1953 Eskimo Tehciri

1953 Eskimo Tehciri, Danimarka ve Amerika Birleşik Devletleri'nin Grönland bölgesindeki hakimiyetlerini güçlendirmek üzere kurdukları bir hava üssün genişletilmesi nedeniyle, bölgede Pituffik yöresinde yaşayan yerli Eskimo halkını (Qaanaaq yöresindeki Kuzey Grönland İnuitlerini) zorla göç (tehcir) ettirmesidir.

Thule Hava Üssü.

Thule Hava Kontrol Kulesi.

Thule Halkı

Thule bölgede MÖ 2000 yılından beri yaşayan Polar Eskimolarından (Kutup-Eskimoları) Inughuit halkının vatanının bir parçasıydı. Bölgenin ana geçim kaynağı balıkçılık ve avcılık idi. Bu bölge, tüm Grönland gibi 1910'da resmen Danimarka sömürgesi haline getirildi.^[1]

Üssün kuruluşu

1951'de, Danimarka ve ABD'nin imzaladıkları Grönland Savunması anlaşması gereğince ABD, Grönland'ın Thule bölgesine 120 savaş gemisinden oluşan bir filo ve 12.000 asker gönderdi.^[2] 1953 yılında ABD üssün stratejik önemi^[3] nedeniyle üssün genişletilmesi istedi ve Danimarka hükûmeti bunu kabul etti. Üssün bulunduğu Grönland'ın Thule bölgesi sadece askeri açıdan değil, aynı zamanda Eskimolar'ın ekonomisi açısından da büyük önem teşkil ediyordu. ABD üssünün genişletilmesi kararı ile, Thule bölgesi yerli halkı, onların hiçbir şekilde rızası alınmadan zorla 150 kilometre uzaklıktaki Qaanaq bölgesine nakledildi.

Tehcir ve sonrası

Tehcir süresince Eskimolar, ekonomik ve kültürel açıdan birçok sorunla karşı karşıya kaldı. Ancak, bunların hiçbiri Danimarka halkına yansıtılmadı. Danimarkalı hukukçu Jens Brösted ve Mads Fargteborg, "Thule Avcı ve Askeri Üs" adlı kitabında da belirttiği gibi Danimarka halkına resmi kaynaklarca Thule yerlilerinin kendi istekleriyle göç ettikleri belirtilmiştir.^[4]

20 Ağustos 1999

20 Ağustos 1999, Danimarka Östre Landsret bölgesi mahkemesi, tehcir edilenlerin soyunda gelen 30 ailenin tazminat başvurusunun lehinde bir karar almıştır. Buna karşın, Eskimoların talep ettikleri 25 milyon Kron tazminat yerine yaklaşık 1 milyon Kron tazminat verilmiştir.

Cenevre'de ILO tarafından hazırlanan ve Danimarka'nın imzası olan Uluslararası Yerli Halklar Anlaşmasının 14. ve 16.3. paragrafları gereğince, Thule bölgesi yerlilerinin Thule'ye dönüşü Danimarka hükûmeti tarafından sağlanmalıydı. Ancak Danimarka buna izin vermedi.^[5][6]

Ayrıca bakınız

• 1953 Kanada Yüksek Arktik Tehciri

Kaynakça

1. Batı Tarihinde İnsanlık Suçları, Sefa M. Yürükel, ISBN 975-92002-0-1, sf: 90
2. Batı Tarihinde İnsanlık Suçları, Sefa M. Yürükel, ISBN 975-92002-0-1, sf: 89
3. "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 29 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2007.
4. Batı Tarihinde İnsanlık Suçları, Sefa M. Yürükel, ISBN 975-92002-0-1, sf: 91
5. Batı Tarihinde İnsanlık Suçları, Sefa M. Yürükel, ISBN 975-92002-0-1, sf: 93
6. http://www.inuit.org/index.asp?lang=eng&num=257 21 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. "The Danish Supreme Court’s comments"