Loading AI tools
Apidima Mağarası (Yunanca: Σπήλαιο Απήδημα, Spilaio Apidima), Güney Yunanistan'da, Mani Yarımadası'nın batı kıyısında yer alan ve dört küçük mağaradan[2] oluşan bir komplekstir. Mağaranın sistematik olarak incelenmesi sonucunda Paleolitik çağa ait Neandertal ve Homo sapiens fosilleri ortaya çıkarıldı.[3][4]
| Apidima Mağarası | |
|---|---|
 | |
| Konumu | Batı Mani Yarımadası, batı Areopoli, güney Yunanistan |
| Koordinatlar | 36°39′41″K 22°21′48″D[1] |
| Jeoloji | kireç taşı yamaçta karst mağara |
| Girişleri | 4 |
| Girişlerinin listesi | A, B, C, D |
| Web sitesi | www1.fhw.gr/chronos/01/en/pl/housing/apidima.html |
Apidima 1adı verilen bir kafatası fosili,[2] modern ve ilkel insanlara ait özelliklerin bir karışımını sergilemektedir.[5] 210.000 yıldan daha eski bir tarihe tarihlenen ve aynı mağarada bulunan bir diğer Neandertal kafatasından ("Apidima 2") daha yaşlı olduğu kanıtlanmıştır.[5] Bazı açıklamalara göre Apidima 1'in bulunduğu bu mağara Afrika dışında yaşayan Homo sapiens türüne dair kanıtların bulunduğu en eski mağaıdır.[6][7] Apidima'yı takip eden en yaşlı buluntulara ev sahipliği yapan mağara olan Misliya mağarası, İsrail'deki Kermil Dağı'nda yer almaktadır ve bu mağarada bulunan kafatası kemiği yaklaşık 190.000 yılöncesine tarihlenmektedir.[8] Apidima 1, Avrupa'da kendisinden önce bulunan en yaşlı H. sapiens'ten 150.000 yıldan daha yaşlıdır.[5]
Apidima Mağarası kompleksi, Yunanistan'ın güneyindeki Mani Yarımadası'nın batı kıyısındaki kalker kayalıklarda oluşan karstik mağaralardan oluşur.[9] Mağaralar büyük bir deniz yamacına açılmaktadır ve yalnızca tekneyle erişilebilir.[10] Buzul Çağı sırasında deniz seviyesi günümüzdeki seviyesinden 100 m (330 ft)'den daha aşağıda yer almaktaydı. Bu, günümüzde bir deniz yamacına açılan bu mağaraların aslında önünde daha geniş bir alan olduğunu ortaya koymaktadır. Zamanla yükselen su seviyesi mağarayı kara yolu ile ulaşılmaz bir hale getirmiştir.[11]
Kompleks, "A", "B", "C" ve "D" olarak adlandırılan dört küçük mağaradan oluşmaktadır.[2] Deniz seviyesinden 4–24 m (13–79 ft) yükseklikte, 20 m (66 ft) derinlikte dikey bir bölgede, 500 m (1.600 ft) derinlikte Orta Triyas-Geç Eosen kireçtaşı içinde erozyon sonucu ile oluşmuştur.[12] Mağaraların gelişimi, kalkerin dikey olarak erimesinden, yatay gelişimi ise deniz etkisinden kaynaklanmaktadır.[12]
Araştırma programı
Apidima'daki bilimsel araştırma programı 1978'de başladı. Araştırma programı Yunanistan Ulusal Arkeoloji Müzesi tarafından Atina Üniversitesi Tarihsel Jeoloji-Paleontoloji Laboratuvarı, Jeoloji ve Maden Çıkarma Enstitüsü ve Selanik Aristoteles Üniversitesi ile işbirliği içinde yürütülmektedir.[4]
Buluntular
Theodore Pitsios ve ekibi tarafından 1978'den beri sürdürülen kazılar sonucunda bu bölgeden çeşitli faunalara ait yaklaşık 20.000 kemik, kemik parçası ve diş toplanmıştır. Muhtemel kasaplık eylemine dair izlere sahip birkaç hayvan örneği de buluntular arasında yer almaktadır [12] İki Homo fosili, deniz seviyesinden 4 m (13 ft) yükseklikte kalın ve yapışkan breş içinden ortaya çıkarılmıştır.[12]
Homo fosilleri
Fosillerin bulunması
Araştırmacılar, 1978 yılında Apidima Mağarası "A"'da iki önemli fosil ortaya çıkardılar. İki fosil Apidima 1 ve Apidima 2 olarak adlandırıldı.[5][13] Dört mağarada taş aletler de bulunmuştur.[10] Temmuz 2019'da yayınlanan bir araştırmaya göre, LAO 1/S2 olarak adlandırılanApidima 2 kafatası parçasının[2] Neandertal morfolojisine sahip olduğu ve uranyum-toryum tarihlemesine göre[5] en az 170.000 yaşında olduğu ortaya çıkarılmıştır.[6][14][15] LAO 1/S1 olarak adlandırılan Apidima 1 kafatası fosilinin[2] aynı yöntemle gerçekleştirilen yaş tarihlendirilmesinin sonucuna göre Apidima 1 günümüzden en az 210.000 öncesine tarihlendirilmiştir.
Homo sapiens hipotezi
2019 yılında gerçekleştirilen çalışmaları sırasında bir araştırma ekibi, bu Hominidlerin modern ve ilkel insan özelliklerin bir karışımını sunduğunu öne süren bir hipotez yayımladı.[5] Bu hipoteze göre Apidima 1, Afrika dışındaki en eski Homo sapiens idi,[5][6][16][17] Apidima 1, kendisinden önce Avrupa bulunmuş en eski H. sapiens'ten en az 150.000 yıl daha yaşlıydı.[5][14][16][18] Baş araştırmacı Katerina Harvati, "Sonuçlarımız, Orta Pleistosen'de şu anda Yunanistan'ın güneyinde kalan bölgede en az iki grup insanın yaşadığını gösteriyor: Erken bir Homo sapiens popülasyonu, ardından bir Neandertal popülasyonu."[19] Harvati, ekibin fosillerden antik DNA çıkarmaya çalışacağını, ancak herhangi bir şey bulma konusunda iyimser olmadıklarını ifade etti.[17] Yeterli örnek elde edilebilirse, fosiller üzerinde eski proteinlerin paleoproteomik analizinin yapılabilmesi de mümkündü.[3]
Homo erectus hipotezi
2020 yılında araştırmalar yapan başka bir araştırma grubu, araştırmalarının sonucunun yayımlandığı yayında her iki kafatasının anatomik özellikleri, Sima de los Huesos, Swanscombe, Biache-Saint-Vaast ve Lazaret'in kafataslarına benzer bazı erken Neandertal özelliklerine sahip, evrimleşmiş Avrupa Homo erectus homininleri grubuna atfedilebileceklerini, ancak klasik Neandertallerden ayırt edilebileceklerini öne sürmüştür.[20]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
