Nahit Hilmi Özeren

Nahit Hilmi Özeren (12 Ocak 1897 - 11 Aralık 1951) avukatlık ve gazete yazarlığı da yapmış olan tanınmış edebiyatçı ve Türk müziği güfte yazarıdır.

Hayatı

Nahit Hilmi Özeren 12.1.1897 tarihinde doğdu. Babası Kayseri’nin İncesu ilçesinden Ahmet Hilmi Bey, annesi ise İzmirli Çulluzade ailesinin kızı Adile Hanım’dır. Çocukluğu babasının kamu görevlisi olarak bulunduğu Selanik’te geçti. Ancak Balkan Savaşları sırasında Selanik’in kaybedilmesi üzerine İzmir’e dönüp, idadiyi (lise) İzmir’de tamamladı. 1913 yılında Mekteb’i Mülkiye’ye (Siyasal Bilgiler Fakültesi) girdi. Ancak, I. Dünya Savaşı başlaması üzerine 1915 yılında Yedek subay olarak çeşitli şehirlerde çalışmaya başladı (İstanbul, İzmir, Kudüs, Konya)

Dünya savaşı sonrasında Mekteb-i Hukuk’tan (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi) diploma aldı. İstanbul’da kısa süre kamuda çalıştıktan sonra, gazetecilik yapmaya başladı . Süleyman Nazif ve Cenap Şahabettin’in çıkardıkları Hadisat gazetesinde sorumlu yazı işleri müdürüyken, Süleyman Nazif’in (1870-1927) İstanbul'un İşgalini protesto eden Kara Bir Gün adlı makalesi dolaysısıyla, kısa bir tutukluluk yaşadı.1922 yılında ise Salih Paşazade Mehmet Bey’in kızı Nahide Hanım ile evlendi. Bu evlilikten Meral ve İnal adlı iki kızı oldu.

Kuruluş savaşından sonra İzmir’de avukat olarak çalışmaya başladı. İzmir'den ayrıldığı tek dönem II. Dünya Savaşı sırasında Afyon'da ikinci askerliğini yaptığı dönem oldu. İzmir'de 11 Aralık 1951 de vefat etti.

Edebi kişiliği ve güfteleri

Özeren İzmir'de avukatlık yaparken, bir yandan da İstanbul'da başladığı gazetecilik mesleğini sürdürüyordu. Özellikle işgal dönemi İstanbul'unu anlatan makaleleri büyük ilgi gördü. Bir dönem İzmir Gazeteciler cemiyetinde Haysiyet Divanı (Onur Kurulu) başkanlığında bulundu.

Ancak, Özeren'in asıl ünü edebi kişiliğindendir. Özeren'in ilk şiirleri daha bir lise öğrencisi iken, Selanik'te Genç Kalemler dergisinde yayımlanmıştı. İzmir'de ise, şiirler ve çeşitli şarkı güfteleri yazdı. Ölümünden sonra Yeni Asır gazetesinde tefrika edilen Rahibe’nin Aşkı adlı romanı ise Kudüs’teki bir gençlik aşkından esinlenmiştir ve savaş dönemini anlatan önemli bir eserdir.

Özeren için Rakım Elkutlu'yu besleyen kaynak tanımlaması yapılır. Gerçekten de Özeren'in birçok güftesi Elkutlu tarafından bestelenmiştir.

Özeren'in Elkutlu'ya hediye ettiği güfte defterinde ithaf yazısı şöyledir:

Muhterem Rakım Hoca Üstada,

Benden bir hatıra olarak verilmesini istediğin şu küçük defterdeki güftelerin edebî hiçbir kıymeti olmadığını ben de bilirim. Eğer onları seven ve beğenenler olursa bu sevgi ve takdirleri şüphe yok ki güftelere değil, onlara kıymet verdiren yüksek san'atının, ince duygularının yarattığı bestelerindedir. Bunlardan bana düşen iftihar hissesi, bestelemek suretiyle sen kıymetli üstadın gösterdiği teveccühten ibarettir. 1937 Avukat Nahit Hilmi (ÖZEREN)

Özeren'in güfteleri Elkutlu'nun yanı sıra,aralarında Sadi Işılay, Lemi Atlı, Refik Fersan, Yesari Asım Ersoy, Hayri Yenigün, Şerif İçli, Zeki Arif Ataergin, Osman Nihat Akın, Fahri Kopuz, Sadi Hoşses, Şükrü Osman Şenozan gibi isimler için de esin kaynağı olmuştur.

Hakkında yazılanlar

Nahit Hilmi Özeren’in gerek eserleri ve gerekse hakkında yazılanlar kızı Meral Akkaya'nın isteği üzerine, 1987 yılında Şadan Gökovalı tarafından derlenerek Meral Akkaya tarafından “Visâl'i Yar ile “ adı altında yayımlanmıştır.

Visâli yar

Kitaba ismini veren güfte:

Visâli yar

Visâli yâr ile mestol, hayale dalma gönül,

Dudaktan iç meyi, canan elinden alma gönül,

Geçer baharı o hüsnün, hazana kalma gönül,

Rubab-ı aşkını hicran yolunda çalma gönül,

Dudaktan iç meyi, canan elinden alma gönül.

Bu güfte Rakım Elkutlu tarafından bestelenmiş ve Münir Nurettin Selçuk tarafından 1940 yılında plağa okunmuştur.

Hiç yayımlanmamış olanlardan örnekler

Rakım Elkutlu tarafından bestelenen, fakat piyasaya çıkmayan, notaları Özeren'in kızı Meral Akkaya hanımefendide mahfuz (saklı) dört şarkı :

• Rakım Elkutlu (Hüzzam - Sengin Semai)

Gezdim yine sahilde dün akşam, seni ah hep seni andım,

Birlikte geçen günleri andıkça ateşler gibi yandım,

Issız gecenin zulmetini ayrılığın matemi sandım,

Birlikte geçen günleri andıkça ateşler gibi yandım.

• Rakım Elkutlu (Karcığâr)

Ey nazlı kadın kalbime bir ay gibi doğdun,

Zulmette kalan ruhuma mehtab gibi doldun,

Güllerle çiçeklerle bezenmiş bir emel oldun,

Zulmette kalan ruhuma mehtab gibi doldun.

• Rakım Elkutlu (Ferahfeza)

Sevdim yine bir gizli ateş kalbe dayandı,

Yâ Rab, o bakışlar ne ilâhi, ne yamandı,

Biçare gönül, durmadı dinlenmedi yandı,

Yâ Rab, o bakışlar ne ilâhi ne yamandı.

• Rakım Elkutlu (Kürdî)

Gel nazlı kadın, okşa biraz kalbimin âlâmımı gel sar,

Kalbimde beni haşre kadar inletecek giryelerim var,

Aldanma gülen çehreme, neş'em benim hicranımı saklar,

Kalbimde beni haşre kadar inletecek giryelerim var.

Kaynakça

Şadan Gökovalı: "Visal-i Yar",Meral Akkaya, 1987 BÜK basımevi. İzmir