Sağ koroner arter

Kalbin kanlanmasını sağlayan sağ koroner arter (RCA), kalp’teki sağ aort sinüsünde, aort kapağının sağ çıkıntısının üstünden çıkan bir arter’dir.^[1][2] Sağ koroner sulkustan kalbin merkezine doğru ilerler.^[1][3] Sinoatriyal nodal arter, sağ marjinal arter, posterior interventriküler arter, konus arteri ^[4] ve atriyoventriküler düğüm dalı dahil olmak üzere birçok dal verir. Kalbin sağ tarafına ve interventriküler septumun bazı kısımlarına katkıda bulunur.^[2][5]

sağ koroner arter
Latince isim	arteria coronaria dextra
Tanımlayıcılar
JSTOR	right-coronary-artery
Microsoft Academic	2910490446 2778088351, 2910490446
TA	4131
FMA	50039

Sağ koroner arter etiketli olarak kalbin kan temini.

Yapı

Sağ koroner arter, aort kapağının üzerinde sağ aort sinüsünün üzerinden kaynaklanır.^[1][2] Sağ koroner sulkus (sağ atriyoventriküler oluk) boyunca kalbin merkezine doğru geçer.^[1][3]

Segmentler

• Proksimal: RCA başlangıcından başlayarak, akut kenar boşluğuna kadar olan mesafenin yarısını kapsayan^[6][7]
• Orta: proksimal segmentten akut kenara kadar ^[6][7]
• Distal: orta segmentten posterior interventriküler arterin başlangıç noktasına kadar, burada arka interventriküler oluk kalp tabanındaki atriyoventriküler oluk ile birleşir.^[6][7]

Değişim

Hastaların yaklaşık %80'inde (sağ dominant), RCA posterior inen arteri (PDA) verir. Vakaların diğer %20'sinde (sol dominant veya kodominant), PDA sol sirkumfleks arterden kaynaklanır veya hem sağ koroner arter hem de sol sirkumfleks tarafından beslenir.^[8] PDA alt duvarı, ventriküler septumu ve posteromedial papiller kası besler.

RCA ayrıca insanların %60'ında SA düğüm arterini de besler. Zamanın diğer %40'ında SA nodal arter sol sirkumfleks arter tarafından beslenir.

Nadir de olsa, sol aortik sinüsten köken alan sağ koroner arterin birçok anormal seyri tanımlanmıştır.^[9]

Dağıtım

Sağ koroner arter, sağ atriyum’a, sağ ventrikül’e ve interventriküler septumun arka üçüncü ve alt ucuna oksijenli kan sağlar.^[2][5] Ayrıca sol ventrikülün (LV) %25 ila %35'ini de sağlayabilir.^[10]

Koroner arterlerin önemli miktarda örtüşme beslenmesi vardır.^[2] Sağ koroner arter %50 oranında sol koroner artere baskındır, %20 oranında ona eşittir ve %30 oranında sol koroner arterden daha az belirgindir.^[2]

Ek resimler

• 
  Sağ koroner arter
• 
  Aort kemeri ve dalları.
• 
  Miyokard enfarktüsünün diyagramı.
• 
  Koroner arterleriyle insan kalbi
• 
  Cenin kalbi - sağ koroner arter

Kaynakça

1. Aggeli, Constantina; Mavrogeni, Sofia; Tousoulis, Dimitris (1 Ocak 2018), Tousoulis, Dimitris (Ed.), "Chapter 3.5.1 - Non-invasive Imaging Techniques in Coronary Artery Disease", Coronary Artery Disease (İngilizce), Academic Press, ss. 337-358, doi:10.1016/b978-0-12-811908-2.00017-9, ISBN 978-0-12-811908-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
2. Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow (1 Ocak 2013), Pappano, Achilles J.; Gil Wier, Withrow (Ed.), "11 - Coronary Circulation", Cardiovascular Physiology (Tenth Edition) (İngilizce), Philadelphia: Elsevier, ss. 223-236, doi:10.1016/b978-0-323-08697-4.00011-3, ISBN 978-0-323-08697-4, 8 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
3. Sivananthan, M. (1 Ocak 2018), "Coronary Anatomy", Vasan, Ramachandran S.; Sawyer, Douglas B. (Ed.), Encyclopedia of Cardiovascular Research and Medicine (İngilizce), Oxford: Elsevier, ss. 691-699, doi:10.1016/b978-0-12-809657-4.99738-2, ISBN 978-0-12-805154-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
4. Antonopoulos, Alexios S.; Siasos, Gerasimos; Antoniades, Charalambos; Tousoulis, Dimitris (1 Ocak 2018), Tousoulis, Dimitris (Ed.), "Chapter 2.1 - Functional Anatomy", Coronary Artery Disease (İngilizce), Academic Press, ss. 121-126, doi:10.1016/b978-0-12-811908-2.00008-8, ISBN 978-0-12-811908-2, 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
5. Schipper, Paul; Sukumar, Mithran; Mayberry, John C. (1 Ocak 2008), Asensio, JUAN A.; Trunkey, DONALD D. (Ed.), "Pertinent Surgical Anatomy of the Thorax and Mediastinum", Current Therapy of Trauma and Surgical Critical Care (İngilizce), Philadelphia: Mosby, ss. 227-251, doi:10.1016/b978-0-323-04418-9.50037-0, ISBN 978-0-323-04418-9, 12 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 20 Kasım 2020
6. Villa, AD; Sammut, E; Nair, A; Rajani, R; Bonamini, R; Chiribiri, A (28 Haziran 2016). "Coronary artery anomalies overview: The normal and the abnormal". World Journal of Radiology. 8 (6). ss. 537-55. doi:10.4329/wjr.v8.i6.537 . PMC 4919754 $2. PMID 27358682.
7. Kini, S; Bis, KG; Weaver, L (June 2007). "Normal and variant coronary arterial and venous anatomy on high-resolution CT angiography". AJR. American Journal of Roentgenology. 188 (6). ss. 1665-74. doi:10.2214/AJR.06.1295. PMID 17515392.
8. Shahoud, James S.; Ambalavanan, Manoj; Tivakaran, Vijai S. (2020). Cardiac Dominance. StatPearls Publishing. PMID 30725892. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2024.
9. Angelini, P. (15 Temmuz 2014). "Novel Imaging of Coronary Artery Anomalies to Assess Their Prevalence, the Causes of Clinical Symptoms, and the Risk of Sudden Cardiac Death". Circulation: Cardiovascular Imaging. 7 (4). ss. 747-754. doi:10.1161/CIRCIMAGING.113.000278 . PMID 25027456.
10. Wheeler, Derek S.; Wong, Hector R.; Shanley, Thomas P. (22 Mayıs 2014). Pediatric Critical Care Medicine: Volume 2: Respiratory, Cardiovascular and Central Nervous Systems (İngilizce). Springer. s. 306. ISBN 978-1-4471-6356-5.

Dış bağlantılar

• Genel bakış Cleveland Klini'ğinden genel bakış