SpaceX Crew-5

SpaceX Crew-5, NASA'nın Ticari Mürettebat Programı (Commercial Crew Program) kapsamında gerçekleştirilen beşinci operasyonel Crew Dragon uzay aracı uçuşu ve toplamda sekizinci insanlı yörünge uçuşuydu. Görev, dört mürettebat üyesini Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) taşımak amacıyla 5 Ekim 2022'de başarıyla fırlatıldı. Crew Dragon uzay aracı, 6 Ekim 2022 saat 21:01 UTC'de ISS'ye kenetlendi.

SpaceX Crew-5

Endurance, Crew-5 mürettebatıyla birlikte ISS'ye fırlatılırken.
İsimler	USCV-5
Görev türü	ISS'ye mürettebat taşımacılığı
Uygulayıcı	SpaceX
COSPAR kimliği	2022-124A
SATCAT no.	53963
Görev süresi	157 gün, 10 saat, 1 dakika[1]
Uzay aracı özellikleri
Uzay aracı	Crew Dragon Endurance
Uzay aracı tipi	Crew Dragon
Üretici	SpaceX
Fırlatma ağırlığı	12.519 kg (27.600 lb)
Boş ağırlık	9.616 kg (21.200 lb)
Mürettebat
Mürettebat sayısı	4
Üyeler	Nicole Mann Josh Cassada Koichi Wakata Anna Kikina[2]
Sefer	Expedition 68
Görev başlangıcı
Fırlatma tarihi	5 Ekim 2022, 16:00:57 (5 Ekim 2022, 16:00:57) UTC (12:00:57 pm EDT)[3]
Roket	Falcon 9 Block 5 (B1077.1), Flight 178
Fırlatma yeri	Kennedy, LC-39A
Görev sonu
Kurtaran	MV Shannon
İniş tarihi	12 Mart 2023, 02:02 (12 Mart 2023, 02:02) UTC (9:02 pm EST)[4]
İniş yeri	Meksika Körfezi, Clearwater, Florida yakınları
Yörünge parametreleri
Referans sistemi	Yer merkezli yörünge
Rejim	Alçak Dünya yörüngesi
Eğiklik	51,68°
ISS ile kenetlenme
Kenetlenme noktası	Harmony ön
Kenetlenme tarihi	6 Ekim 2022, 21:01 UTC
Ayrılma tarihi	11 Mart 2023, 07:20 UTC
Kenetlenme süresi	155 gün, 10 saat, 19 dakika
Görev peçi Soldan sağa: Kikina, Cassada, Mann ve Wakata Commercial Crew Program ← SpaceX Crew-4 SpaceX Crew-6 →   Crew Dragon uçuşları ← SpaceX Crew-4 SpaceX Crew-6 →

Bu görevde iki NASA astronotu, bir JAXA astronotu ve bir Rus kozmonottan oluşan mürettebat yer aldı. Mürettebat üyelerinden üçü, Boeing'in Starliner programındaki gecikmeler nedeniyle bu göreve atandı. Komutan Nicole Mann Boeing'in Boe-CFT görevinden, pilot Josh Cassada ve görev uzmanı Koichi Wakata ise Boeing Starliner-1'den bu göreve devredildi.^[5][6] Anna Kikina ise Soyuz MS-22'den bu göreve atandı.

Mürettebat üyelerinden üçü ilk uzay uçuşunu gerçekleştirirken, görev uzmanı Koichi Wakata daha önce dört uzay uçuşuna katılmış deneyimli bir astronottu.

