Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Alan Sidney Patrick Rickman (d. 21 Şubat 1946 - ö. 14 Ocak 2016), sahnede ve ekranda çeşitli roller oynamasıyla bilinen İngiliz aktör ve yönetmen. Rickman, Royal Academy of Dramatic Art'da eğitim aldı ve Royal Shakespeare Company'nin bir üyesiydi, modern ve klasik tiyatro yapımlarında oynadı.
Alan Rickman | |
|---|---|
 2011 yılında Rickman | |
| Doğum | Alan Sidney Patrick Rickman 21 Şubat 1946 Hammersmith, Londra, İngiltere |
| Ölüm | 14 Ocak 2016 (69 yaşında) Londra, İngiltere |
| Ölüm sebebi | Pankreas kanseri |
| Eğitim | Latymer Upper School |
| Mezun olduğu okul(lar) | Royal Academy of Dramatic Art |
| Meslek | Aktör, yönetmen |
| Etkin yıllar | 1974-2016 |
| Evlilik | Rima Horton (e. 2012–2016) |
İlk büyük televizyon rolü 1982'de geldi ancak şansının dönmesi 1985 yılında Les Liaisons Dangereuses'un sahne yapımında üstlendiği Vicomte de Valmont rolü ile oldu, Tony ödülüne aday gösterildi. Rickman, Zor Ölüm filminde Hans Gruber ve Harry Potter filminde Severus Snape rolünde sergilediği performans ile daha fazla dikkat çekti.[1]
Rickman'ın diğer film rolleri arasında, Nottingham Şerifi rolü ile BAFTA En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü'nü kazandığı Robin Hood: Hırsızlar Prensi filmi, Jamie rolünde Ruhum Seninle, P.L. O'Hara rolünde Müthiş Serüven, Colonel Brandon rolünde Altın Küre[2] kazanan Aşk ve Yaşam filmi, Altın Küre,[3] Emmy Ödülü[4] ve SAG Ödülü'nü[5] kazandığı Rasputin filminin isim karakteri, Alexander Dane rolünde Galaksi Savaşçıları, Harry rolünde Aşk Her Yerde, Dr. Alfred Blalock rolünde oynadığı, Emmy kazanan film Tanrı'yı Oynayanlar[6] ve Stephen Sondheim'ın müzikalinin uyarlaması olan Sweeney Todd: Fleet Sokağı'nın Şeytani Berberi filminde Yargıç Turpin rolünde oynadı.
Rickman, 14 Ocak 2016 tarihinde 69 yaşında pankreas kanserinden öldü.[7] Eye in the Sky filminde Korgeneral Frank Benson rolü ve Alis Harikalar Diyarında: Aynanın İçinden filminde tırtıl Absolem seslendirmesi onun son rolleri oldu.
