Vostok İstasyonu
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Vostok İstasyonu (Rusça: Станция Восток) eski Sovyetler Birliği'nin, Güney Kutbuna yakın bir noktadaki araştırma merkezi.
«Vostok istasyonu» - Rus Antarktika araştırma istasyonu. Günümüzde Antarktika kıtasında Rusya’nın kullandığı araştırma istasyonudur. İstasyon 1819-1821 yıllarında Fradley Belinnshauzenin rehberliğinin altında birinci Antarktika seferi sırasında kullanılan Vostok gemisinin adını taşımaktadır.[1][2][3] B.S. Sidorov uzun bir süre istasyon rehberiydi. İstasyon bölgesinde buz tabakasının kalınlığı 3700 m'dir.
İstasyon 16 Aralık 1957 yılında ikinci Sovyet Rusya Antarktik seferi sırasında kurulmuştur[4][5][6] ve 37 yılı aşkın bir süre tüm yıl boyunca kullanılmıştır.1994 yılı Şubat ve Kasım ayları aralığında istasyon geçici bir süreliğine kapatılmıştır.[7]
İstasyonun bulunduğu bölge dünyada en sert iklime ait bölgelerden biridir. Şiddetli donlar görülür. İstasyon yıl boyunca çok düşük sıcaklık rejimleri ile dikkat çekiyor. Vostok İstasyonunda gezegenin en düşük sıcaklık göstergesi -89,2 0C (21 Temmuz 1983) olarak kaydedildi.[8][9] Bu gösterge yirminci yüzyılda kaydedilen tüm metroloji istasyonlarında kaydedilen en düşük sıcaklık olarak kabul edilir. İstasyon tarihi boyunca en sıcak yaz günü 13 Aralık 1957 yılında -13,60 C olarak kaydedildi.[10] Dolayısıyla bu bölgeye dünyanın Soğuk kutbu denir.
Günlük maksimum sıcaklık -52,0 C’dir. Tüm ölçümler için Mayıs ayında -41,60 C’nin üzerine çıkmamıştır. Neredeyse hiç yağış yoktur. Yıllık ortalama yağış yaklaşık 18 mm’dir.[8]
Vostok İstasyonu Antarktika’nın en zor ulaşılan bölgelerinden birinde yer alıyor.[11]«Vostok »istasyonu Güney kutbuna 1253 km mesafede, « Mirnı » Antarktik istasyonundan 1410 km ve yakın deniz kıyısından ise 1260 km mesafe uzaklıkta yer alır. Bölgede bulunan buz tabakasının kalınlığı 3700 m’dir. İstasyonun bulunduğu bölgede buzul tabakasının yatağının yüksekliği deniz seviyesinden 200 m düşüktür.[9]
Rus uzmanlarının yaklaşık 40 yıldır burada içme suyunun hidrokarbon ve mineral rezervleri çalışmaları vardır. Arazide aero-metroloji, jeofizik, glasyoloji gözlemler yapılmaktadır. Ayrıca özel tıbbi araştırma, aynı zamanda iklim değişikliği alanında ve Ozon deliğinin öğrenilmesi, okyanuslarda artan su seviyesi sorunları ve diğerleri ile ilgili araştırma yapılır. Vostok istasyonunda 1990’lı yılların ortalarında özel sondaj tesisleri yardımıyla buz katmanının altında Relic Vostok gölünü keşfettiler.[13] Göl 4000 m lik buz tabakası altında bulunmakta ve yaklaşık 250 × 50 km'lik boyutları vardır. Tahmini alanı 15,5 bin. km² dir. Derinliği 1200 metredir. Bu göl Leningrad Madencilik Enstitüsü ve ААНИИ sondaj grupları yardımıyla keşfedilmiştir.[14]
Vostok istasyonunda buzul katmanlardaki CO2, Metan ve Azot, O2 gazları ölçülüyor, kaydediliyor. Kaydedilen verilere göre geçmiş iklim verilerini elde ediliyor.[11]
1970'li yıllarda Sovyetler Birliği Vostok istasyonundan 500–952 m derinliğinde buzul karot almıştır. Oksijen izotop bileşimini incelemek için yapılan araştırmalar buzulun son buzul dönemine ait olduğunu ve yaklaşık 400 metre derinlikte bulunduğunu göstermiştir. Sonra üç tane daha buzul karot alınmıştır. 1984 yılında, karot 3G 2202 m nihai derinliğe ulaştı. 1990’lı yılında karot 4G 2546 m derinliğine ulaştı ve 1993 yılında karot 5G 2755 m derinliğe ulaşmıştır. Sondaj derinliği 3623 metreye ulaştıktan sonra kısa bir süreliğine kapatılmıştır.
Vostok gölü, Bu sondaj Fransız işbirliği ile gerçekleşmiştir. 420.000 yıl öncesine uzanan ve önceki dört buzul dönemleri kapsayan geçmiş çevre koşullarının kaydını göstermektedir. Uzun bir süre birkaç buzul döngülerini kapsayacak şekilde tek çekirdek vardı. 2003 yılında sondaja devam etmek için izin verildi, ancak sadece gölün tahmini 130 metre uzağında durduruldu. Araştırma sonucunda Bilim adamları sondajın 3770 metre sonrasında alt buzul göl yüzeyine ulaştığını söylemektedirler.
Kırılgan bölge yaklaşık 250 -750m kadardır veya 250 m derinliğe yakını Holosen klimatik optimum sona ermesiyle birlikte, son buzul maksimuma tekabül eder. Vostok buz karotu 3623 m derinliğe ulaşmasına rağmen kullanılabilir iklim bilgileri bu kadar aşağı inemez.[15]
Karot Vostok Gölünün donmuş sularının çok altındadır ve iklim hakkında hiçbir bilgi içermemektedir. Geleneksel veri kaynakları 3310 metre veya 414.000 yıllık bir derinliğe kadar veri hakkında bilgi verir.[16] Bunun altında buzul deformasyona uğradığından bilgi veremez.
Vostok istasyonu alınan buzul karotlara MIS11 dönemini daha fazla dahil etmek için, 3345 m veya 436.000 yıla kadar uzatılabileceğini ileri sürmüştür. Daha sonra bu anlaşma ile uzun bir süre yeni bilgi sağlanamamasına rağmen EPICA kaydı ile uygun bir kayıt oluşturulmuştur.[17]
