Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Uçuş kompüteri,[1][2][3] havacılıkta kullanılan, genellikle metal veya plastikten yapılmış, mekanik, dairesel bir hesap cetveli. Bazı ülkelerde E6B, CRP-5 gibi meşhur modellerin isimleri uçuş komputeri ile eşanlamlı olarak kullanılır. Başta ABD olmak üzere bazı ülkelerde whiz wheel (akıllı teker) ismi de aynı anlamda kullanılır. Çoğunlukla iç içe geçmiş kaydıraklı dairesel cetvellerden ve bunların ortasından geçen bir dikdörtgen karttan oluşur.
Uçuş kompüteri, adında bilgisayar (İngilizce: computer) sözcüğü geçmesine rağmen en basit tanımıyla gelişmiş bir abaküstür. Uçuş planlaması esnasında ve uçuşta ihtiyaç duyulan çeşitli dönüşüm ve hesaplamalarda pilotlar ve seyrüseferciler tarafından kullanılır.
Modelden modele değişmekle birlikte kompüter ile yapılabilecek işlemlerden bazıları şunlardır:
Yandaki örnekte verilen bilgiler kullanılarak bilinmeyenler hesaplanır. Gerçek hava sürati (TAS):150, Rüzgâr:270/30KT, Arzu edilen rota 020°T'dir. Kompüter kullanılarak 009°T başta uçulması gerektiği (sola 11° rüzgâr düzeltmesi verilmesi gerektiği) ve yer süratinin (GS) 158 KT olacağı bulunur. Bu bilgiler seyrüsefer planlamasında kullanılır.
Kompüterin hesap yüzündeki döner çember (şekilde sarı) üzerindeki 10 rakamı (veya varsa şekildeki uzun kırmızı ok) deniz mili (nm) oku ile aynı hizaya getirilir. Kilometre (km) okunun altında 1852 rakamı olduğu görülecektir. Bu rakam 1 nm'nin 1,852 km olduğunu gösterir. Bu eşleştirmeden sonra en dıştaki hareketsiz çemberdeki rakamlar deniz mili, hareketli (şekilde sarı) çemberdeki rakamlar kilometredir.
Örneğin 60 nm'nin yaklaşık 110 km olduğu bilgisi veya 9,5 nm'nin yaklaşık 17,6 km olduğu cetvelden görülür. Kompüterde ondalık işareti olmadığı için, bu dönüşümler yapılırken akıldan sağlamalar yapılmalıdır.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.