Remove ads
Dokuz Oğuzlar, (Eski Türkçe: 
, Toquz Oγuz,[1] Çince: 鐵勒九姓 / 铁勒九姓, tielè jiǔxìng), Tielenin dokuz boyu.
Çin kaynaklarında, (九姓; Jiuxing) "dokuz boy, halk", Çin'deki Tabgaç hanedanı sırasında Uygurlar Gao Chu adıyla anılmışlardır.[2] Bununla beraber Uygur Kağanlığı kurulduktan sonra Uygur kelimesi Dokuz Oğuz için de kullanılmaya başlandı. İslam coğrafyacıları, Tokuz-Oğuz Uygurları eş tutmuşlardır.[3]
Dokuz Oğuz boyları şunlardı: Bugular (Pu-ku), Hun, Bayırku, Tongra, İzgil, Ch'i-pi, A-pu-sse, Ku-lun-wu-ku, Edizler. Bunların arasında Uygurlar da katılınca Dokuz Oğuzlar, "On Uygur" olarak anılmaya başlandı.[4]
Remove ads
Karabalgasun Yazıtı'nın Çince yüzünde Uygurların dokuz aileden meydana gelmiş oldukları anılmıştır.[5] fakat bu "dokuz aile"nin isimleri tek tek sayılmamıştır. Başka Çin kaynakları yardımıyla Uygurların oluştuğu dokuz aile şu şekilde sıralanabilir;[6]
- 薬羅葛 Yüe-lo-ko (Yaγlaqar, Yağlaqar veya Yaglakar)
- 胡咄葛 Hu-to-ko (Quturγar veya Uturkar)
- 啒羅勿＝倶羅勃 To-lo-wo (Küräbür veya Kürebir)
- 貊歌息訖 Mo-Ko-si-k'i (Bakasıkır)
- 阿勿嘀 A-vu-ti (Ebirçeg)
- 葛薩 Ko-sa (Qazar veya Kasar)
- 斛嗢素 Hu-Wu-su (oguz)
- 薬勿葛 Yüe-wu-ku (Yaγmurqar veya Yagmurkar)
- 奚耶勿＝愛邪勿 Hi-Ye-Vu (Aymur veya Eymur)
Yurdu
Moğolistan'ın doğusunda özellikle Tola (Tuul, Tula) akarsuyu dolayında yaşayanlar Dokuz Boydan oluştukları için onlara Dokuz Oğuzlar denildi.[7]
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads