Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Eski Ahit'te eşcinseller arasında yaşanan "erkek erkeğe cinsel ilişki" ile ilgili bazı davranışlardan bahsedilmektedir. Erkekler arası ilişkileri -özellikle anal ilişkileri- ağır kınama Levililer kitabında bulunur ve bunun "tiksinç" bir hareket olduğundan bahsedilir.
Tekvin'in 18 ve 19. konularında Sodom ve Gomora'nın ahlaksız şehirler olduklarına ve adaletin empoze edilmesi gerektiğine değinilir:
Onlar yatmadan, kentin erkekleri –Sodom'un her mahallesinden genç yaşlı bütün erkekler– evi sardı.
Lut'a seslenerek, 'Bu gece sana gelen adamlar nerede?' diye sordular, 'Getir onları da yatalım.'[1]
Tekvin 19:5'te İbranice kelime "ya da" Yeni Amerikan Standart Kitâb-ı Mukaddes'te "ilişki" olarak tercüme edilmiştir ve KJV ile diğer tercümelerde sıklıkla "bilmek" olarak tercüme edilmiştir; genelde bu terim Eski Ahit'te yer alır ve anlamı birisini veya bir şeyi (cinsel olmayan anlamda) bilmektir. Bu terimin yaklaşık bir düzinesi birisini cinsel anlamda bilmek anlamıyla hüsnütabir olarak kullanılmıştır (bkz. Tekvin 4:1 ve Tekvin 38:26). Sıklıkla kullanılan yoruma göre Lut, misafirlerini cinsel tacizden korumak için kalabalığa bakire kızlarını sunmuştur. Çoğu geleneklerin yorumuna göre, özellikle Hakimler 19'a paralel olarak, Lut'u rahatsız eden kalabalık eşcinsel bir gruptur.[2][3][4][5] Diğer bazı yorumlar ise Sodom'un misafirperver olmadığını ve her yeni geleni sorguya tuttuğunu savunur.[6][7]
Çoğu Yahudi bakış açısına göre Sodom'un günahı "misafirperver olmamalarıydı". Her ne kadar eşcinsel hareketler Levililer kitabında şiddetle kınansa da, Tekvin 19 Lut'un kızlarıyla yaşadığı ilişki dışındaki tüm ilişkileri sıra dışı olduğu fikrini belirtir.
Helenistik Yahudi filozof Philon (MÖ 20 - MS 50) Sodom yerlilerini şöyle tasvir eder:
Adamları, sığır gibi ayak direr, dik kafalıdır, doğa kanunlarını hiçe sayarlar, açgözlülükte, içkide ve kanunsuz ilişkilerde aşırıya kaçarlar; sadece kadınlar için deliye dönüp evliliklerini bozmakla yetinmezler, erkekler birbirlerine şehvetle yaklaşır, görülmemiş şeyler yaparlar ve ortak doğalarına saygı duymazlar; çocuklara düşkün olmalarına rağmen nesilleri prematüredir; bu hareket onlara bir avantaj sağlamamıştır, yüksek derecedeki şiddetli arzularına yenik düştüklerinden, erkeklerin kendilerine kadın gibi davranılması bir adet oldu, bu nedenle kendilerinde kadın hastalıkları görülmesine ve dayanılmaz şeytana hasıl oldu; efemine, narin ve kadınsı oluşlarının yanı sıra ruhlarını aşağıladılar ve insan ırkını bozdular.[8][9]
Yahudi tarihçi Josephus (37 - 100), Tekvin öyküsünü özetlerken "Sodomiler" terimi kullandı:
Bu zamanda Sodomiler, zenginlikleri ve büyük varlıkları nedeniyle kibirlendiler; erkeklere karşı adaletsizleştiler, kendilerine avantaj sunan Tanrı'ya karşı geldiler: yabancılardan nefret ettiler, Sodomilik eylemleriyle kendilerini taciz ettiler... Şimdi Sodomiler güzel çehreli genç erkekler gördüler, Lut'un ikametgâhına gittiler ve zor kullanarak bu güzel oğlanlarla iyi vakit geçireceklerini söylediler; Lut, onları ayılması için uyardı ve onlara uygunsuz olmayan hiçbir şey sunmadı; eğer kendilerine çeki düzen vermezlerde onların şehveti için kızlarını sunacağını belirtti; bunların hiçbiri onları utandırmadı.[10]
Birinci yüzyılın ortalarında Mısırlı Helenist bir Yahudi tarafından yazılan "Enoh'un Sırları Kitabı"nda yazılana göre Sodomiler "özellikle kendi aralarında olmak üzere berbat bir şekilde seks düşkünü" ve "doğaya karşı günah işleyen, Sodomi usullerince oğlancılık yapan, sihir ve büyüyle uğraşan" kişilerdir.
