Loading AI tools
İsrail Silahlı Kuvvetlerinin Hava Kuvvetleri kolu Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
İsrail Hava Kuvvetleri (İbranice: זרוע האוויר והחלל Zroa HaAvir VeHahalal), İsrail'i havadan gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli askeri kuvvettir. İsrail Savunma Kuvvetleri komutası altındaki en büyük 2.kuvvettir. 28 Mayıs 1948'de, İsrail Bağımsızlık Bildirgesi'nden kısa bir süre sonra kurulmuştur. Nisan 2022 itibarıyla Aluf Tomer Bar Hava Kuvvetleri komutanı olarak görev yapmaktadır.
| İsrail Hava Kuvvetleri | |
|---|---|
 İsrail Hava Kuvvetleri arması | |
| Etkin | 28 Mayıs 1948 - günümüz |
| Ülke |  İsrail |
| Bağlılık |  İsrail Savunma Kuvvetleri |
| Tipi | Hava Kuvvetleri |
| Büyüklük | 34.000 askeri personel 589 Uçak 191 Helikopter 32 İnsansız Hava Aracı [1] |
| Karargâh | Tel Aviv |
| Savaşları | 1948 Arap-İsrail Savaşı Gazze Savaşı Altı Gün Savaşı 1973 Arap-İsrail Savaşı Ağustos 2011 Gazze Şeridi hava saldırıları 2014 İsrail-Gazze çatışması |
| Website | iaf.org.il |
| Komutanlar | |
| Komutan | General Amir Eshel |
| Nişanlar | |
| Madalyon |  |
| Bayrak |  |
| Havacı Rozeti |  |
| Hava Araçları | |
| Saldırı | McDonnell Douglas F-15 Eagle ,General Dynamics F-16 Fighting Falcon, Lockheed Martin F-35 Lightning II |
| Avcı | Boeing F-15I Ra'am, AH-64D Saraf |
| Devriye | Eurocopter AS565 Panther |
| Keşif | IAI Eitam, Beechcraft RC-12D |
| Eğitim | Grob G-120, Beechcraft T-6 Texan II, Alenia Aermacchi M-346 Master, Beechcraft C-12 Huron, Bell 206 |
| Nakliye | Boeing 707-320, Lockheed C-130 Hercules, Sikorsky CH-53 Sea Stallion, Sikorsky S-70 |
İsrail Hava Kuvvetleri, İsrail'in nüfusunun komşusu olan hasım Arap ülkelerinden az olması sebebiyle İsrail Ordusunun hiç bir zaman yeterli asker sayısına sahip olmayacağı düşünülerek, İsrail'in kuruluşundan itibaren ülke savunması için en kritik öneme sahip olan askeri kuvvet olarak kabul edilmiştir. İsrail Hava Kuvvetleri ortadoğunun hem sayısal hem de nitelik olarak en güçlü hava kuvvetlerinden birisidir.
İsrail Hava Kuvvetleri, el konulan veya bağışlanan sivil uçaklar ile II. Dünya Savaşından kalma eski veya fazlalık olan Boeing B-17, Bristol Beaufighter, de Havilland Mosquitoes ve P-51D Mustang tipi pervaneli savaş uçakları toplanarak kurulmuştur. İsrail Hava Kuvvetleri, 1956 yılındaki Süveyş Krizi'nde Kadeş Harekatı'nda görev alarak İsrail milli güvenliği için önemli bir rol oynadı. 5 Haziran 1967'de, Altı Gün Savaşı'nın ilk gününde, karşıt Arap hava kuvvetlerini büyük oranda imha ederek hareketsiz bırakan ve savaşın geri kalanında hava üstünlüğünü ele geçiren Mivtza Moked(Odaklanma Harekatı) gerçekleştirerek savaşı çok kısa sürede İsrail'in kazanmasını sağladı.
Altı Gün Savaşı'nın sona ermesinden kısa bir süre sonra Mısır, 1967 yılında Yıpratma Savaşı'nı başlattı ve İsrail Hava Kuvvetleri, düşman topraklarının derinliklerindeki stratejik hedeflere düzenli bir şekilde bombardıman taarruzları gerçekleştirdi. 6 Ekim 1973'te Yom Kippur Savaşı patlak verdiğinde, Mısır ve Suriye'nin ilerlemeleri karşısında İsrail Hava Kuvvetleri savaşın başlangıcında bocaladı. Sina Yarımadasında Mısır kuvvetlerinin kurduğu hava savunma şemsiyesi uzun bir süre İsrail savaş uçaklarının bölgede harekat yapabilme kabiliyetlerini kısıtladı ve Mısır'a İsraile yönelik karadan saldırı yapabilme imkanı verdi.
