Douglas Haig, 1. Kont Haig, (19 Haziran 1861 - 29 Ocak 1928), I. Dünya Savaşı sırasında uzun süre Fransa'daki Britanyalı kuvvetlerinin başkomutanlığını yürüten Britanyalı mareşal. Daha çok Alman öldürmek biçiminde özetlenen yıpratma stratejisi sonucunda 1916-1917 yıllarında hem çok sayıda Britanyalı askerinin ölmesi, hem de kısa vadede önemli kazançlar sağlanamaması yoğun eleştirilere uğramasına neden olmuştur.
Douglas Haig | |
---|---|
Doğum | 19 Haziran 1861 Charlotte Square, Edinburgh |
Ölüm | 29 Ocak 1928 (66 yaşında) Londra |
Bağlılığı | Birleşik Krallık |
Branşı | Britanya Ordusu |
Hizmet yılları | 1884–1920 |
Rütbesi | Mareşal |
Çatışma/savaşları | II. Boer Savaşı I. Dünya Savaşı |
Gençliği
Sandhurst Kraliyet Askeri Okulu'nda öğrenim gördü. Sudan'da çarpıştı (1898), Güney Afrika Savaşı'na katıldı. Hindistan'da çeşitli yönetim görevlerinde bulundu. Savaş Bakanlığı'nda askeri eğitim sorumlusu olarak görev yaptığı sırada (1906-1909) Savaş Bakanı Richard Burdon Haldane'in bir genelkurmay oluşturmasına yardımcı oldu. Ayrıca Anavatan Kuvvetleri adlı yedek birliklerin ve ileride Avrupa'da çıkabilecek bir savaşta çarpışmak üzere oluşturulan İngiliz Sefer Birlikleri'nin (BEF) kuruluş çalışmalarına katıldı.
I. Dünya Savaşı
Ağustos 1914'te I. Dünya Savaşı'nın başlamasının ardından 1. Kolordu'yu Fransa'nın kuzeydoğusuna götürmekle görevlendirilen Haig 1915 başlarında 1. Ordu'nun komutanı oldu. Aynı yıl 17 Aralık'ta Sir John French'in (sonradan Ypres 1. kontu) yerine İngiliz Sefer Birlikleri'nin başkomutanlığına getirildi. Temmuz-Kasım 1916'da komutasındaki çok sayıda birlikle Somme Irmağı kıyısında mevzilenmiş Alman birliklerine karşı bir saldırı sırasında İngilizler 420 bin kayıp verdi .Fransızların kısa bir süre önce savaşa giren ABD'den yeterli kuvvet gelinceye değin savunmada kalacaklarını açıklamaları üzerine, ertesi yıl Flandre bölgesinde Almanlara karşı tek başına saldırıya geçmeye karar verdi. Passchendaele Seferi olarak da bilinen II. Ypres (Ieper) Çarpışması'nda (Temmuz-Kasım 1917) İngilizlerin verdiği kayıplar, Somme çarpışması sırasında olduğu gibi İngiliz kamuoyunda büyük sarsıntı yarattı. Savaşın sonunda Belçika kıyısına ulaşmayı hedefleyen Haig bu amacını gerçekleştiremediyse de, Almanlara I. Dünya Savaşı'nı yitirmelerinde etkili olan önemli kayıplar verdirdi.
1916'nın sonlarında mareşalliğe yükseltilen Haig, Kral V. George'dan tam bir destek görmesine karşın, Aralık 1916'da başbakan olan David Lloyd George'un desteğini kazanamadı. Aralık 1916-Mayıs 1917 arasında Batı Cephesi'nde İtilaf devletleri ordularının başkomutanı Robert Nivelle'in komutası altında gönülsüzce çarpıştı. Mart 1918'de gene bir Fransız generali olan Ferdinand Foch'un Nivelle'in yerine itilaf ordularının başkomutanlığına atanmasında önemli rol oynadı. Foch'la uyumlu bir biçimde çalışan Haig, Nivelle'in komutası altında çarpıştığı dönemin tersine, Britanya Ordusunun giriştiği harekâtlara tek başına komuta etti. Almanların savaştaki son saldırılarının (Mart-Temmuz 1918) durdurulmasına yardımcı olduktan sonra, İtilaf ordularının 8 Ağustos'ta başlattıkları saldırıyı yönetti. Zaferle sonuçlanan bu saldırı Haig'in askerlik yaşamının belki de en parlak başarısı oldu.
Savaşın ardından
Savaştan sonra Britanyalı Lejyonu'nu kuran Haig, Birleşik Krallık topraklarının dört yanını dolaşarak yoksul düşmüş eski askerler için para topladı. 1919'da kont yapıldı.
Popüler kültürdeki etkileri
Haig'in cephe savaşında ısrar ederek kitlesel kayıplara yol açması ünlü İngiliz drama dizisi Blackadder'da işlenmiştir.[1]
Galeri
- Edinburgh Kalesi içindeki Scottish National War Memorial içinde Haig için ayrılan yer
- Yine Edinburgh Kalesi içinde National War Museum avlusunda Haig heykeli
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.