Ploşnik Muharebesi

Ploşnik Muharebesi, 1386'da^[1] (bazı kaynaklara göre 1387'de)^[2] Güneydoğu Sırbistan'da Prokuplje (eski adıyla Osmanlı İmparatorluğu'nun Niş Sancağı'na bağlı Ürgüp kazası) yakınındaki Ploşnik'te Şahin Paşa komutasındaki Osmanlı Ordusu ile Prens Lazar Hrebeljanović komutasındaki Sırp-Boşnak ordusu arasında yapılmış ve ilk ciddi Osmanlı yenilgisini beraberinde getiren muharebedir. Bu muharebe Kosova Meydan Savaşına kadar Osmanlı ilerlemesini yavaşlatmıştır.

Ploşnik Muharebesi
Tarih 1386 Bölge Güneydoğu Sırbistan'da Prokuplje kazası yakınındaki Ploşnik köyü Sonuç Sırp Zaferi
Taraflar
Sırp Prensliği Bosna Krallığı	Osmanlı Devleti
Komutanlar ve liderler
Miloš Obilić Prens Lazar Hrebeljanović	Lala Şahin Paşa
Güçler
~30.000	~20.000
Kayıplar
Az	En az 13.000

Şahin Paşa'nın kim olduğu konusunda bir bilgi yoktur, pek çok eser bu kişinin Lala Şahin Paşa olmadığını belirtmektedir, Namık Kemal Osmanlı Tarihi adlı eserinde bu kişinin sınırda bir akıncı beyi olan Kula Şahin Paşa olduğu iddia edilmektedir.^[3]

Savaş öncesi

Osmanlı'nın Sırbistan'a kadar ilerlemesi ve Bosna'yı tehdit eder hale gelmesi tekrar Osmanlı karşıtı bir cephe oluşmasına neden olmuştur. Sırplar Boşnaklarla ortak kuvvet oluşturup Osmanlı ile mücadeleye girişmiştir. Ancak yine de Sırp Sındığı ve Çirmen sonrası bu birlik bu muharebeye kadar pek destek bulamadı. Bu ittifak ilk başarısını Dubravnica Muharebesi'nde ufak bir Türk akıncı birliğini yenerek göstermiştir. Bu savaş aynı zamanda Sırbistan topraklarındaki ilk Osmanlı-Sırp Prensliği çatışmasıdır. Bu ufak yenilgi sonrası Anadolu beylikleri içerisinde en güçlüsü olan, Karamanoğlu Alaüddin Bey'i Konya'da yenen Sultan I. Murad, Şahin Paşa komutasındaki bir büyük akıncı kuvvetini Bosna topraklarına tekrar akına gönderdi. Bu birliğin gönderilmesinde bir diğer neden de İşkodra Beyidir, Osmanlı himayesine gireceğini söyleyen İşkodra beyi Osmanlılara Bosna'ya adam yollarsa kendinin de yardım edeceğini söylemiştir.

Savaş

Topliça Nehri kenarında bulunan Ploşnik diye anılan yerde karşısında düşmanı bulamayan Osmanlı kuvveti bir anda ganimet için yağmaya girişmeye başlamıştır. Bu sırada askerlerini zapt edemeyen Kula Şahin Paşa yanında sadece 2.000 kişilik akıncı birliği kalmış kalan 18.000 kişi bu yağmaya katılmıştır.

Oysaki Sırp ve Boşnak kuvvetleri bu kuvvetleri izlemekteydi ve bu durumu fırsat bilen 30.000 kişilik ortak kuvvet bir anda Osmanlı'nın karşısına çıktı. Sırplar merkezde ağır zırhlı Sırp süvari kuvvetleri ve kanatlardan okçu hafif süvari desteğinde saldırıya geçtiler. Bu arada 2000 kişilik Türk akıncı birliği ve Şahin Paşa vuruşa vuruşa geri çekildi, Şahin Paşa canını zor kurtardı ancak Sırplar hızla yağma ile meşgul 18.000 kişilik akıncı kuvvetine yöneldiler, neye uğradığını şaşıran disiplini bozulan Osmanlı kuvvetleri hiçbir şey yapamadılar. 18.000 kişilik birlikten sadece 5.000 kişi bu ortak ordunun elinden kaçabildi. Miloš Obilić'de bu Sırp ordusunda idi ve okla yaralanan Sırp askerlerinden biriydi. İşkodra beyinden ise bir yardım gelmemiştir. Zira bu bey Sırbistan tarafında savaşmayı sürdürmüştür.^[3]

Sonuçları

Osmanlı ordusunun bu ciddi bozgun sonrası ilerlemesi yavaşladı ve bu zafer Sırpları ve Boşnakları cesaretlendirdi. Sırplara desteğin artmasını sağladı. Cesaretlenen Sırpların Osmanlı'nın karşısına özellikle Boşnakların desteğini alıp 1389'da I. Kosova Muharebesinde çıkmasının nedenlerinden biri oldu. 1389'da Sırplar bu zaferle Osmanlının karşısına özellikle Balkan devletlerinin desteği ile çok daha güçlü bir ordu ile çıktılar. Buna rağmen I. Kosova Muharebesi Osmanlı üstünlüğü ile bitti.

Kaynakça

1. Velikonja, Mitja. Religious Separation and Political Intolerance in Bosnia-Herzegovina, (Texas A&M University Press, 2003), 48. ISBN 1585442267
2. Evans, Arthur. Through Bosnia and the Herzegóvina on Foot During the Insurrection, (Longmans, Green and Co, 1877), lxiv.
3. "Namık Kemal-Osmanlı Tarihi Cilt:1". 8 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2012.