BitTorrent
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
BitTorrent internet üzerinden dosya paylaşım yazılımına ve aynı tekniği kullanan dosya takas sistemine verilen isimdir. Diğer peer to peer (eşten eşe) (P2P) paylaşım programlarından farkı sabit olmayan bağımsız sunucu tanımlama dosyaları sayesinde sabit bir sunucuya ihtiyaç olmaksızın paylaşıma devam etmesidir.
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Şubat 2020) |
Doğrudan indirmekten farklı olarak, dosyayı indiren kişiler indirme esnasında indirdiği kadarını diğer kullanıcılara paylaşmaktadır. Torrent protokolü, çoğunlukla büyük boyutlardaki dosyaların paylaşımında kullanılır.
Torrent indirebilmek için μTorrent, Bitcomet, BitTorrent, Azureus, Flashget, LimeWire vb. istemci yazılımlara ihtiyaç vardır. Ayrıca dosyaları indirebilmek/paylaşabilmek için torrent dosyası denilen, uzantısı .torrent olan 2-500 Kb büyüklüğünde dosyaları indirmeniz gerekmektedir. Güncel yöntemlerde magnet link adı verilen linkler aracılığıyla .torrent dosyasına ihtiyaç kalmamıştır.
Buffalo Üniversitesi mezunu programcı Bram Cohen, protokolü Nisan 2001'de tasarladı ve mevcut ilk sürümü 2 Temmuz 2001'de yayınladı. Cohen ve Ashwin Navin, teknolojiyi daha da geliştirmek için BitTorrent, Inc.'i (daha sonra Rainberry, Inc. olarak yeniden adlandırıldı) 2004 yılında kurdu.[1]
Torrent'i diğer indirme yöntemlerinden ayıran en büyük fark dosyayı çekme hızınızı dosyaları çeken kişilerin ve dosyanın popülaritesinin yönlendiriyor olmasıdır. Yani bir dosya ne kadar popülerse o kadar çok kişi o dosyayı çeker ne kadar çok kişi o dosyayı çekiyorsa o dosyanın Peers sayısı o kadar artar ve ne kadar çok Peers varsa dosyayı çekme hızınız o derece artar. Seeder'lar (paylaşımcılar) anahtar rol üstlenmelerine rağmen Leecher'lar (indiriciler) da büyük öneme sahiptir. Torrent dosya paylaşım tekniğidir, sadece download'a dayalı diğer dosya yöntemlerinden (RapidShare benzeri dosya dağıtım şebekeleri gibi) oldukça farklıdır. Bu nedenle bazı dosyaları zor bulabilir, bazı dosyaları da çok yavaş çekebilirsiniz. Seeder'ı (paylaşanı) olmayan dosyaları indiremezsiniz. Torrent her zaman tam hızda download'ı garanti etmez, o dosyayı hızlı çekmenizin formülü pek karışık olmayan bir şekilde anlayabilirsiniz.
Bu formülü ise temel olan tek bir neden sağlar: Dosyanın popülaritesi
Dosya ne kadar popüler ise o kadar çok kişi çeker ve o kadar çok kişi seed eder. Bu da yoğun talebi karşılamak için yeterli kaynak oluşturur. Yani Torrent kelimesinin anlamı olan sel gibi büyümeye devam eder ve bir süre sonra kendi kendine yeten yaşayan ve ölen bir yapıya bürünür.
Torrent sistemi kendini telif hakkı savunucularına ve telif haklarının sahibi şirketlere karşı otomatik denilebilecek ve zahmetsiz sayılabilecek şekilde de koruyabilmektedir. Örneğin klasik indirme metotlarında içeriği barındıran sunucular kapatıldığında veya engellendiğinde içeriğin paylaşılması imkânsızdır. Muhakkak ki o içeriğe sahip birinin içeriği başka bir sunucuya (rapidshare, hotfile vb.) yüklemesi gerekir. Torrent'te ise durum biraz daha farklıdır ve kolaydır. Ana içerik belki de milyonlarca kullanıcıda bulunduğundan dolayı paylaşılmak istenildiğinde bir tracker ve içeriğin torrent dosyasının bulunması yeterlidir. İçeriği paylaşıma açmak isteyen kişi sadece torrent uzantılı dosyayı gerekli programa ekler. Günümüz teknolojisinde MagnetLink isimli bir teknoloji ile Torrent dosyası indirmek zorunlu değildir. Dosyanın özet bilgisi ile bir tracker listesinin bulunduğu bir link'e tıklamak, çoğu torrent programı için indirme işleminin başlaması için yeterlidir.
Torrent hakkında öngörülen yol haritasına göre, örneğin bir dizinin toplu sezon dosyalarının indirilmesi sırasında farklı ülkelerden kullanıcıların kendi dillerinde altyazı çevirilerini torrent paylaşımına upload etmesi için, ana dosya listesine eklemelerine olanak verecek şekilde dosya paylaşım protokol geliştirme çalışmaları sürmektedir. Ama torrent içeriğiyle alakası olmayan spam gibi dosyaların karışma ihtimali nedeniyle geliştirilme aşaması uzun süre tartışmalı olmuştur. Bu yüzden proje geçici olarak askıya alınmış olsa da, geliştirme çalışmaları halen sürmektedir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
