Arata Isozaki

Arata Isozaki (Japonca: 磯崎 新, Isozaki Arata, 23 Temmuz 1931, Ōita - 28 Aralık 2022, Naha), Japon mimar, şehir planlamacısı ve akademisyen. 20. yüzyılın önde gelen mimarlarından birisi olarak kabul edilen Kenzō Tange ile bir dönem birlikte çalışan Isozaki, "doğu-batı diyaloğunun post-modern sentezini" yansıtmasıyla tanındı. 2019 yılında "Mimarlığın Nobeli" olarak görülen Pritzker Mimarlık Ödülü'ne layık görüldü.

Arata Isozaki
Kişisel bilgiler
Doğum	23 Temmuz 1931(1931-07-23) Ōita, Ōita Prefektörlüğü, Japon İmparatorluğu
Ölüm	28 Aralık 2022 (91 yaşında) Naha, Okinawa Prefektörlüğü, Japonya
Vatandaşlık	Japonya
Eğitimi	Tokyo Üniversitesi
Çalışma ve başarıları
Etkin yılları	1962-2020
Mimarlık tarzı	Postmodern mimari, metabolizma
Ünlü yapıtları	Pala Alpitour, Katar Ulusal Sergi Merkezi, Selanik Konser Salonu
Ödül(leri)	1996 Venedik Mimarlık Bienali Altın Aslan Ödülü 2019 Pritzker Mimarlık Ödülü

İlk yılları ve eğitimi

Arata Isozaki, 23 Temmuz 1931 tarihinde Japon İmparatorluğu'na bağlı Ōita prefektörlüğünün başkenti Ōita şehrinde doğdu. İkinci Dünya Savaşı sırasında henüz 14 yaşında iken Hiroşima ve Nagasaki şehirlerine Amerika Birleşik Devletleri tarafından düzenlenen atom bombası saldırıları, Isozaki üzerinde derin bir etki bıraktı.^[1] Isozaki daha sonra yaptığı bir açıklamada çocukluk dönemini şöyle açıkladı: "Dünyayı anlamaya başlayacak kadar büyüdüğümde, memleketim yakıldı. Kıyının karşısında, Hiroşima'ya atom bombası atıldı, bu yüzden sıfır noktasının yakınında büyüdüm. Şehirler tamamen harabe halindeydi ve mimari, bina ve hatta bir şehir bile yoktu. Etrafımda sadece kışlalar ve sığınaklar vardı. Böylece, ilk mimarlık deneyimim mimarlığın boşluğuydu ve insanların evlerini ve şehirlerini nasıl yeniden inşa edebileceklerini düşünmeye başladım."^[2] Şehirlerin yıkımını görmek, mimariye olan ilgisini artırdı. Isozaki, lise eğitimini Ōita Uenogaoka Lisesinde (eski Ōita Ortaokulu) tamamladı. 1954'te Tokyo Üniversitesi Mühendislik Fakültesi'nin Mimarlık Bölümü'nden mezun oldu ve aynı üniversitede mimarlık alanında doktora yaptı.

Kariyeri

Arata Isozaki'nin üstlendiği bir binanın yapım aşaması.

Kariyerine 1987 Pritzker Ödülü sahibi Kenzō Tange'nin rehberliğinde çıraklık yaparak başladı. II. Dünya Savaşın yıkımından kaynaklanan siyasi, ekonomik ve kültürel belirsizliğin ortasında fiziksel olarak yeniden yapılanma arayışında olan Japonya'da 1963 yılında Arata Isozaki & Associates'i kurdu. Çalışmaları, memleketi ve Fukuoka'daki birçok bina ile yerel olarak başladı ve hızla Gunma, Osaka ve Tokyo ile devam etti. Kariyerinin ilk yıllarındaki önemli eserleri arasında Ōita Valilik Kütüphanesi (1962-1966), Osaka Expo '70 Festival Plaza (1966-1970), The Museum of Modern Art, Gunma (1971-1974) ve Kitakyushu Belediye Sanat Müzesi, Fukuoka (1972-1974) yer aldı. Reyner Banham'a göre Isozaki ilk projelerinde, Yeni Brutalizm ve Metabolist Mimari (Oita Medical Hall, 1959–1960) arasında karışık bir stille Avrupa deneyimlerinden etkilendi. Mimari stili, Fujimi Country Club (1973–74) ve Kitakyushu Merkez Kütüphanesi (1973–74) gibi yapılarla gelişmeye devam etti.

Eleştirel yazılarıyla ve önemli mimarlık yarışmalarında jüri üyesi olarak dünya çapında genç mimarların fikirlerinin hayata geçmesinde önemli bir rol oynadı. 1979'da ilk Pritzker Mimarlık Ödülü jüri üyeliiğine atandı ve beş yıl boyunca üye olarak devam etti.1994'te Kraliyet Sanat Akademisi'nin onursal üyeliğine seçildi. 1998'de Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi üyeliğine, 2017'de ise Japonya Sanat Akademisi üyesi oldu. 1986'da Kraliyet Altın Madalyası ile ödüllendirildi. 1996 Venedik Mimarlık Bienalinde Altın Aslan Ödülü aldı. 1997'de Fransa tarafından Sanat ve Edebiyat Nişanına değer görüldü. 2007 yılında İtalya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı tevcih edildi.^[3] Isozaki, aralarında Columbia Üniversitesi, Harvard Üniversitesi ve Yale Ünivrsitesi de dahil birçok prestijli üniversitede misafir profesör olarak ders verdi. Japonya, Çin, İtalya ve İspanya'da faaliyet gösteren ofisleri olan Isozaki, Okinawa şehrinde yaşadı.

Ölümü

Mito şehrindeki Art Tower Mito sanat galerisi çalışması ile 2019 Pritzker Mimarlık Ödülü'nü kazandı.^[4][5] Isozaki, 28 Aralık 2022'de Okinawa Prefektörlüğünün başkenti Naha şehrinde 91 yaşında öldü.^[6][7]

Kaynakça

1. "Pritzker Ödüllü Arata Isozaki Hayatını Kaybetti". XXI. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
2. "Arata Isozaki | The Pritzker Architecture Prize". www.pritzkerprize.com. Pritzker Mimarlık Ödülü. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
3. S.r.l, Studiolabo. "Isozaki Arata | Designer | Fuorisalone.it 2022". Fuorisalone.it (İtalyanca). 7 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
4. Wilkinson, Bard (5 Mart 2019). "Pritzker Prize 2019: Arata Isozaki wins 'Nobel of architecture'" (İngilizce). CNN. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.
5. Sanatatak (7 Mart 2019). "2019 PRITZKER Ödülü Japon mimar Arata Isozaki'nin". SANATATAK. 9 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.
6. Giovannini, Joseph (29 Aralık 2022). "Arata Isozaki, Prolific Japanese Architect, Dies at 91". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.
7. "'Pritzker' ödüllü Japon mimar Arata Isozaki yaşamını yitirdi". Anadolu Ajansı. Cumhuriyet. 30 Aralık 2022. 30 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2022.