USS Nautilus (SSN-571)

USS Nautilus (SSN-571), nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltı gemisi.

Nautilus
Tarihçe
Amerika Birleşik Devletleri
Adı	USS Nautilus
İşletmeci	Amerika Birleşik Devletleri Donanması
İhale	2 Ağustos 1951
İnşa eden	General Dynamics
Kızağa konuluşu	14 Haziran 1952
Denize indirilişi	21 Ocak 1954
Bitirilişi	22 Nisan 1955
Görevlendirme	30 Eylül 1954
Hizmetten çıkışı	3 Mart 1980
Liste dışı	3 Mart 1980
Akıbet	Müze olarak Deniz Kuvvetleri tarafından tutulmaktadır.
Genel karakteristik
Deplasman	2,980 ton, 3,520 ton tam yüklü, 540 ton ölü
Uzunluk	320 ft (97.5 m)
Genişlik	28 ft (8.5 m)
Su çekimi	26 ft (7.9 m)
Kurulu güç	13.400 hp (10,0 MW)
İtme gücü	STR nükleer reaktör (yeniden dizayndan sonra S2W)
Hız	23 knot (43 km/sa)
Kişi kapasitesi	13 subay, 92 asker
Silah donanımı	6 torpido tüpü

ABD Deniz Kuvvetleri'ne ait bu denizaltı 17 Ocak 1955'te suya indirilmiştir. Nautilus, kısa süreli dalışlar yerine, çok uzun süre sualtında kalabilen ilk gerçek denizaltıydı. Gemi nükleer bir reaktörde üretilen buharla çalışan itici türbinlerle donatılmıştı. Nautilus sualtında 20 deniz milinden daha hızlı gidebiliyordu. Eski tip denizaltılardan çok daha büyük olan Nautilus, 97,5 m uzunluğunda, 2.980 ton ağırlığındaydı. Gemi, 1-5 Ağustos 1958 tarihleri arasında William R. Anderson'ın komutasında, Alaska'daki Barrow Burnu'ndan dalarak Grönland Denizi'ne kadar Kuzey Kutbu'nun kalın buz örtüsünü bir uçtan öbür uca su altından geçmeyi başararak tarihi bir sefer gerçekleştirmiştir. Olası bir radyoaktif kirlenmeye karşı çeşitli önlemlerin alındığı Nautilus, ayrıca yardımcı dizel-elektrik motorlarıyla donatılmıştı. Bu özellikleriyle modern nükleer denizaltılara öncülük eden bu tarihi gemi 1980'de görevden alınmıştır. Gemi 1985 yılından beri Connecticut'ta New London'da açık hava müzesi olarak halka sergilenmektedir.

"Nautilus", ayrıca biri dünyanın nükleer enerjiyle çalışan ilk denizaltısı olmak üzere üç denizaltı ile bilimkurgu edebiyatının ünlü bir denizaltısı olan dördüncü bir denizaltının da ortak adıdır. Amerikalı mühendis Robert Fulton 1800'de, Fransa'da Napoléon'un mali desteğiyle denizaltına inebilen ilk teknelerden birini inşa etti. Tekne su yüzeyindeyken istendiğinde devrilebilen bir direk ve yelkenle hareket ediyor, sualtına daldığında da elle çalıştırılan bir uskurla (pervane) yol alıyordu. Teknenin en önemli özelliklerinden biri, ahşap gövdesinin demir levhalarla kaplı olmasıydı. Ne var ki Fulton'un Nautilus'u ne Fransız, ne de İngiliz hükûmetlerinden ilgi gördü, bu nedenle fazlaca geliştirilmeden kaldı.

Jules Verne'in 1870'te yayımladığı Vingt Mille Lieues Sous Les Mers (Deniz Altında Yirmi Bin Fersah, 1949, 1985) adlı ünlü bilimkurgu kitabında, Kaptan Nemo'nun serüvenlerle dolu yolculuğu sırasında kullandığı denizaltının adı da Nautilus idi.

1886'da İngiltere'de Andrew Campbell ve James Ash, bataryalarla beslenen bir elektrik motoruyla çalışan Nautilus adlı bir denizaltı geliştirdiler. Bu tekne, yüzeydeyken içten yanmalı motorların, sualtında ise elektrik motorlarının yardımıyla hareket eden denizaltıların ilk örneği olmuştur.

Dış bağlantılar

• US Navy Submarine Force Museum13 Ekim 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.