Rickman, 21 Şubat 1946'da işçi sınıfı bir ailenin, Margaret Doreen Roseve[8][9] ve Bernard William Rickman'ın[10][11] oğlu olarak Hammersmith, Batı Londra'da doğdu.[12][13] Rickman'ın annesi bir ev hanımıydı.[13][14] Babası fabrika işçisiydi.[14] Ataları İngiliz, İrlandalı ve Gallerli;[15] Babası Katolik, annesi Metodist idi.[16] Rickman'ın David ve Michael isminde iki erkek kardeşi ve Sheila isminde kız kardeşi vardı.[13]
Rickman sekiz yaşındayken babası akciğer kanserinden öldü, annesi onu ve üç kardeşini postanede çalışarak yetiştirmek için mücadele etti.[17] 1960'ta annesi tekrar evlendi ancak Rickman'ın üvey babasından üç yıl sonra boşandı.[13][16][18] Rima Horton ile tanışmadan önce, ilk aşkının on yaşındayken "spor gününde" Amanda adındaki kız olduğunu belirtti.[19] Çocukken, hat sanatında ve suluboyada mükemmeldi. Rickman, Acton'daki Montessori eğitim yöntemini takip eden okul Derwentwater Primary School'a katıldı. Daha sonra doğrudan burs sistemi aracılığıyla Londra'daki Latymer Upper School'da tiyatroya dahil oldu. Latymer'den ayrıldıktan sonra, Chelsea College of Art and Design ve ardından Royal College of Art'a katıldı. Bu eğitim, Rickman'ın oyunculuktan daha istikrarlı bir meslek olarak gördüğü Royal College of Arts'ın kendi bünyesindeki ARK ve the Notting Hill Herald dergileri için grafik tasarımcısı olarak çalışmasına imkân verdi. "Drama okulu 18'inde yapılacak en mantıklı şey değildi."[20][21][22]
Mezuniyetten sonra Rickman ve birkaç arkadaşı Graphiti adlı bir grafik tasarım stüdyosu açtı ancak başarılı üç iş yılının ardından profesyonelce oyunculuk yapmaya devam edeceğine karar verdi. Royal Academy of Dramatic Art (RADA) seçmelerine katılmak için yazdı.[23] 1972'den 1974'e kadar katıldı. Oradayken, Sir Nigel Hawthorne ve Sir Ralph Richardson için kostümcü olarak çalışarak kendini destekledi.[24]
RADA'dan mezun olduktan sonra Rickman, İngiliz repertuvarı ve tecrübeli tiyatro grupları ile birlikte Çehov'un The Seagull'ı ve The Royal Court Theatre'daki, Snoo Wilson - The Grass Widow oyunları da dahil olmak üzere geniş çapta çalıştı ve Edinburgh Uluslararası Festivalinde üç kez yer aldı. 1978'de diğer oyunların yanı sıra Court Drama Group ile birlikte Romeo ve Juliet ve Köprüden Görünüş'te oynadı. Royal Shakespeare Company (RSC) ile çalışırken, Size Nasıl Geliyorsa'nın oyuncularından biri oldu. Trollope'un ilk iki Barchester romanının BBC uyarlaması Barchester Chronicles'ta (1982) Obadiah Slope olarak yer aldı.[25] 1985 yılında Royal Shakespeare Company'de Howard Davies'in yönettiği Christopher Hampton'ın Les Liaisons Dangereuses uyarlamasında kendiine Vicomte de Valmont rolü verilmişti.[26] Sonrasında 1987'de Broadway'e transfer oldu. Rickman performansından dolayı hem Tony Ödülleri hem de Drama Desk Ödülleri adaylığı aldı.[27]
Rickman çok çeşitli roller oynamıştır. Colonel Brandon Aşk ve Yaşam ve Jamie Ruhum Seninle karakterlerini romantik yollarla oynadı. Hollywood'un büyük bütçeli filmlerinde Alman Suçlusu Hans Gruber olarak Zor Ölüm (1988) filminde, Tom Selleck'in muhalifi olarak Avustralyalı Elliot Marston rolünde Quigley Down Under filminde ve Robin Hood: Hırsızlar Prensi filminde Nottingham Şerifi olarak çok sayıda kötü adam rolünde oynadı; ve ara sırada HBO yapımı Tanrı'yı Oynayanlar'daki Dr.Alfred Blalock gibi televizyon rolü oynadı. Rasputin'deki deli keşiş rolüyle Altın küre ve Emmy ödülünü kazandı.[28]
Zor Ölüm'ün yapmak istediği türden bir film olmadığını düşündüğünden rolü neredeyse almadığını açıklasa da, Hans Gruber rolü ona AFI'nın 100 Yılı... 100 Kahraman ve Kötü Adam listesinde bir yer kazandırdı.[29] Robin Hood: Hırsızlar Prensi filminde Nottingham Şerifi olarak sergilediği performans, filmlerde bir kötülüğü canlandıran en iyi aktörlerden biri olarak övgü aldı.[30][31]
Harry Potter serisinde (2001-2011) iksir ustası olan Severus Snape'i canlandırması karanlıktı, ancak karakterin güdüsü kestirilebilir değildi.[32] Kariyeri boyunca Rickman, Galaksi Savaşçıları, Aşk Her Yerde gibi filmlerde komedi rolleri de oynamıştır.
