Araban, Gaziantep

Araban, Gaziantep ilinin bir ilçesidir.

Araban
İlçe
İlçe sınırları haritası
Ülke	Türkiye
İl	Gaziantep
Coğrafi bölge	Güneydoğu Anadolu Bölgesi
İdare
• Kaymakam	Hilal Kızılkaya
• Belediye başkanı	Mehmet Özdemir (MHP)
Rakım	566 m
Nüfus  (2018)
• Toplam	32.846
• Kır	-
• Şehir	33.136
Zaman dilimi	UTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu	0342
İl plaka kodu	27
Resmî site araban.bel.tr

Araban'da yazların sıcak ve kurak, kışların serin ve yağışlı geçtiği Akdeniz iklimi hüküm sürer. Sıcaklık sıfırın altına pek düşmez, karlı gün sayısı ortalama bir veya iki gündür. Akdeniz bitkisi olan zeytin, bağ, limon ve turunçgiller iklim şartlarına elverişlidir. Tarım olarak zeytin yetiştiriciliği ve fıstık yetiştiriciliği yaygındır. Nizip zeytini bu bölgeye has bir zeytin türüdür.^[1]

Aşağıkaravaiz Köyü

Tarih

İlçedeki Roma anıt mezarlarından biri (Eylül 2004)

Anadolu Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan 1148-1150 yıllarında Araban Kalesi'ni ele geçirmiş, daha sonra 1155'te Atabey Nureddin Mahmud Zengi, Araban'ı Selçuklulardan almıştır. Bu tarihten sonra yöre, Halep Eyyubileri, Anadolu Selçukluları (1218), Memlûklular, İlhanlılar (1259), Memlûklular (1260), Dulkadiroğulları ve tekrar Memlûkluların hakimiyeti altına girmiştir.

Yavuz Sultan Selim zamanında bölge, Osmanlı topraklarına 1517'de katılmış, 1523 yılından sonra Birecik Sancağı'nın Rumkale kazasına bağlanmıştır. Gaziantep'e bağlı olan Araban, Cumhuriyetin ilanından sonra Raban isimli bir kasaba iken, ismi sonradan değişmiştir.

Coğrafya

Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır. Güneyinde Karadağ ve Yavuzeli ilçesi, kuzeyinde Adıyaman'ın Besni İlçesi, batısında Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesi, doğusunda ise Fırat Nehri ve Şanlıurfa'nın Halfeti ve Bozova ilçeleri ile çevrilidir. Gaziantep ilinin kuzeydoğusunda 250 km² lik genişlikteki Araban Ovası'nda yer almakta olup, ismini de bu ovadan almıştır.

Araban 1000–1500 m yüksekliğinde bir plato üzerinde yer almaktadır. İlçe topraklarının etrafı dağlarla çevrilmiştir. Batısında Kartal (Sof) Dağları doğu-batı doğrultusunda uzanır.Kuzeyde Beşparmak dağları ile çevrilidir. İlçe Fırat Nehri'nin batısında ve bu nehre dökülen karasu Irmağı'nın kenarındadır. Fırat nehri Araban'ın Şanlıurfa ili ile doğal sınırını çizer. Karasu Araban Ovası'nın içerisinden geçerek Fırat'a dökülür.

Gaziantep'e 67 km uzaklıktaki ilçe, denizden 610 m yüksekliktedir. Yüzölçümü 534 km²'dir.

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1960[2]	12.284	1.782	10.502
1965[3]	19.535	2.303	17.232
1970[4]	23.532	3.563	19.969
1975[5]	25.072	5.381	19.691
1980[6]	26.868	8.213	18.655
1985[7]	34.076	11.176	22.900
1990[8]	36.773	14.275	22.498
2000[9]	31.819	10.666	21.153
2007[10]	31.861	9.805	22.056
2008[11]	31.770	9.651	22.119
2009[12]	31.949	9.758	22.191
2010[13]	32.213	9.863	22.350
2011[14]	32.136	9.915	22.221
2012[15]	32.091	10.063	22.028
2013[16]	32.102	32.102	veri yok
2014[17]	31.835	31.835	veri yok
2015[18]	31.837	31.837	veri yok
2016[18]	31.987	31.987	veri yok
2017[18]	32.292	32.292	veri yok
2018[18]	32.846	32.846	veri yok
2019[18]	32.761	32.761	veri yok
2020[18]	33.136	33.136	veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi

tarım en önemli geçim kaynağıdır. Pamuk, buğday, arpa, mısır, sarımsak, Antep fıstığı tarımı önceliklidir. Yer, yer meyve ve sebze bahçeleri görülse de bu ailelerin günlük ve dönemlik ihtiyaçlarını karşılamaya yöneliktir. Sanayi ve turizm gelişmemiştir.

Altyapı bilgileri

İdari birimler

Araban, 1957 yılında da ilçe olmuştur.^[19]

Belediyeler

İlçeye bağlı olan bir belediye vardır. Bu da merkez Araban Belediyesidir.

Turizm

Bölgede birçok yerde tarihi zenginlik göze çarpmaktadır: Araban'ın kaleleri, harabeleri, ilk çağlardan kalan tarihi öneme sahip mezarlıklar ve birçok alanda yazıtlar. Araban kalesi eşkıya sığınağı olduğu için Osmanlı döneminde eşkıyanın barınmaması için yıktırılmıştır.