Şûrâ-yı Ümmet (İngilizce: Council of the [Islamic] Community), 1902'den 1929'a kadar 220 sayı çıkan Jön Türk dergisi, Osmanlı İttihad ve Terakki Cemiyeti yayın organıydı. Bahaeddin Şakir ile Samipaşazade Sezai dergiyi Kahire'de kurdu. İstanbul, Selanik ve Paris'te yayına devam etti. Döneminin bütün kültür sorunları dergide yer aldı.
| Kategoriler | Siyasi dergi |
|---|---|
| Sıklık | İki haftada bir Haftalık |
| Kurucu | Ahmet Rıza |
| Kuruluş yılı | 1902 |
| İlk sayı | 10 Nisan 1902 |
| Son sayı | 12 Mayıs 1910 |
| Dil | Osmanlı Türkçesi |
Günlükten aylığa kadar çeşitli formatlarda yayınlanan dergide Ali Kemal, Ahmet Ferit, Yusuf Akçura, Ahmet Ağaoğlu, Samipaşazade Sezai yazarlardan başlıcalarıdır.
Tarihçe
Şûrâ-yı Ümmet'in kuruluşu, İttihat ve Terakki Cemiyeti üyelerinin Şubat 1902'de Paris'te yaptığı toplantıda kararlaştırıldı.[1] Adı Hoca Kadri Efendi tarafından konulan dergi, ilk olarak aynı yıl 10 Nisan'da iki haftada bir yayımlandı.[1][2] Kurucuları Ahmet Rıza'nın liderliğindeki İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin bir parçasıydı.[3] Kahire'de Türk dergisini çıkaran başka bir İttihatçı grubun temsil ettiği milliyetçi yaklaşıma karşı kapsayıcı bir Osmanlıcı yaklaşımı benimsemişler,[2] Anadolu'nun Türklerin anavatanı olduğu fikrini desteklemişlerdir.[4]
Merkezi Paris'te bulunan ve 1 Temmuz 1907'ye kadar Kahire'de yayımlanan derginin kurucu başyazarı Ahmed Sâib'di.[1] Temmuz 1906'da Ahmed Sâib'in yerine Samipaşazade Sezai başyazar oldu.[1] 15 Ağustos 1906 tarihli 98. sayısıyla İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin resmi yayın organı haline gelen dergi, İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin haber ve duyurularına yer vermeye başladı.[1] Dergide Temmuz 1906'da Duma vekilleri tarafından yayınlanan Vyborg Manifestosu'nun ayrıntılı bir özeti yer aldı.[5] Şûrâ-yı Ümmet, Makedonya da dahil olmak üzere Osmanlı İmparatorluğu'nun farklı bölgelerine gönderildi ve okundu.[6]
1908'deki devrimin ardından Şûrâ-yı Ümmet'in merkezi İstanbul'a taşındı ve Kasım 1908'de gazete olarak yeniden yayın hayatına başladı.[1] İmtiyaz sahibi Bahaeddin Şakir'di ve Samipaşazade Sezai yazı işleri müdürü olarak görev yapmaya devam etti.[1] Ancak Şûrâ-yı Ümmet gazete formatında başarı kazanamadı ve bu nedenle Ekim 1909'da haftalık siyasi, sosyal ve edebi bir dergi olarak yeniden tasarlandı.[1] Bu aşamada İttihat ve Terakki Cemiyeti ile resmî ilişkisi sona eren[1] derginin başyazarlığına Cenâb Şehâbeddîn, yazı kuruluna ise dönemin Maliye Nazırı Mehmed Cavid, Hüseyin Cahit, Mahmud Sadık, Ubeydullah Efendi ve İsmail Hakkı getirilmiştir.[1]
Son sayısı 12 Mayıs 1910'da yayımlanan Şûrâ-yı Ümmet, yayın hayatı boyunca toplam 220 sayı çıkmıştır.[1]
Katkıda Bulunanlar
Paris döneminde Rıza Tevfik, Nazım Bey, Ali Haydar Midhat ve Mustafa Hamdi,[1][2] 1905 yılında Yusuf Akçura,[1] İstanbul'da yayımlandığı dönemde Fatma Aliye, Şûrâ-yı Ümmet'in başlıca yazarları arasındadır.[7]
Kaynakça
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.