Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı (Belarusça: Dziarjaunı himn Respubliki Byelaruś; Дзяржаўны гімн Рэспублікі Беларусь) veya şarkı sözlerinin ilk kısmının kullanıldığı resmî olmayan adıyla Mı, Byelarusı (Belarusça: Мы, беларусы; Türkçe: Biz Beyaz Ruslar), Belarus'un devlet marşıdır. Ülkenin devlet sembolleri arasında yer alır. Marş ilk olarak 1940'lı yıllarda yazıldı ve 1955'te Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde kullanılmak üzere kabul edildi. Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi, sözleri Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonraki dönemde 1995'ten 2002'ye kadar marşı resmi törenlerde sözsüz olarak Sakalouski tarafından bestelenen müzikle birlikte kullanılmaya devam etti. Klimkoviç ve Uladzimir Karızna tarafından yazılan yeni şarkı sözleri, 2 Temmuz 2002'de yayınlanan devlet başkanlığı kararnamesiyle kabul edilirken, Belarus ile olan tarihi bağlantılarından dolayı bestede değişikliğe gidilmedi. Bu açıdan Belarus, Rusya (Rusya Devlet Marşı), Özbekistan (Özbekistan Ulusal Marşı) ve Tacikistan (Surudi milliy) ile birlikte Sovyet marşlarının müziğini kullanımdan kaldırılmadan devam eden eski Sovyet ülkelerinden biridir.
| Türkçe: Beyaz Rusya Cumhuriyeti Devlet Marşı | ||
|---|---|---|
| Dziarjaunı himn Respubliki Byelaruś | ||
 | ||
 BelarusUlusal Marşı | ||
| Diğer ismi | Мы, беларусы Türkçe: Biz Beyaz Ruslar | |
| Güfte | Mihas Klimkoviç ve Uladzimir Karızna, 2002 | |
| Beste | Nestser Sakalouski, 1944 | |
| Kabul tarihi | 24 Eylül 1955 (beste) 2 Temmuz 2002 (güfte) | |
| Ses örneği | ||
Sovyet cumhuriyetlerinin kendi devlet marşlarının oluşturulma tarihi Tahran Konferansı'na dayanır. Dönemin ABD başkanı Franklin D. Roosevelt Birleşmiş Milletler yaratma fikrini ortaya koyduğunda Sovyetler Birliği yönetimi Sovyet nüfuzunu güçlendirme amacının bir yansıması olarak birlik cumhuriyetlerine kendi savunma ve dışişleri bakanlıkları oluşturmalarını, bununla birlikte ulusal bayrak, amblem ve marşlar oluşturarak tam teşekküllü devletlerin maksimum niteliklerinin verilmesine karar verdi. 3 Şubat 1944'te Sovyetler Birliği Yüksek Sovyeti tarafından "Sovyet Cumhuriyetlerinin Devlet Marşları Hakkında" adlı kararname yayınlandı ve birlik cumhuriyetlerinin hükûmetleri çalışmalara başladı. Yeni devlet marşının oluşturulması üzerine Beyaz Rusyalı şair ve bestecilerle gerçekleştirilen ilk toplantı 8 Nisan 1944'te Moskova'da yapıldı.[1]
Bu toplantıdan sonra şairler ve besteciler yeni marş için çalışmalara başladı. Yıllar süren çalışmaların ve elemelerin ardından Mı, Byelarusı Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin yeni devlet marşı seçildi ve 24 Eylül 1955'ten itibaren resmî olarak kullanılmaya başlandı.[1] Marşın müziği Nestser Sakalouski tarafından bestelendi ve sözler Mihas Klimkoviç tarafından yazıldı. 1944'te devlet yetkililerinden oluşan jüriye sunuldu ancak resmî olarak kabul edilmeden önce 11 yıl boyunca değişiklikler geçirdi.[1][2] Sovyetler Birliği'nin dağılmasıyla birlikte Belarus'un bağımsızlığını ilan etmesinden sonra marşın melodisi aynı kalırken, sözleri kaldırıldı.[3] 1995'te Natallya Arsenneva'nın Mahutnı Boja" (Türkçe: Yüce Tanrı) şiirini devlet marşı olarak kabul etmek için bir girişimde bulunuldu, öneri bir parlamento komitesi tarafından desteklenmesine rağmen yürürlüğe koyulmadı.[3]
