Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Bayundur boyu, Oğuz Kağan Destanı'na göre Oğuzların 24 boyundan biri ve Kaşgarlı Mahmud'a göre Divân-ı Lügati't-Türk'teki yirmi iki Oğuz bölüğünden üçüncüsü; "Bayundur"lardır. Belgeleri şudur : [1] diye tanımladığı bir Oğuz boyudur. Bu boyların Üçoklar kolundan (sol kolundan) Oğuz Kağan'ın oğlu Gök Han'ın soyundan geldikleri kabul edilir.
Akkoyunlu hanedanı Bayındır boyundan çıkmıştır.
Türk şahıs adı olan, Bayundır ile eş kökenlidir.
Bay+u(n)+dır
Eski Türkçedeki; bay- "zengin" sözcüğünden +u sonekiyle türetilmiş; bayu- "zenginleşmek, müreffeh olmak" fiilinden ise (+dır) yapım ekiyle türetilmiş bir kelimedir.[2]
Günümüz Türkçesinde kelime, bayındır halini almıştır. Günümüz Türkçesinde sıfat olarak kullanılmaktadır. Bayındır, Gelişip güzelleşmesi ve hayat şartlarının uygun duruma getirilmesi için üzerinde çalışılmış olan, mamur (yer), abat anlamında kullanılmaktadır.[3] Şahıs ve özel ad olarak da yaygın bir şekilde kullanılmıştır.
Kâşgarlı Mahmud tarafından Dîvânü lugati't-Türk'te Bayundur şeklinde yer alır, Oğuzların 24 Boyu içerisinde üçüncü sırada zikredilir ve damgasının şekli de () verilir.[1] Reşîdüddin ise boyun adını Bayındır şeklinde göstermiş ve bu ismin “daima nimetle dolu olan yer” mânasına geldiğini belirtmiştir. Yine ona göre Bayındır Oğuzlar'ın Üçok kolunun birinci boyudur.[4]
XV. ve XVI. yüzyıllara ait tahrir defterlerinde elli iki kadar köy ve mezraa Bayındır adını taşıdığı, dolayısıyla Anadolu'nun orta ve batı bölgelerinde bulunan bu yer adları, Selçuklular devrinde Anadolu nüfusunun Türkleşmesinde, Bayındırlar'ın mühim bir rol oynadığı tahmin edilmektedir.[4]
Bayındırlar'ın Anadolu'nun fetih ve iskânına katılmasından sonra Türk tarihindeki en mühim rolleri Akkoyunlu Devleti'ni kurmalarıdır. Bundan dolayı Akkoyunlu hânedanına Türk kaynaklarında Bayındırlu, Farsça eserlerde Bayındıriyye adı verilir. Bayındır boyunun damgasını devletlerinin resmî alâmeti kabul etmişlerdir. Böylece Akkoyunlu paralarında, resmî vesikalarında, silâhlarında ve bayraklarında Bayındır damgası görülür.[5]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.