1973 Yom Kippur Savaşı'nda Mısır ile olan mücadelede İsrail bir çok savaş uçağını kaybetti. Ancak Amerikan'ın kurduğu hava şemsiyesi sayesinde İsrail'e hızlıca yapılan sevkiyatlar sonucunda İsrail Hava Kuvvetleri çökmekten kurtulabildi. Yom Kippur Savaşından beri İsrail'in askeri uçaklarının çoğu Amerika'dan temin edilmekte ve Amerika, İsrail'in en yakın savunma işbirlikçisi konumunda bulunmaktadır. İsrail'in geçmişten günümüze kullandığı Amerikan uçakları arasında Douglas A-4 Skyhawk, F-4 Phantom II, F-15 Eagle, F-16 Fighting Falcon ve F-35 Lightning II gibi önde gelen savaş uçakları bulunmaktadır. İsrail Hava Kuvvetleri, IAI Nesher ve daha sonra daha gelişmiş IAI Kfir gibi bir dizi yerli üretim denemeleri ile savaş uçağı ihtiyacına çözüm bulmaya çalıştı ancak Amerikan savaş uçakları, İsrail hava gücünün omurgasını oluşturmaya devam etti. İsrail Hava Kuvvetleri'nin kullandığı uçakların büyük bir kısmı, bugün de Amerikan üretimi savaş uçaklarıdır.
7 Haziran 1981'de, İsrail Hava Kuvvetlerinden altı F-15'in eşlik ettiği sekiz F-16, Osirak'taki Irak nükleer tesislerini yok etmek için Opera Operasyonu'nu icra etti. 9 Haziran 1982'de İsrail Hava Kuvvetleri, Lübnan'daki Suriye hava savunmasını çökerten Köstebek Kriket 19 Operasyonunu gerçekleştirdi. 1 Ekim 1985'te, Kıbrıs'ta üç İsrailli sivili öldüren bir Filistin Kurtuluş Örgütü menşeili terör saldırısına yanıt olarak, İsrail hava kuvvetleri Tunus'taki Filistin Kurtuluş Örgütü Karargahını bombalayan Tahta Bacak Operasyonunu gerçekleştirdi. 1991'de İsrail Hava Kuvvetleri, Etiyopya Yahudilerini İsrail'e getiren Süleyman Operasyonunu gerçekleştirdi. 1993 ve 1996'da sırasıyla Hesap Verebilirlik Operasyonu ve Gazap Üzümleri Harekatına katıldı. O zamandan beri, 2006 Lübnan Savaşı, Dökme Kurşun Operasyonu, Bulut Sütunu Operasyonu, Koruyucu Hat Harekâtı, Duvarların Muhafızı Operasyonu ve Demir Kılıçlar Operasyonu da dahil olmak üzere birçok operasyonda yer aldı. 6 Eylül 2007'de, İsrail Hava Kuvvetleri Orchard Operasyonu'nda, iddiaya göre bir Suriye nükleer reaktörünü bombaladı.[2]
Amnesty International, 2023 Hamas-İsrail Savaşı sırasında İsrail Hava Kuvvetlerinin Filistinli ve Lübnanlı sivilleri katlettiğine dair raporlar yayınladı ve İsrailli askeri yetkililerin ve savaş uçağı pilotlarının uluslararası savaş suçları mahkemesinde yargılanmalarını talep etti.[3][4][5][6] Middle East Eye tarafından yapılan bir habere göre İsrail Hava Kuvvetlerinde görevli pilotların Uluslararası Ceza Mahkemesinde savaş suçlarından dolayı yargılanmaktan korktukları belirtildi.[7] Bir İsrail tankının açtığı ateş sonucunda ölen 5 yaşındaki Filistinli çocuk Hind Rajab anısına kurulmuş olan Hind Rajab Vakfı, 2025 yılında Brezilya'da tatil yapan bir İsrail askerine karşı Gazze'de savaş suçu işlediğine dair dava açtı ve dava sonucunda Brezilya mahkemeleri İsrail askerinin gözaltına alınmasına karar verdi. Adı açıklanmayan İsrail askeri, yargılanmaktan kurtulmak için İsrail istihbaratının yardımıyla Brezilya'yı terk etti.[8][9][10] İsrail hükümeti, İsrailli askerlerin savaş suçları ile yargılanmasından çekindiği için İsrail askerlerine kimliklerini gizli tutmaları ve sosyal medyada asker olduklarına dair paylaşım yapmamaları çağrısında bulundu.[11][12]
