Aleksey Nikolayeviç Kuropatkin (Rusça : Алексе́й Никола́евич Куропа́ткин ; 29 Mart 1848 - 16 Ocak 1925), Ocak 1898'den Şubat 1904'e kadar Rusya İmparatorluk Savaş Bakanı ve daha sonra saha komutanı olarak görev yaptı. Tarihçiler genellikle onu 1904-1905 Rus-Japon Savaşı'ndaki, özellikle de Mukden Muharebesi'nde (1905) ve Liaoyang Muharebesi'nde (Ağustos-Eylül 1904) büyük Rus yenilgilerinden sorumlu tutarlar.
Aleksey Kuropatkin | |
---|---|
Doğum | 29 Mart 1848 Pskov Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 16 Ocak 1925 (76 yaşında) Pskov, Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği |
Bağlılığı | Rus İmparatorluğu |
Branşı | Rus İmparatorluk Ordusu |
Hizmet yılları | 1864-1907 1915-1917 |
Rütbesi | General |
Komutası | Beşinci Ordu (Rus İmparatorluğu) |
Çatışma/savaşları | Boxer Ayaklanması Rus-Japon Savaşı I. Dünya Savaşı |
Ödülleri |
|
Yaşamı
Erken Yıllar
Kuropatkin, 1848'de Rus İmparatorluğu'ndaki Pskov Guberniyası'nda, Kholm Uyezd'de doğdu. Emekli bir ordu yüzbaşısı olan babası, toprak sahibi soylulardan geliyordu. Bir harbiyede ve Pavlovski Askeri Okulu'nda eğitim gören Kuropatkin, 1864'te orduya girdi. 8 Ağustos 1866'da 1. Türkistan Piyade Taburu'nda teğmenliğe terfi etti. Buhara'nın ilhakına, Semerkant'a yapılan baskınlara ve de Rusların Türkistan'ı işgalindeki savaşlara katıldı. Ağustos 1870'te binbaşılığa terfi etti.
1872'den 1874'e kadar Kuropatkin, Nicholas Genelkurmay Akademisi'nde okudu, ardından askerî ataşe olarak Berlin ve Paris'e gönderildi, askeri çalışmalarını tamamladı ve Cezayir'deki Fransız birlikleriyle birlikte Sahra'ya bir Fransız seferine eşlik etti. 1875 sonlarında Rusya'ya dönerek Türkistan Askeri Bölgesi'ne atandı. Hokand'ın Rus istilasındaki rolü nedeniyle Aziz Yorgi Nişanı (4. sınıf) ile ödüllendirildi.
1875-1876 yılları arasında, Fergana Vadisi'ndeki Rus sınır iddialarını çözmek için Yakub Beg'e (Yettişar hükümdarı) diplomatik bir misyonda görevlendirildi.
Eylül 1877'den Eylül 1878'e kadar 16. Piyade Tümeni Kurmay Başkanıydı. Ağustos 1879'da Türkistan Tüfek Tugayı'nın komutanıydı. Aralık 1880'de, o ve 5 bölük, General Mihail Skobelev'in Türkmenistan'ı işgaline katılmak için 500 millik çöl boyunca 18 günlük bir yürüyüş yaptı. Kuropatkin, 24 Ocak 1881'de Göktepe Savaşı'ndaki ana taarruza öncülük etti. Savaştaki zaferinden dolayı kendisine Aziz Yorgi Nişanı (3. sınıf) verildi. Savaştan sonra, çok saygı duyulan operasyonların ayrıntılı ve eleştirel bir tarihini yazdı.
1880'lerde Kuropatkin, güneydoğu sınırında Türkistan Tüfek Tugayı'nın komutasında görev yaptı. 29 Ocak 1882'de tümgeneralliğe terfi etti. Ertesi yıl Genelkurmay Başkanlığı'na katıldı ve 1890'da korgeneralliğe terfi etti.
1890'dan 1898'e kadar, Orta Asya'da Aşkabat'ta bulunan Trans-Hazar Oblastı'nın valisiydi. Yerel bir yargı ve okul sistemi kurdu ve Rus İmparatorluğu'nun iç eyaletlerinden kolonistlerin yerleşimini teşvik etti.
Savaş Bakanı
1898'de Kuropatkin, Sankt-Peterburg'a geri çağrıldı ve Savaş Bakanı olarak atandı. İlk önceliği ordunun komuta yapısını ve subaylarının yaşam koşullarını iyileştirmekti. Onun reformları, batarya subayları ve daha yüksek makam adayları için yaş sınırları belirleyerek ve Genelkurmay'dan savaş birimlerine geçici görevlendirme süresini artırarak orduyu gençleştirmeye yönelik önlemleri içeriyordu. İki yıllık öğrenci eğitim programını üç yıla çıkararak ve yedi yeni askerî öğrenci okulu okulu açarak subayların kalitesini artırmaya çalıştı. Ayrıca eğitim manevralarının sıklığını da artırdı.
