13.309 | 21.992 |
| 2007[16] | 34.336 | 14.125 | 20.211 |
| 2008[17] | 32.833 | 12.857 | 19.976 |
| 2009[18] | 32.353 | 13.202 | 19.151 |
| 2010[19] | 36.088 | 17.301 | 18.787 |
| 2011[20] | 32.128 | 13.550 | 18.578 |
| 2012[21] | 31.615 | 13.388 | 18.227 |
| 2013[22] | 32.165 | 14.002 | 18.163 |
| 2014[23] | 32.962 | 14.273 | 18.689 |
| 2015[24] | 31.801 | 14.056 | 17.745 |
| 2016[24] | 31.345 | 14.024 | 17.321 |
| 2017[24] | 31.962 | 14.972 | 16.990 |
| 2018[24] | 32.003 | 14.232 | 17.771 |
| 2019[24] | 30.660 | 13.520 | 17.140 |
| 2020[24] | 30.723 | 13.617 | 17.106 |
Ezine ilçe merkezinin denize kıyısı yoktur. Ezine, sınırları dahilindeki sahil şeridine 15 km mesafededir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
