Theophrastus (MÖ. 371, Midilli, Yunanistan - y. MÖ. 287, Atina, Yunanistan) botaniğin kurucusu olarak kabul edilen bilim insanı ve düşünür.
Theophrastus | |
---|---|
Tam adı | Theophrastus |
Doğumu | MÖ. 371 Eresos, Midilli |
Ölümü | MÖ. 287 (84 yaşlarında) Atina |
Çağı | Antik Çağ felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Peripatetik Okulu |
İlgi alanları | botanik, etik, dil bilgisi, tarih, mantık, metafizik, tabiat bilgisi, fizik |
Önemli eserler | De Causis Plantarum (Bitkiler Üzerinde İncelemeler) (9 cilt) De Historia Plantarum (Bitkilerin Tarihi Hakkında) (2 cilt) |
Önemli fikirleri | Aristo Eflatun felsefesini geliştirdi. Fizik en sevdiği konudur ama tarihe daha çok önem vermiştir. Tarih onun için daha ilgi çekici olmuştur. |
Hakkındaki biyografik bilgilerin çoğu Laertios Diogenes'in Theophrastus'un ölümünden dört yüz yıldan fazla bir süre sonra yazmış olduğu Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri kitabına dayanmaktadır.
Theophrastos Midilli adasında doğmuş, oradan Atina'ya geçerek çalışmalarını burada yürütmüştür.[1] Aristoteles'in halefi olan Theophrastos, Aristoteles'in ölümünden sonra Akademi'nin başına geçmiştir.[1] Onun gibi sistemci olmaktan ziyade bir gözlemci ve koleksiyoncu olarak bilinir.[1] Daha çok botanik dalında önemli saptamalar yapan bir doğabilimci olan Theophrastus, felsefeci kimliği ve çok geniş morfoloji bilgisi sayesinde 500'e yakın bitkinin morfolojik özelliklerini, birçoğunu da resmederek ortaya koymuş, Atina'da bir botanik bahçesinde tıbbi bitkileri yetiştirmiştir. Aristoteles'in hayvanlar dünyasıyla ilgili sınıflamasını, bitkileri de kapsayacak şekilde genişletmiştir.
Theophrastos, hipotetik ve ayrık tasımların formüllerini de vererek, mantık alanına da önemli katkılar yapmış olduğu için, bir yandan da Stoacı ve Epikürosçuluğa çıkan yolu hazırlamış biri olarak görülür.
Theophrastus bitkilerin dış görünüşüne bakarak ot, çalı ve yarı çalı kavramlarını ortaya atmıştır. Botanikte kullandığı bazı terimler (vessel = kanal, karpos = meyve vb.) hâlâ geçerliliğini korumaktadır. Theophrastus bitkileri tek çenekli (monokotiledon) ve çift çenekli (dikotiledon) olarak ayırmıştır. Çiçeklerin tozlaşma biyolojisinde erkek ve dişi bireylerin bir araya gelmeden tozlaşmanın oluşamayacağını söylemiştir.
Myra şehrinde bir zehirli hayvanın ısırığıyla ölmüştür.
Eserleri
- De Causis Plantarum (Bitkiler Üzerinde İncelemeler) (9 cilt)
- De Historia Plantarum (Bitkilerin Tarihi Hakkında) (2 cilt)
Kaynakça
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.