2002'den önce marşa dair Beyaz Rusya Anayasası'ndaki tek ifade, birinci bölüm 19. maddede yer alan "Beyaz Rusya Cumhuriyeti'nin egemen bir devlet olarak sembolleri devlet bayrağı, devlet arması ve devlet marşı olacaktır" şeklindeydi. Anayasada arma, bayrak ve marşın devlet sembolleri olarak kullanılmasından bahsedilirken, her sembolün kanunla tanımlanması gerekiyordu.[4] 350 numaralı Devlet Başkanlığı Kararnamesi, Beyaz Rusya'nın bağımsızlık gününden önceki gün 18 Temmuz 2002'de yürürlüğe girinceye kadar bir marşı tanıtan bir yasa çıkarılmadı. Kararnamenin temel amacı, marşın yeni sözlerini ve bestesini oluşturmaktı. Kararname ile ayrıca marşın ne zaman, nerede ve nasıl kullanılacağı da belirlendi.[5]
Marş ile ilgili toplanan devlet komisyonu, marş ile ilgili kararını 12 Haziran 2002'de Sakalouski'nin bestesi ile birlikte Klimkoviç ve Karızna'nın güftesini Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko'nun onayına sundu. Karar, 118 binden fazla kişinin katıldığı interaktif bir ankette söz konusu esere 50.271 kişinin verdiği oya binaen ortaya çıkan tabloya dayandırıldı.[6] Marşın yürürlüğe girmesi ilk kez 2 Temmuz 2002'de gerçekleşen toplantıda duyuruldu ve marşın ilk performansının 3 Temmuz'da gerçekleştirilmesine karar verdi. Bu tarih, Nazi Almanyası'nın Beyaz Rusya'yı işgalinin ardından 1944'te Wehrmacht'ın Kızıl Ordu tarafından Minsk'ten uzaklaştırıldığı Beyaz Rusya Bağımsızlık Günü'dür.[6]
Lukaşenko yeni bir devlet marşı seçme kararını verdiğinde, Sovyet dönemi marşında yalnızca küçük değişiklikler yapıldı. Rusya, Sovyetler Birliği Komünist Partisi ve Vladimir Lenin'e yapılan atıflar değiştirilerek "halkların dostluğu" teması işlendi ve Sakalouski tarafından bestelenen özgün müzik korundu.[7][8][9] Bununla beraber "halkların dostluğu"nun yanında "Biricik ana vatanımız Beyaz Rusya, sen çok yaşa!" ifadesi de marşta yer aldı.[10] Hükûmet, Sakalouski'nin müziğini tarihsel sürekliliği sağlamak ve ayrıca popülerliği ile müzik kalitesi nedeniyle kullanmaya karar verdi.[9][11] Yeni devlet marşının kabul edilmesinden sonra, 1995 Beyaz Rusya referandumunun ardından kabul edilen kararlarla birlikte Beyaz Rusya devlet sembollerinin benimsenmesi süreci tamamlandı.[9]
Aralık 2002'de marşın ses ve görüntü kaydının yapılması için Minsk'de yer alan Bağımsızlık Meydanı'nda yaklaşık 3.000 kişi toplandı. Bu kayıt ilk olarak 2003 yılına girilen yılbaşı akşamında televizyonda naklen yayınlandı ve o zamandan sonra da sabah açılış ve akşam kapanış vakitlerinde Beyaz Rusya devlet televizyonunda yayımlanmaya devam etti. Sovyet propaganda tekniklerinin uygulandığı kayıtta panoramik görüntüler eşliğinde farklı yaş gruplarından oluşan 5-6 kişilik gruplar yer almakta ve "halkların dostluğu" ile ilgili sözler sırasında eski Sovyet cumhuriyetlerinin geleneksel kıyafetlerini giyen kişiler gösterilmektedir.[10]
Eser, Beyaz Rusya Anayasası'nın 1. bölümü 19. maddesi uyarınca devleti marşıdır.[12] Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko 2 Temmuz 2002 günü Belarus Cumhuriyeti Devlet Marşı adlı kararnameyi imzaladı. Kararnameye göre marş yasa ile belirlenmiş sözlere ve notalara uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Her gün devlete ait televizyon ve radyo istasyonlarının sabah 6'da açılması ve kapanması sırasında devlet marşının çalınması zorunludur. Marş; spor müsabakaları ve hükûmet toplantıları gibi devlet başkanlığı açılışlarından önce de çalınabilir. Marş çalınırken, vatandaşların dikkatini vermeleri, askeri veya polis üniformalı olanların ise selam durmaları gerekir. Marşın kararnameye uygun olmayan şekilde çalınması halinde Beyaz Rusya yasalarına göre cezaya tabidir.[13][14]