.jpg)
| Uçak | Menşei | Tür | Versiyon | Hizmet Durumu | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|
| Savaş Uçakları | |||||
| F-15 Eagle | Amerika | çok amaçlı | F-15-A/C | 66[15] | |
| F-15E Strike Eagle | F-15I | ||||
| F-15EX Eagle II | F-15IA | 2024'te 25 adet sipariş verildi. İkinci bir 25 adet daha sipariş etme opsiyonu mevcut[16][17][18] | |||
| F-16 Fighting Falcon | Amerika | çok amaçlı | F-16C/I | 175[15] | |
| F-35 Lightning II | Amerika | Hayalet/ çok amaçlı | F-35I | 39[15] | 36 adet sipariş verildi[15] |
| Havadan erken ihbar ve kontrol | |||||
| Boeing 707 | Amerika / Israil | AEW&C | EL/M-2075 Phalcon | 2[19] | AESA radar ile modifiye edildi |
| Gulfstream G550 (C-37B) | Amerika | AEW&C | CAEW | 2[15] | IAI EL/W-2085 radarı ile teçhiz edildi[20] |
| Keşif | |||||
| Super King Air | Amerika | SIGINT / ELINT | B200 | 18[15] | |
| Gulfstream G550 (C-37B) | Amerika | SIGINT / Keşif | SEMA | 3[15] | |
| Tanker | |||||
| Boeing 707 | Amerika | Havada yakıt ikmali | 7[15] | ||
| KC-46 Pegasus | Amerika | Havada yakıt ikmali / Askerî nakliye uçağı | 8 adet sipariş edildi[15] | ||
| KC-130 Hercules | Amerika | Havada yakıt ikmali / nakliye | KC-130H | 7[15] | |
| Nakliye | |||||
| Super King Air | Amerika | Genel maksat uçağı / nakliye | B200 | 4[15] | çoklu motor eğitimi için |
| C-130 Hercules | Amerika | nakliye / Arama-kurtarma | C-130E/H | 3[15] | |
| C-130J Super Hercules | Amerika | Havadan ikmal | C-130J-30 | 7[15] | |
| Savaş Helikopterleri | |||||
| Bell 206 | Amerika | Genel maksat helikopteri | 4[15] | ||
| AH-64 Apache | Amerika | Saldırı helikopteri | AH-64A/D | 48[15] | |
| Sikorsky UH-60 | Amerika | Genel maksat helikopteri | UH-60A/L | 49[15] | 2024 yılında 1 adet düştü[21] |
| Sikorsky SH-60 | Amerika | ASuW | SH-60F | 8 adet sipariş edildi[22] | |
| Sikorsky CH-53 | Amerika | Askeri Nakliye Helikopteri | S-65C-3 | 22[15] | 18 adet sipariş edildi[15] |
| Eurocopter AS565 | Fransa | Arama-kurtarma | 4[15] | İsrail Deniz Kuvvetleri için kullanılıyor. 2022 yılında bir adet düştü | |
| Eğitim Uçakları | |||||
| M-346 Lavi | İtalya | Eğitim | 30[15] | ||
| F-15 Eagle | Amerika | Eğitim | F-15 B/D | 20[15] | |
| F-16 Fighting Falcon | Amerika | Eğitim | F-16D | 49[15] | |
| Bell OH-58 | İtalya | rotorcraft eğitim | 18[15] | ||
| T-6 Texan II | Amerika | eğitim | T-6A | 20[15] | |
| Grob G 120 | Almanya | temel eğitim | G 120A | 16[15] | |
| AgustaWestland AW119 | İtalya | rotorcraft eğitim | 12 adet sipariş edildi[15] | ||
| İHA | |||||
| IAI Eitan[23] | İsrail | Gözetleme | Heron-TP | MALE | |
| IAI Heron[23] | İsrail | Gözetleme | Heron-1 | MALE | |
| Hermes 900[23] | İsrail | Gözetleme | MALE | ||
| Hermes 450[23] | İsrail | Gözetleme | taktik | ||
| Orbiter 4 | İsrail | Gözetleme | taktik | ||
.jpg)
_copy.jpg)
.jpg)
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