Mürettebat

Bu görev, bir Rus kozmonotu Anna Kikina'nın, ilk kez bir Crew Dragon uzay aracıyla uçması nedeniyle önemli bir dönüm noktasıydı. Temmuz 2022'de Kikina, Soyuz-Dragon mürettebat değişim sistemi kapsamında bu göreve katılmak üzere seçildi. Bu sistem, her mürettebat rotasyon görevinde en az bir NASA astronotu ve bir Roscosmos kozmonotunun bulunmasını sağlayarak, her iki ülkenin de Uluslararası Uzay İstasyonu'nda (ISS) varlığını sürdürmesine ve Soyuz veya ticari mürettebat araçlarından birinin uzun süreli olarak yerde kalması durumunda kendi sistemlerini sürdürme yeteneğine sahip olmasını sağlamaktadır.^[7]

Kikina'nın Crew Dragon görevinde yer alması, hem NASA'nın hem de Roscosmos'un ISS'de temsil edilmeye devam etmesini sağladı. Ayrıca bu görev, Nikolai Budarin'in uçtuğu STS-113'ten bu yana bir Rus kozmonotunun bir ABD uzay aracında uçtuğu ilk sefer oldu. Aynı zamanda bir Rus kozmonotunun bir ABD uzay kapsülüyle fırlatıldığı ilk seferdi.^[2]

Rus yetkililer Haziran 2022'de Amerikalı ve Rus astronotlar arasındaki koltuk değişimini onaylayarak iki uzay ajansı arasında bu tarihi işbirliğinin gerçekleşmesine olanak sağlamışlardır.^[8]

Mevki	Astronot
Komutan	Nicole Aunapu Mann, NASA Expedition 68 İlk uzay uçuşu
Pilot	Josh A. Cassada, NASA Expedition 68 İlk ve son uzay uçuşu
1. Görev Uzmanı	Koichi Wakata, JAXA Expedition 68 Beşinci ve son uzay uçuşu
2. Görev Uzmanı	Anna Kikina, Roscosmos Expedition 68 İlk uzay uçuşu

Galeri

SpaceX Crew-5

• 
  Crew-5 astronotları fırlatmadan önce
• 
  Crew-5'in fırlatılışı
• 
  Crew-5, ISS'ye yaklaşıyor.
• 
  Crew-5'in atmosfere girişi ve iniş sonrası kurtarılması

Kaynakça

1. "SpaceX F9 / Crew Dragon : Crew-5 : KSC LC-39A : NET 5 Ekim 2022 (16:00:57 UTC)".Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
2. @RussianSpaceWeb (20 Mayıs 2022). "Roscosmos head hinted yesterday that crossover flights to #ISS, including launch of Russian cosmonaut Anna Kikina on the US Crew Dragon, would proceed as scheduled" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
3. Clark, Stephen (28 Eylül 2022). "SpaceX, ULA postpone launches as Hurricane Ian moves toward Florida". Spaceflight Now. Erişim tarihi: 28 Eylül 2022.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
4. "NASA's SpaceX Crew-5 Splash Down Near Florida Coast, Safe on Earth". NASA (Basın açıklaması). 11 Mart 2023. Erişim tarihi: 30 Mart 2023.
5. "NASA Announces Astronaut Changes for Upcoming Commercial Crew Missions" (Basın açıklaması). NASA. 6 Ekim 2021. Erişim tarihi: 6 Ekim 2021. Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
6. @jaxa_wdc (12 Ekim 2021). "JAXA has announced their WAKATA Koichi @Astro_Wakata is headed for the International Space Station aboard SpaceX's…" (X gönderisi) – X vasıtasıyla.
7. Foust, Jeff (26 Ekim 2021). "Rogozin says Crew Dragon safe for Russian cosmonauts". SpaceNews. Erişim tarihi: 17 Aralık 2021.
8. "Распоряжение Правительства Российской Федерации от 10.06.2022 № 1532-р ∙ Официальное опубликование правовых актов ∙ Официальный интернет-портал правовой информации" [10 Haziran 2022 tarihli ve 1532-r sayılı Rusya Federasyonu Hükümeti Kararı ∙ Yasal düzenlemelerin resmi yayını ∙ Yasal bilgilerin resmi internet portalı]. publication.pravo.gov.ru (Rusça). 10 Haziran 2022. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022.Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)