17 Mayıs 2011'de alınan karara göre marş, telif hakkına tâbi değildir.[15]
Freedom House, 2003 yılında yayınlanan Beyaz Rusya hakkındaki raporunda marşın kabulü hakkında görüşlerini bildirdi. "Beyaz Rusya Raporu" nun 125. sayfasında, Devlet Başkanı Lukaşenko'nun eski Sovyet devletinin sembollerini yeniden tanıttığı belirtildi. Raporda ayrıca Lukaşenko 1991 yılında Belarus'un bağımsızlığından bu yana kullanılan Pahonya arması ve Nazi Almanyası'nın Beyaz Rusya'yı işgali döneminde Beyaz Rusya Merkez Konseyi tarafından kullanılan beyaz-kırmızı-beyaz bayrak gibi sembollere yasak getirdiği ifade edildi.[16] 2003 yılında Taras Kuzio Özgür Avrupa Radyosu'nda Lukaşenko'nun "Sovyet nostaljisinde hüküm süren gerçek bir Sovyet Beyaz Rusyası yurtseveri" olduğunu belirerek Rusya ve Beyaz Rusya'nın Sovyet dönemi sembollerini yeniden benimseme konusundaki tavırlarını bu nostaljinin yeniden geri getirme düşüncesinin bir parçası olduğunu söyledi.[17]
Oginski Polonaise, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından eski Beyaz Rusya marşına alternatif olarak düşünüldü ancak yürürlüğe konulmadı.[18] Vayatski marş (Türkçe: Savaşçıların Yürüyüşü), Belarus Halk Cumhuriyeti'nin yıkılmasının ardından yazılan marştı.[19] I. Dünya Savaşı sırasında 1918'de Alman İmparatorluğu işgali sırasında kurulmuş olan devlet 10 ay hüküm sürdü.[20] Eserin yazıldığı tarihte cumhuriyet fiilen sona ermişti ve Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radası sürgündeydi. 1919'da sonra şarkı, Batı Avrupa ve Kuzey Amerika'daki Beyaz Rus antikomünist göçmen toplulukları tarafından Beyaz Rusya'nın marşı olarak kabul edildi. Sovyetler Birliği döneminde bu marş Sovyet düşmanlığının simgesi kabul edildi, Basında Devlet Sırlarını Koruma Genel Müdürlüğü 3 Kasım 1939'da yayınladığı bildiride bu marşın kullanımının yasak olduğunu yazdı.[21] Günümüzde Belarus Demokratik Cumhuriyeti Radası tarafından resmi marş olarak kabul edilmektedir.[22] Benzer olarak Mahutnı Boja da Lukaşenko'ya karşı olanlar tarafından zaman zaman kullanılmaktadır.[23]
Beyaz Rusya ve Rusya hükûmetlerinin birbirleriyle daha yakın bir ilişki kurma çabaları sonucu 1997 yılında Birlik Devleti adlı devletler üstü bir yapı kuruldu. Buna göre Beyaz Rusya ve Rusya kendi sembollerini de kullanmasının yanı sıra Bağımsız Milletler Birliği marşı adlı gayri resmi kullanımda olacak olan bir marş önerildi. Sovyetler Birliği Devlet Marşı'ndan uyarlanan marşın iki ulusun daha geniş birliğini ifade ettiği düşünülmektedir.[24]
| Beyaz Rusça[25] | Transliterasyon | Türkçe çevirisi |
|---|---|---|
|
Мы, беларусы – мірныя людзі, |
Mı, belarusı – mirnıya lyudzi, |
Biz, Beyaz Ruslar, barışçıl insanlarız, |
Rusça, Beyaz Rusça ile birlikte Beyaz Rusya'nın ikinci resmî dilidir.
| Rusça[26] | Transliterasyon |
|---|---|
|
Мы, белорусы – мирные люди, |
Mı, belorusı – mirnıye lyudi, |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
