![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ef/Tanin1944.jpg/640px-Tanin1944.jpg&w=640&q=50)
Tanin
1908-1947 arasında İstanbul'da yayımlanan İttihatçı bir gazete / From Wikipedia, the free encyclopedia
Tanin, II. Meşrutiyet'ten sonra İstanbul'da yayınlanan İttihatçı bir gazete.
![]() Tanin gazetesi, 21 Temmuz 1944. Gazete, Adolf Hitler'e yapılan suikast girişimini konu alıyor. | |
Tür | Gazete |
---|---|
Kuruluş tarihi | 1908 |
Dil | Türkçe |
Son yayım tarihi | 1947 |
Genel merkez | İstanbul |
Hüseyin Cahit tarafından çıkarılan gazete, Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında ulusal direnişi destekleyen gazeteler arasında yer aldı. Yayını aralıklı olarak 1947’ye kadar sürdürdü.
Gazete, 1908'de Servet-i Fünûn dergisi başyazarı Hüseyin Cahit ile, Tevfik Fikret ve Hüseyin Kazım Kadri tarafından kuruldu. Gazete çıkarma fikrini Hüseyin Kazım Kadri önermiş, adını Tevfik Fikret koymuştu.[1] İlk sayısı 1 Ağustos 1908’de yayınlandı. Hüseyin Cahit Bey’in yönettiği gazete, İttihat ve Terakki Partisi ile özdeşleşti; İttihatçıların fikirlerini savunup siyasal hayatı etkiledi. Tevfik Fikret ve Kazım Kadri, bir süre sonra gazeteden ayrıldı. Gazetenin yazı kadrosunda İttihat ve Terakki Fırkası'ndan mebus seçilen Hüseyin Cahit'in yanı sıra Falih Rıfkı (Atay), Enis Avni (Aka Gündüz), Fazıl Ahmet (Aykaç) yer aldı. İttihatçıların dış politikadaki akıl hocası olarak tarif edilen Babanzade İsmail Hakkı, dış politika makaleleri ile gazetede önemli rol oynadı.[2]
Tanin matbaası 31 Mart Ayaklanması sırasında gerici güçler tarafından basıldı. Romanya’ya kaçan Hüseyin Cahit, Mehmet Reşat’ın tahta çıkarıldığı 27 Nisan 1909’da yurda dönerek gazeteyi çıkarmaya devam etti. Gazete, daha sonra da çeşitli saldırılara uğradı.
Tanin, Hükümete yönelik eleştiriler yayınlaması nedeniyle 1912’de kapatıldı. Bu sefer Viyana’ya kaçan Hüseyin Cahit, Bâb-ı Âli Baskını’ndan sonra 31 Ocak 1913’te yurda döndü ve yeniden gazeteyi çıkarmaya başladı. Gazete, 30 Ocak 1914’te İttihat ve Terakki tarafından satın alındı. Bu yıllarda, eski yazarlarından Muhiddin Birgen'in Başyazarlığında ve I. Dünya Savaşı’nın şartları içerisinde İttihat ve Terakki liderlerinin fikir ve görüşlerini yansıtacak biçimde ve silik bir gazete şeklinde çıkmıştır. İttihatçı liderlerin ülkeyi terk etmesinden bir gün önce de Fırka, 31 Ekim 1918’de gazetenin yayımına son vermiştir.[1]