İddia edildiğine göre, Bizans imparatoru I. Justinianus 500'lü yıllarda kanunlar koyana kadar Sodom ve Gomora'nın hiçbir zaman tek bir günahın ürünü olarak yok olduğu savunulmamıştır.[11][12][13] Corpus iuris civilis ile ilgili olarak, 538 yılına dayanan 77 no'lu ve 559 yılına dayanan 141 no'lu kanunlarla Sodom'un günahının özellikle eşcinsel eylemler olduğu bildirilmiştir. Justinianus'un amaçlarından biri, deprem ve diğer doğal afetlerde suçlayacak bir grup bulmaktı; fakat en önemli amacı, eşcinsel karşıtı yasalarla siyasi rakiplerini ve destekçilerini suçlu durumuna düşürmekti. Bu dönemde idam cezası dini günah işleyenlere verilip sivil suç işleyenlere verilmemekteydi ve Justinianus, kanunlarının ilahi olduğunu açıkladı.
Aşağıdaki baplar, Kutsal Kod'u oluşturan Levililer kitabının bölümleridir:
Levililer 18:22:
“ | Kadınla yatar gibi bir erkekle yatma. Bu iğrençtir. | „ |
“ | Bir erkek başka bir erkekle cinsel ilişki kurarsa, ikisi de iğrençlik etmiş olur. Kesinlikle öldürülecekler. Ölümü hak etmişlerdir. | „ |
Kitabın bu konularında kınanan unsurlar geniş ölçüde tartışılmıştır, "bunların yanlış olmasının sebebi sadece pagan Kenanlılara ait olması değil, Tanrı'nın bunların yanlış olduğunu söylemesidir."[14][15] Bu görüşler, hahamların yorumları olan Mişna ve Talmud'a da yansıtılmıştır;[16] ayrıca, Eski Ahit'te bununla ilgili bir kaynak bulunmamasına rağmen bu bapların kadın eşcinsel eylemlerini de kapsadığı düşünülür.
Çeşitli karşı görüşler ortaya atılmıştır: Loren L. Johns, bu metinlerin İsrailoğullarını Kenanlılardan ayırmak için yaratılan saflık kodu metinleri olduğunu, İsa'nın saflık kodunu reddetmesiyle artık bu kuralların geçerli olmadığını dile getirir.[17] Mona West ise, "bu bapların, kişinin aynı cinsiyette bir başkasını sevmesini ve şefkat duymasını yasaklamamaktadır hatta bunların lafı dahi geçmemektedir" demekte olup bu bapların amacının cinsel tacizi engellemek olduğunu dile getirir.[18]
Davud ve Yonatan'ın arkadaşlığı Samuel kitaplarında hoşnut bir şekilde anlatılır.[19][20][21] Çoğu dinadamı bu ilişkiyi platonik sevgi olarak yorumlasa da kimilerince bu ilişki romantik olup cinsellik içermektedir.
