E. M. Antoniadi

Eugène Michel Antoniadi (Yunanca: Εὐγένιος Μιχαὴλ Αντωνιάδης; 1 Mart 1870, İstanbul – 10 Şubat 1944, Paris) Yunan astronomdur. Anadolu'da doğmuştur. Camille Flammarion tarafından Fransa'ya davet edilmiş ve ömrünün kalanını byrada geçirmiştir.^[1] İsmi Eugenios Antoniadis, Eugène Michael Antoniadi ya da yanlış biçimde Eugène Marie Antoniadi olarak da bilinir.

Eugène Michel Antoniadi
Eugène Michel Antoniadi
Doğum	1 Mart 1870(1870-03-01) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	10 Şubat 1944 (73 yaşında) Paris, Fransa
Vatandaşlık	Yunan-Fransız
Meslek	Astronom
Etkin yıllar	1893–1944
Tanınma nedeni	Mars ve Merkür haritaları
Önemli eser(ler)	La planète Mars, 1659-1929

Antoniadi ünlü bir Mars gözlemcisidir. Mars Kanalları fikrini desteklemişse de 83 santimetrelik teleskopları kullanınca bunun optik bir yanılsama olduğu sonucuna varmıştır.Venüs ve Merkür'ü de gözlemlemiştir. Merkür'ün ilk haritasını yapmaya çalışmıştır. Ay'daki Antoniadi Krateri onun adını almıştır. Merkür'deki Antoniadi Dorsum'u ve Antoniadi ölçüsü de aynı adla anılır. Aynı zamanda iyi bir satranç oyuncusudur.

Hayatı

Antoniadi 1870'de İstanbul'da (Konstantinopolis) doğdu ancak yetişkinlik hayatının çoğunu Camille Flammarion tarafından davet edildikten sonra Fransa'da geçirdi.^[1]

10 Şubat 1899'da Royal Astronomical Society üyesi oldu ve 1890'da British Astronomical Association (BAA)'nın kurucu üyelerinden biri oldu. 1892'de BAA'nın Mars Bölümü'ne katıldı ve 1896'da bu bölümün yöneticisi oldu.^[2][3]

1891'de Société astronomique de France (SAF) üyesi oldu.^[4]

Flammarion, Antoniadi'yi 1893'te Juvisy-sur-Orge'deki özel Camille Flammarion Gözlemevinde yardımcı astronom olarak çalışması için işe aldı.^[5] Antoniadi burada dokuz yıl çalıştı. 1902 yılında hem Juvisy gözlemevinden hem de SAF'tan istifa etti.^[2]

Antoniadi 1909'da SAF'a yeniden katıldı. Aynı yıl, Meudon Gözlemevi Müdürü Henri Deslandres, onun Grande Lunette (83 cm Büyük Refraktör)'ne erişimini sağladı.^[6]

Çok tanınmış bir Mars gözlemcisi oldu ve ilk başta Mars kanalları fikrini destekledi, ancak 1909'da Mars'ın karşıtlığı (astronomi ve astroloji) sırasında Meudon Gözlemevi'ndeki 83 santimetrelik teleskopu kullandıktan sonra, kanalların bir optik yanılsama olduğu sonucuna vardı. Ayrıca Venüs ve Merkür'ü de gözlemledi.

Merkür'ün ilk haritasını yaptı, ancak haritaları Merkür'ün Güneş ile eşzamanlı dönüşü olduğu yönündeki yanlış varsayımı nedeniyle kusurluydu.^[1]

Mars'ın albedo özellikleri için ilk standart isimlendirme Uluslararası Astronomi Birliği (IAU) tarafından Antoniadi'nin 1929 tarihli La Planète Mars adlı haritasından 128 isim benimsenerek yapılmıştır.^[7]

Ayrıca amatör astronomlar tarafından yaygın olarak kullanılan Antoniadi görme ölçeğini oluşturmasıyla da ünlüdür. Aynı zamanda güçlü bir satranç oyuncusuydu. Elde ettiği en iyi sonuç 1907'de Paris'teki bir turnuvada Savielly Tartakower'in bir puan önünde Frank Marshall ile eş-birincilikti.

Yaklaşık 74 yaşında Paris'te öldü.