Tanrı'yı Oynayanlar filmindeki performansıyla Emmy için aday gösterildi. Ayrıca Sigourney Weaver ve Carrie-Anne Moss ile birlikte bağımsız Kar Pastası filminde ve Tom Tykwer'ın yönettiği Koku: Bir Katilin Hikayesi filminde rol aldı. Harry Potter'ın yanı sıra Helena Bonham Carter ve Timothy Spall birlikte çalıştığı, eleştirmenlerce beğenilen Tim Burton filmi Sweeney Todd: Fleet Sokağı'nın Şeytani Berberi'nde Yargıç Turpin olarak göründü. Burton'un filmi Alice Harikalar Diyarında tırtıl Absolem'i seslendirdi.[33]
Rickman, Noël Coward'ın romantik komedisi Private Lives'ta sahne aldı. Howard Davies'in yönettiği Tony Ödüllü Les Liaisons Dangereuses prodüksyonunda Lindsay Duncan ile bir araya geldi. Antonius ve Kleopatra oyununda Helen Mirren ile birlikte sahne aldı.
Rickman, 1995 yılında The Winter Guest'i Londra'daki Almeida Tiyatrosu'nda yönetti ve 1997 yapımı Emma Thompson'nın gerçek hayattaki annesi Phyllida Law ile birlikte oynadığı aynı isimdeki filmi yönetti.[34] Katharine Viner ile My Name Is Rachel Corrie adlı oyunu derledi ve Royal Court Theatre'da yapılan prömiyeri yönetti. Tiyatroseverlerin Seçimi En iyi Yönetmen Ödülünü kazandı.
2009'da Rickman, University College Dublin Edebiyat ve Tarih Kurumu tarafından James Joyce Ödülü'ne layık görüldü.[25] Ekim ve Kasım 2010'da Rickman, Henrik Ibsen tarafından yazılan John Gabriel Borkman oyununu Abbey Tiyatrosu'nda Lindsay Duncan ve Fiona Shaw ile birlikte oynadı.[35] İndependent İrlanda, Rickman'ın performansının nefes kesici olduğunu yazdı.[36]
Rickman, Harry Potter serisinde Severus Snape olarak göründü. Serinin genelinde Snape tasviri genel olarak eleştirmenlerin beğenisini kazandı.[37] Kenneth Turan, Los Angeles Times'ta "Rickman, her zaman olduğu gibi, en kalıcı etkiyi yapar" dedi.[38] Peter Travers, Rolling Stone dergisinde Rickman için "Sonunda bize Snape'in maskelediği o yüce kalbe bir bakış açısı verdi." dedi.[39]
Medya kapsamında Rickman'ın performansı, En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Akademi Ödülü'ne aday gösterilmeye layık görüldü.[40][41] Snape rolünden dolayı ilk ödül adaylıkları, 2011 Kadın Film Gazetecileri Birliği Ödülleri, 2011 Saturn Ödülleri, 2011 Scream Ödülleri, 2011 St. Louis Film Eleştirmenleri Birliği Ödüllleri'nde En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu kategorisinde geldi.[42]
Kasım 2011'de Rickman, Theresa Rebeck'in John Golden Theatre'daki Seminar oyununun açılışında sahne aldı.[43] Rickman oyundan Nisan ayında ayrıldı, Broadway.com İzleyici Seçimi Bir Oyundaki En Beğenilen Aktör Ödülünü kazandı[44] ve Drama League Award'a aday gösterildi.
