Romantik Dönem

Romantizm, Klasik Roman akımına tepki olarak 18. yüzyılın sonlarında doğan ve Victor Hugo'yla birlikte büyük ün kazanan, insanın yaratma özgürlüğü önündeki her şeye karşı duran bir akımdır.^[1] "En iyi kural, kuralsızlıktır" diyen romantikler, insanın duygularını, düş gücünü ve insanı düzeltmenin, toplumu düzeltmekle olabileceğini savunurlar.^[2]

Romantizm akımı değişik ülkelerde değişik biçimlerde ortaya çıkmıştır. İngiliz edebiyatında daha çok şiirde kendini gösterir. İngiliz şiirinde kalın bir çizgide kendini gösteren romantizmin bu çizgideki ilk ismi William Wordsworth'tur. Tabiata karşı kutsal saygı düşüncesini benimser ve şiirlerinde doğayı yapmacıksız bir şekilde anlatır. Ayrıca Samuel Taylor Coleridge, Percy Bysshe Shelley ve John Keats da bu çizgide yer alır. Çizginin en kalın yerinde ise Lord Byron bulunur.

Alman edebiyatında 18. yüzyılın ikinci yarısında "coşkunluk akımı" ile birlikte gelişir.^[3] Bu hareketin öncüleri Klopstock ve Herder romantizmin müjdesini verir. Ancak, Alman edebiyatında romantizme giden kapıyı dünya edebiyatının en büyük isimlerinden biri olan Johann Wolfgang von Goethe açmıştır. "Genç Werther'in Acıları" mektup-romanında Goethe, "Werther" adı altında gizlediği kimliğiyle, yaşadığı aşkı ve pastoral yaşama duyduğu özlemi duygusal ve coşkun bir dille anlatmıştır. "Wilhelm Meister" ve "Wilhelm Meister'in Seyahat Yılları" adlı eserlerinde toplumun yeniden düzenlenmesi sorununa dokunur. Ama onun en büyük eseri "Faust"tur. Goethe'nin açtığı yoldan ilerleyen Friedrich von Schiller ise yapıtlarında özgürlük, isyan, doğa, ihtilal gibi romantiklerin yaslandığı temel kavramları yadsımadan, tarih olgusunu zenginleştirmiştir. "Haydutlar", "Hile ve Sevgi", "Mary Stuart" ve "Wilhelm Tell" gibi yapıtlarında despot yönetime başkaldırma temalarını işleyen Schiller'in bu tarihi yönelimi, daha sonraki Alman romantiklerini de geliştirmiştir. Romantizmin Alman şiirindeki öncüsü ise Heinrich Heine'dir.

Romantizm Fransız edebiyatında daha yaygın bir özellik gösterir. François Rene de Chateaubrian, roman, deneme ve gezi yazıları türünde eserler kazandırmıştır Fransız edebiyatına. Fransızların dünya edebiyatına kazandırdığı ve bu akımın öncülerinden olan Victor Hugo'dan başka; Benjamin Constant, Alphonse de Lamartine, Alfred de Vigny, Alfred de Mussed ve Theophile Gautier sayılabilir.

İtalyan edebiyatında romantizim akımı içinde anılması gereken isimler; Alessandro Manzonil ve Giacomo Leopardi'dir. Rus edebiyatında ise Byron ve Schiller'den etkilenen Aleksandr Puşkin, Rus toplumunun renkliliğinden de yararlanarak bu akımı zenginleştirmiştir.

Romantizm Türk edebiyatı üzerinde de etkili olmuş, özellikle Tanzimat Dönemi yazarları bu akımı çağrıştıran eserler vermiştir. Victor Hugo'dan etkilenen Namık Kemal bu dönemin en etkili yazarlarındandır.

Kaynakça

1. Brown, Beverly Louise (1988). Masterworks from Munich: sixteenth- to eighteenth-century paintings from the Alte Pinakothek. Washington, D.C.: National Gallery of Art. ISBN 978-0894681189.
2. Ludwig, Horst (1977). Malerei der Gründerzeit. Münich: Hirmer. ISBN 978-3777429403.
3. Ristic, Evan (2019). Deutscher Expressionismus: die Sammlungen Braglia und Johenning = German Expressionism : the Braglia and Johenning collections (1. bas.). Köln: Walther König. ISBN 978-3960987000.

Ayrıca bakınız

• Romantizm