Ödüller ve onurlandırmalar

Antoniadi'nin 1934 tarihli Merkür haritası

• 1925 – Société astronomique de France tarafından Prix Jules Janssen.^[5]
• 1926 – Académie des Sciences tarafından 2,500 Frank'lık Prix Guzman.^[5]
• 1932 – Académie des Sciences tarafından Prix La Caille.^[5]
• 1970 – Antoniadi krateri, Uluslararası Astronomi Birliği tarafından Ay'da onun onuruna isimlendirilmiştir.^[8]
• 1973 – Antoniadi krateri, Uluslararası Astronomi Birliği tarafından Mars'ta onun onuruna isimlendirilmiştir.^[2]
• 1976 – Antoniadi Dorsum, Merkür'deki kırışıklık sırtı Uluslararası Astronomi Birliği tarafından onun onuruna adlandırılmıştır.^[9]

Yayınlar

Antoniadi, üretken bir makale ve kitap yazarıydı (Astrofizik Veri Sistemi, yazdığı veya ortak yazarlığını yaptığı yaklaşık 230 makale listelemektedir).^[10] Konular arasında astronomi, tarih ve mimari vardı. Société astronomique de France'ın L'Astronomie, Astronomische Nachrichten ve Monthly Notices of the Royal Astronomical Society dergileri için sık sık makaleler yazdı. Önemli eserleri arasında aşağıdakiler yer almaktadır:

• Sur une Anomalie de la phase dichotome de la planète Vénus (Paris: Gauthier-Villars, (s. d.)).^[11]
• La planète Mars, 1659-1929 (Paris: Hermann & Cie, 1930).^[12]
• La Planète Mercure et la rotation des satellites. Etude basée sur les résultats obtenus avec la grande lunette de l'observatoire de Meudon (Paris: Gauthier-Villars, 1934).^[13]

Kaynakça

1. Hockey, Thomas (2009). "Antoniadi, Eugène Michael". The Biographical Encyclopedia of Astronomers. Springer Publishing. doi:10.1007/978-1-4419-9917-7_58. ISBN 978-0-387-31022-0. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012.
2. McKim, R. J. (Ağustos 1993). "The life and times of E.M. Antoniadi, 1870-1944. Part I: an astronomer in the making". Journal of the British Astronomical Association. 103 (4): 164−170. Bibcode:1993JBAA..103..164M. 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023. See the introduction.
3. "Antoniadi". Gazetteer of Planetary Nomenclature. NASA. 19 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
4. "[[L'Astronomie (dergi)|Bulletin de la Société Astronomique de France]] 1896, p. 415". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
5. ""Antoniadi, Eugène Michel - Archives," cote Ms 1138, Bibliothèque de l'Observatoire de Paris - site de Paris (France), Alidade database, consulted 16 March 2018". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
6. "McKim, Richard J. "The life and times of E.M. Antoniadi, 1870-1944. Part II: The Meudon years." Journal of the British Astronomical Association 1993, vol. 103, no. 5, pp. 219-227." 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
7. Shirley, James H.; Fairbridge, Rhodes Whitmore (1997). "Nomenclature". Encyclopedia of planetary sciences. Springer. ss. 543-550. ISBN 978-0-412-06951-2.
8. "Antoniadi". Gazetteer of Planetary Nomenclature. NASA. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
9. "Antoniadi Dorsum". Gazetteer of Planetary Nomenclature. NASA. 16 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
10. Harvard Astrophysics Data System, retrieved 5 May 2018.
11. "Bibliothèque nationale de France Gallica catalog entry". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
12. "Bibliothèque nationale de France Gallica catalog entry". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
13. "Bibliothèque nationale de France Gallica catalog entry". 23 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.

Konuyla ilgili yayınlar

• Abetti, Giorgio (1970). "Antoniadi, Eugène M.". Dictionary of Scientific Biography. 1. New York: Charles Scribner's Sons. s. 172. ISBN 0-684-10114-9.
• McKim, Richard J. (1993). "The Life and Times of E.M. Antoniadi, 1870-1944. Part I: An Astronomer in the Making". Journal of the British Astronomical Association. Cilt 103. ss. 164-170. Bibcode:1993JBAA..103..164M.
• McKim, Richard J. (1993). "The Life and Times of E.M. Antoniadi, 1870-1944. Part II: The Meudon Years". Journal of the British Astronomical Association. Cilt 103. ss. 219-227. Bibcode:1993JBAA..103..219M.

Dış bağlantılar

• Edward Winter (2002). "A Chessplaying Astronomer". 7 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
• Pictures of Mars 23 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. kept at the Library of Paris Observatory