Rickman, 1966 yılındaki Harika Hırsız filminin yeniden uyarlaması olan, Michael Hoffman'ın yönettiği 2012 yapımı Gambit filminde Colin Firth ve Cameron Diaz ile birlikte oynadı.[45]
2013'te CBGB East Village punk-rock kulübünün kurucusu olan Hilly Kristal rolünü CBGB filminde Rupert Grint ile birlikte oynadı.[46]
Rickman, 1995 yılında Empire tarafından film tarihinin en seksi 100 yıldızından (34.) biri seçildi ve Ekim 1997'de "Tüm Zamanların En Büyük 100 Film Yıldızları" listesinde 59. sırada yer aldı. 2009 ve 2010'da Rickman, her iki yılda Empire tarafından bir kez daha en seksi yıldızlar listesinde seçilen 50 aktör arasından 8. oldu. Rickman, 1993 yılında Royal Academy of Dramatic Art (RADA) konseyine seçildi; daha sonra RADA'nın başkan yardımcısı, Sanatsal Danışmanı, Eğitim komitesi ve Geliştirme Kurulu üyesi oldu.[47]
Rickman, Empire dergisinin 50 yaş üstü En Büyük Yaşayan Film Yıldızları listesinde 19. seçildi. Broadway'in Tony Ödülüne En İyi Erkek Oyuncu (oyun) dalında iki kez aday gösterildi. The Guardian, Rickman'a Akademi Ödülleri'ne hiç aday olmamış en iyi aktörler listesinde yer verdi.[48]
İki dilbilimci ve ses mühendisi 50 ses örneğine dayanarak, mükemmel erkek sesini Rickman ve Jeremy Irons'ın kombinasyonu olarak buldu.[49]
Rickman, Adam Leonard'ın bestelediği "Not Alan Rickman" adlı bir şarkı da dahil olmak üzere birçok müzik çalışmalarında yer aldı.[50] Rickman, When Love Speaks (2002) albümünde Shakespeare'in sonelerini anlatan birçok sanatçıdan biriydi.
Rickman, 1965 yılında 19 yaşındayken, 18 yaşında olan Rima Horton ile tanıştı ve kız arkadaşı oldu daha sonra İşçi Partisinden Kensington ve Chelsea Londra Belediye Meclisi Konseyi (1986-2006) üyesi ve civarındaki Kingston Üniversitesi'nde ekonomi öğretim görevlisi oldu.[51][52] 2015 yılında Rickman, 2012 yılında New York'ta yapılan özel bir davetle evlenmiş olduklarını doğruladı. 1977'den Rickman'ın öldüğü 2016 yılına kadar birlikte yaşadılar. İkisinin hiç çocuğu yoktu.[53]
Rickman Saving Faces araştırma vakfının aktif bir koruyucusuydu[54] ve dünyanın her yerindeki performans sanatçıları arasındaki yoksullukla savaşmak için çalışan bir hayır kurumu olan International Performers' Aid Trust kuruluşunun onursal başkanıydı.[55]
Ağustos 2015'te Rickman pankreas kanseri tanısından dolayı küçük bir felç geçirdi. En yakın arkadaşlarından başka kimseye hastalığını söylemedi.[56]
14 Ocak 2016 tarihinde Rickman 69 yaşındayken Londra'da öldü.[1] Kısa süre sonra, hayranları Londra King's Cross tren istasyonunda "Platform 9¾" işaretinin altında bir anıt oluşturdu.[57] Ölüm haberinin ardından akranlarından ve beraber oynadığı oyunculardan gelen hürmet mesajları sosyal medyada yer aldı. Hastalığı bilinmediği için bazı kişiler şaşkınlıklarını dile getirdi.[51]