Bu görüşü savunanlar için bu iki bap çok önemlidir:
1 Samuel 18:3-4:
“ | Yonatan, Davut’a beslediği derin sevgiden ötürü, onunla bir dostluk antlaşması yaptı. Üzerinden kaftanını çıkarıp zırhı, kılıcı, yayı ve kuşağıyla birlikte Davut’a verdi. | „ |
“ | Senin için üzgünüm, kardeşim Yonatan. Benim için çok değerliydin. Sevgin kadın sevgisinden daha üstündü. | „ |
Yonatan'ın Davud'a hediyeleri, Davud'un Yonatan'ın sevgisini kadın sevgisiyle kıyaslaması, ikisi arasında yapılan "ahit" ve Şaul'un tepkisi gibi nedenler, dinadamlarınca bu ilişkinin romantik ve hatta cinsel olabileceği şüphesini uyandırdı.[17][22][23][24][25]
Dinadamlarının geleneksel yorumlarına göre Davud ile Yonatan'ın çok yakın bir ilişkisi vardı lakin bu ilişki cinsel değildi.[26] Davud ile Yonatan'ın ilişkisinin romatik olduğunu savunan teoriye muhalif olarak, Harun'un oğlu Eleazar için kuşamını çıkartma hikâyesi (Sayılar 20:26) kanıt olarak sunulur çünkü bu eylem görev ve sorumluluğun transferi mesajı taşır. Her nasıl Harun kuşamını çıkarıp oğlu Eleazar'a vererek başrahiplik görevini oğluna verdiyse, Şaul'un oğlu ve ardılı Yonatan kuşamını çıkarıp Davud'a vererek Davud'un kral olacağı kehanetinde bulunmaktadır.[27][28][29] Ayrıca çıkarılan nesneler sıralandığında kılıç, yay ve zırhtan bahsedilmesi, çıkarılanlar arasında dahi bir sınır olduğunu belirtir.[30]
Her iki Krallar kitabında da, tarihte belirli aralıklarla kadeşim'in (kutsal olanlar) Kutsal Topraklarda belirli bir makama geldiğinden bahsedilir ve bu durum Yahvist krallar Yehoşafat ve Yoşiyahu'ya kadar devam etmiştir.
Kadeşimler, Kenan dini ayinleriyle bir çeşit bağ içindeydi. Eski Ahit istikrarlı bir biçimde dişi kadeşim olan kadeşalarla fahişe anlamına gelen zanah arasında parallelik kurar. Bu nedenle ayinlerde bir cinsel ibadet olduğu ortaya çıkar. KJV versiyonunda sistematik bir şekilde bu kişiler için "Sodomiler" kelimesi kullanılır, Revize Edilmiş Standart versiyonunda ise "erkek kült fahişesi" olarak tercüme edilmiştir. Burada travesti unsuru da bulunuyor olabilir. Vulgat versiyonunda ise kadeşimler için "effeminati" kelimesi kullanılır. İsrail oğullarının kadeşim ve kızlarının kadeşot olması yasak olup, Tesniye 23:17-18'de bu iğrençlik olarak tasvir edilir.
Bu kitap Naomi ile dul gelini Rut ile olan sevgi bağını anlatır. Naomi'nin kocası ve iki oğlu ölünce gelinlerine evlerine dönmesini söyler:
“ | Gelinler yine hıçkıra hıçkıra ağlamaya başladı. Sonunda Orpa kaynanasını öpüp vedalaştı, Rut'sa ona sarılıp yanında kaldı.[31] | „ |
Rut, Naomi'yi terk etmek yerine onunla kalmaya ant içer.[32] Bu ilişki sevgi ve yakın dostluk için özveride bulunmanın hikâyesidir.[33] Fakat, bazı kişilerce bu ilişkinin doğasında muhtemelen cinsellik yatmaktadır. Örneğin Thomas Horner'e göre: "Burada Rut ile Naomi arasında fiziksel bir ilişki olduğu anlatılamamaktadır fakat doğru kelimler kullanılmıştır";[25]:20 Horner'in üzerinde durduğu kelime Rut 1:14'te geçen sarılma kelimesidir ve bu kelime İbranice "dabak" kelimesinden tercüme edilmiştir. Bu kelime Tekvin 2:24'te "kadına bağlanma" ve Tekvin 34:3'te "gönül kaptırmak" olarak kullanılmıştır. Bu baplardaki içerik romantik veya cinsel cazibedir.
Rut kitabındaki "Sen nereye gidersen ben de gideceğim" cümlesi heteroseksüel Yahudi evlilik törenlerinde kullanılır.[34]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.