Ancak alt sıralara göre, Kuropatkin'in reformları yetersiz kaldı. Yiyecek, giyecek ve barınma konusundaki düşük standartların farkında olmasına rağmen iyileştirmeler için gerekli fonları sağlayamadı. Bu nedenle faaliyetleri papazların artan kullanımı, bedensel cezanın kaldırılması ve iyileştirilmiş taşınabilir(mobil) mutfaklar yoluyla morali iyileştirmekle sınırlı kaldı.
Rus-Japon Savaşı
Kuropatkin, 1904'teki Rus-Japon Savaşı'ndan önce Japon İmparatorluğu ile müzakerelere katıldı. Japonya ile silahlı bir çatışmayı desteklemedi ve Bezobrazov çevresine karşı çıktı. Haziran 1903'te Japonya'ya yaptığı ziyaretten sonra görüşleri daha da sağlamlaştı.
Kuropatkin, savaş sırasında Rus Kara Kuvvetleri'nin fiyaskosuna yoğun bir şekilde dahil oldu. Askeri yaklaşımının mantığı, bir yıpratma savaşı yürütmek ve Trans-Sibirya Demiryolu'ndan yeterli birlik ve malzeme gelinceye kadar bir saldırıdan kaçınmak olsa da, tedbiri ve tereddüdü, tekrarlanan Rus yenilgilerini belirgin şekilde etkiledi. Askeri tarihçiler, onun kararsızlığını ve büyük ölçekli askeri operasyonları yönetmedeki organizasyonel yetersizliklerini Rus yenilgisinde önemli bir unsur olarak görüyorlar.
Mukden Muharebesi'ndeki Rus yenilgisinden sonra, Kuropatkin komuta görevinden alındı ve görevini eski 1. Mançurya Ordusu komutanı Nikolay Lineviç'e devretti. Ancak cephede kalmasında ısrar etti ve Lineviç'in eski görevini devralmasına izin verildi.[1]
1906'da, Rus-Japon Savaşı'nın sona ermesinin ardından Kuropatkin, İmparatorluk Rusya Devlet Konseyi'nin bir üyesi olarak görev yaptı. Bununla birlikte, 1907'de kır evine emekli oldu ve birkaç dilde birkaç kitapta yayınlanan kendi savunmasını yazdı. Rus hükûmetinin yazdığı tarihe el koyduğu bildirildi.[2]
1.Dünya Savaşı
Birinci Dünya Savaşı'nın başlangıcında, Kuropatkin eski görevine iade edilmeyi ve cepheye gönderilmeyi talep etti; ancak istekleri Grandük Nikolay Nikolayeviç Romanov tarafından engellendi. Bununla birlikte, Çar II. Nikolay Başkomutanlık görevini üstlendiğinde, Ekim 1915'te Kuropatkin'i Tüfek Bombacı Kolordusu'nun başına getirdi. Ocak 1916'nın sonunda 5. Ordu komutanlığına atandı ve Şubat 1916'da sağlığı bozulan General Pavel Plehve'nin ardından Kuzey Cephesi Komutanı oldu.
Mart ayının başlarında, güçleri Riga yakınlarında sınırlı bir saldırı başlattı, ancak kuşatıldı ve Daugava Nehri'ne çekilmek zorunda kaldı. O ayın ilerleyen günlerinde daha sonradan ikinci ve daha büyük bir saldırı başlattı ancak sadece birkaç kilometre ilerlemeyi başarabildi. Çar II.Nikolay, Kuropatkin'in topçu desteği eksikliği, kötü yollar ve kötü hava koşulları bahanelerini kabul etmedi. 1904'te Japon birliklerine karşı işe yarayan bir taktik olan Alman savunucularını kör etmek için projektör bataryaları kurmayı içeren bir gece saldırısı planladı.[3] 1915'te adamları bu 'aşırı uç' göreve gönderildiklerinde atış hedefi hâline geldiler ve binlerce zayiat verdiler.
Kuropatkin, 22 Temmuz 1916'da komuta görevinden alındı, yerli halklar arasında özellikle Osmanlı İmparatorluğu'na karşı etkisinin oldukça düşük olduğu ve 1916 Orta Asya Ayaklanması'nın yaşandığı yer olan Türkistan'a yeniden atandı. Türkistan Askerî Bölgesi Genel Valisi ve Semireçye Kazaklarının (Slav) atamanı olarak görev yaptı ve isyanın acımasızca bastırılmasına öncülük etti.
Devrim Sonrası
1917 Şubat Devrimi'nde Kuropatkin Saint-Petersburg'daydı ve apoletlerindeki kraliyet amblemlerini çıkararak Rus Geçici Hükümeti'ne bağlılığını çabucak ilan etti. Geçici Hükûmet Savaş Bakanı Aleksandr Guçkov tarafından Türkistan Askerî Bölgesi komutanı olması onaylandı. Ancak, Bolşevik Taşkent Askerler ve İşçi Vekilleri Sovyeti, buna itiraz etti ve onu tutuklayıp Saint-Petersburg'a geri gönderdi. Geçici Hükûmet'in emriyle serbest bırakılarak memleketine döndü. Ekim Devrimi'nin ardından keman çalma konusunda çok yetenekli hâle geldi ve 1925'teki ölümüne kadar kendi kurduğu bir tarım okulunda öğretmenlik yaptı.
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.