Harry Potter'ın yaratıcısı J. K. Rowling, Rickman'dan "muhteşem bir aktör ve harika bir adam" olarak bahsetti. Emma Watson şunları yazdı: "Böylesine özel bir insan ve aktörle çalıştığım ve zaman geçirdiğim için kendimi çok şanslı hissediyorum. Sohbetlerimizi özleyeceğim." Daniel Radcliffe, bağlılığını ve desteğini şu sözlerle sundu: " Britanya'da ve Amerika'da sahnede yaptığım her şeyi görmeye geldiğinden eminim. Bunu yapmak zorunda değildi."[58] Evanna Lynch, Snape karakterindeyken Rickman ile karşılaşmanın korkutucu olduğunu, ama "Snapelemediği zamanlarda çok nazik ve yüce gönüllü" olduğunu söyledi.[59][60] Rupert Grint, "gitmiş olsa da ben her zaman sesini duyacağım" dedi.[51]
Kate Winslet, Londra Film Eleştirmenleri Dairesi'nde Rickman'ı gözü yaşlı bir biçimde, sıcak ve yüce gönüllü olarak hatırladığını söyledi ve ekledi, " Ve o ses! Ah, o ses."[61] Dame Helen Mirren, sesi için "bal ya da gizli bir bıçak önerebilir" dedi.[51] Emma Thompson, "Alan benim arkadaşımdı.. bunu yazmak çok zor çünkü daha şimdi onu öptüm" dedi.[58] Colin Firth, The Hollywood Reporter'a Rickman'ın aktör olarak bir akıl hocası olduğunu söyledi.[62] Zor Ölüm filminin yönetmeni John McTiernan, "kötü adamları oynayan kuşak arasında muhtemelen en beyefendi kişiydi" dedi.[63] Sir Ian McKellen şunları yazdı: "Alan Rickman'ı hatırlamak için o kadar çok eşsiz şey var ki"[58]
Senarist/Yönetmen Kevin Smith, Rickman hakkında 10 dakikalık ağlamaklı bir hikâye anlattı. Rickman'ın ailesi taziye mesajları için şükranlarını sundu.[64][65]
| Yıl | Başlık | Rol | Yönetmen | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| 1978 | Romeo ve Juliet | Tybalt | Alvin Rakoff | BBC Television Shakespeare |
| 1980 | Thérèse Raquin | Vidal | 3 bölüm | |
| Shelley | Clive | Bölüm: "Nowt So Queer" | ||
| 1982 | Busted | Simon | Televizyon filmi | |
| Smiley's People | Mr. Brownlow | Simon Langton | Bölüm No. 1.2 | |
| The Barchester Chronicles | The Revd Obadiah Slope | David Giles | 5 bölüm | |
| 1985 | Summer Season | Croop | Bölüm: "Pity in History" | |
| Girls on Top | Dimitri / RADA'nın sesi | 2 bölüm | ||
| 1988 | Zor Ölüm | Hans Gruber | John McTiernan | |
| 1989 | Revolutionary Witness | Jacques Roux | ||
| Ateş Tuzağı | Ed, ressam | Pat O'Connor | ||
| Screenplay | Israel Yates | Bölüm: "The Spirit of Man" | ||
| 1990 | Quigley Down Under | Elliot Marston | Simon Wincer | |
| 1991 | Ruhum Seninle | Jamie | Anthony Minghella | |
| Closet Land | The Interrogator | Radha Bharadwaj | ||
| Robin Hood: Hırsızlar Prensi | Sheriff of Nottingham | Kevin Reynolds | ||
| Kapat Gözlerimi | Sinclair Bryant | Stephen Poliakoff | ||
| 1992 | Bob Roberts | Lukas Hart III | Tim Robbins | |
| 1993 | Düşkün Melekler | Dwight Billings | Bölüm: "Murder, Obliquely" | |
| 1994 | Mesmer | Franz Mesmer | Roger Spottiswoode | |
| 1995 | Müthiş Serüven | P.L. O'Hara | Mike Newell | |
| Aşk ve Yaşam | Albay Brandon | Ang Lee | ||
| 1996 | Rasputin | Grigori Rasputin | Uli Edel | Televizyon filmi |
| Michael Collins | Éamon de Valera | Neil Jordan | ||
| 1997 | Bir Kış Masalı | Sokaktaki adam | Alan Rickman | ismi geçmiyor, yönetmen ve senarist |
| 1998 | Judas Kiss | Dedektif David Friedman | Sebastian Gutierrez | |
| Dark Harbor | David Weinberg | Adam Coleman Howard | ||
| 1999 | Dogma | The Metatron | Kevin Smith | |
| Galaksi Savaşçıları | Alexander Dane / Dr. Lazarus | Dean Parisot | ||
| 2000 | İmdat Ben Bir Balığım | Joe | Seslendirme, Stefan Fjeldmark, Michael Hegner ve Greg Manwaring | |
| 2001 | Blow Dry | Phil Allen | Paddy Breathnach | |
| Play | Man | Anthony Minghella | ||
| Harry Potter ve Felsefe Taşı | Profesör Severus Snape | Chris Columbus | Şu isimle de bilinir Harry Potter ve Büyücülük Taşı | |
| John Gissing'i Aramak | John Gissing | Mike Binder | ||
| 2002 | King of the Hill | King Philip | Seslendirme, Bölüm: "Joust Like a Woman" | |
| Harry Potter ve Sırlar Odası | Profesör Severus Snape | Chris Columbus | ||
| 2003 | Aşk Her Yerde | Harry | Richard Curtis | |
| 2004 | Tanrı'yı Oynayanlar | Dr. Alfred Blalock | Joseph Sargent | Televizyon filmi |
| Harry Potter ve Azkaban Tutsağı | Profesör Severus Snape | Alfonso Cuarón | ||
| 2005 | Bir Otostopçunun Galaksi Rehberi | Marvin the Paranoid Android | Garth Jennings | Seslendirme |
| Harry Potter ve Ateş Kadehi | Profesör Severus Snape | Mike Newell | ||
| 2006 | Kar Pastası | Alex Hughes | Marc Evans | |
| Koku: Bir Katilin Hikayesi | Antoine Richis | Tom Tykwer | ||
| 2007 | Fidye | Eli Michaelson | Randall Miller | |
| Harry Potter ve Zümrüdüanka Yoldaşlığı | Profesör Severus Snape | David Yates | ||
| Sweeney Todd: Fleet Sokağı'nın Şeytani Berberi | Judge Turpin | Tim Burton | ||
| 2008 | Bottle Shock | Steven Spurrier | Randall Miller | |
| 2009 | Harry Potter ve Melez Prens | Profesör Severus Snape | David Yates | |
| 2010 | Alis Harikalar Diyarında | tırtıl Absolem | Tim Burton | Seslendirme |
| The Song of Lunch | Erkek | Niall MacCormick | BBC Drama Production[66] | |
| Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 1 | Profesör Severus Snape | David Yates | ||
| The Wildest Dream | Noel Odell | Anthony Geffen | Seslendirme, Belgesel | |
| 2011 | Portraits in Dramatic Time | Kendisi | ||
| Harry Potter ve Ölüm Yadigârları: Bölüm 2 | Profesör Severus Snape | David Yates | ||
| The Boy in the Bubble | Anlatıcı | Seslendirme, Kısa film | ||
| 2012 | Gambit | Lord Shahbandar | Michael Hoffman | |
| 2013 | The Butler | Ronald Reagan | Lee Daniels | |
| A Promise | Karl Hoffmeister | Patrice Leconte | ||
| CBGB | Hilly Kristal | Randall Miller | ||
| Dust | Tooth fairy | Kısa film | ||
| 2014 | A Little Chaos | King Louis XIV | Alan Rickman | yönetmen ve ortak senarist |
| 2015 | Eye in the Sky | Lieutenant General Frank Benson | Gavin Hood | |
| 2016 | Alis Harikalar Diyarında: Aynanın İçinden | tırtıl Absolem | James Bobin | Seslendirme, Ölümünden sonra yayınlandı,[67] (son film rolü) |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
