Loading AI tools
Gerilla lideri Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Micko Krstić-Porečki ya da bilinen adıyla Voyvoda Micko (y. 1855 - 29 Ekim 1909), Poreçe bölgesinde aktif bir Sırp asi ve askeri liderdi.
Micko Krstić | |
---|---|
Doğum | y. 1855 Manastır Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 29 Ekim 1909 Manastır, Osmanlı İmparatorluğu |
Bağlılığı | Sırp Ordusu (1876–78) Çetnikler (1904–09) |
Hizmet yılları | 1876–1881 1904–1909 |
Rütbesi | Harambaša |
Birimi | Morava Ordusu (1876–78) Poreçe Çetesi (1880–81) Poreçe Çetesi (1904–09) |
Krstić, Osmanlı İmparatorluğu'nun Manastır Sancağı'nın (bugünkü Kuzey Makedonya) bir parçası olan Poreçe bölgesindeki Makedonski Brod yakınlarındaki Latovo'da doğdu. Ailesi yakınlardaki Trebino'dan geliyordu. Doğum yılı çoğunlukla y. 1855 olarak bilinse de, bazı kaynaklarda y. 1840 olarak gösterilmektedir.[1] Küçüklüğünden beri Sırp kimliğini benimsedi. Latovo'daki öğretmeni Obradović'ti.[2]
Krstić, Osmanlı-Sırp Savaşı'na gönüllü olarak katıldı.[3] Daha sonrasında, Kumanova Ayaklanması'na katıldı. Savaştan sonra, Sırp askeri hükûmeti Kosova ve Makedonya'daki isyancılara silah ve yardım gönderdi. Bölgenin her yerinde Hristiyan isyancı çeteler kuruldu. Özel olarak finanse edilen ve hükûmet tarafından desteklenen bu çetelerin çoğu Sırbistan'da kuruldu ve Osmanlı topraklarına geçti. Bu şekilde Micko Krstić, 1879'da Nikola Rašić ve İvranye'deki askeri hükûmetin yardımıyla Niş'te bir asi grubu kurdu.[4]
Micko'nun çeteleri, Vranje'de silah ve mühimmat aldı. Sınırı geçti ve birçok savaşçısının öldürüldüğü Eğri Palanka civarında Osmanlılarla çatışmaya girdi. Micko, tek bir yoldaşla Poreçe'ye gitti ve aynı yıl kurulan Stevan Petrović-Porečanin grubuna katıldı.[5]
14 Ekim 1880 tarihinde Poreçe'de Bırsyak Ayaklanması olarak bilinen bir ayaklanma çıktı. Micko Krstić; Ilija Delija, Rista Kostadinović ve Anđelko Tanasević ile birlikte, bu ayaklanmanın liderlerden biriydi.[6] Ayaklanma bir yıldan fazla sürdü.[7]
1881 baharında, Vranje'de küçük bir grup topladı ve Sırbistan'dan ayrıldı. Nisan 1881'de Çerkez Ilija ve Micko çeteleri Eğri Palanka yakınlarında kuşatıldı. Çerkez Ilija ve çetesinin tamamı öldü. Çatışmada Micko'nun çetesinin yarısı öldü. Kalanlarla beraber dağları aşarak Poreçe'ye gittiler.
Krstić, 1882'de Osmanlılar tarafından hapsedildi ve Manastır hapishanesinde tutuldu. 20 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[8] Manastır'daki Sırp konsolosluğu Milojko Veselinović'e dokuz mektup yazdı.[9] Osmanlı-Yunan Savaşı (1897) sırasında Bulgarlar, Osmanlı hapishanelerinde tutulan Bulgarlara af çıkardı; Micko kendini Bulgar olarak tanımlamayı reddetti ve hapiste kaldı.[8] 1901'de Sırp konsolosluğu, Manastır'da ev hapsinde olmasına ve her gün kasaba yönetimiyle temasa geçmek zorunda olmasına rağmen onu serbest bırakmayı başardı.[10] Bu arada, Veles boyunca en çok Bulgar şiddetine maruz kalan Poreče, Kumanova ve Kratovo vilayetlerindeki Sırp köylerinin kendi kendine örgütlenmesiyle ilk Sırp gerilla çeteleri kuruldu.[10] Krstić'in 4 Nisan 1904'teki kaçışı, Bitola Konsolosluğu'ndan Savatije Milošević, Metropolitan Polikarp sekreteri Jovan Ćirković-Ćifa, Kičevo'daki okulların müdürü Lazar Kujundžić ve Marko Cerić tarafından organize edildi. Sırp çetelerinin varlığı kısa sürede bölgelerde hissedildi.[10]
Micko Krstić, Poreçe için en yüksek voyvoda (komutan) olarak seçildi.[10] Voyvoda Micko'nun çetesinin ilk başarısı, Poreçe'deki köyleri baskı altına alan ve Bulgar etkisini güçlendirmeye çalışan Dame Gruev liderliğindeki 8 birleşik Bulgar çetesine karşı çıkan çatışmayla geldi. Çatışma 5 Ekim 1904'te, Slatine yakınlarında gerçekleşti. Bulgar çeteleri, Movnatac'ta Osmanlı ordusuyla yaşanan çatışmanın ardından dinleniyordu. Sırp Çetnikleri, y. 40 savaşçı, sessizce etraflarını sardı ve ani bir baskınla beş kat daha büyük düşmanı yok etti. Bu vesileyle, Bulgar komutan Đurčin ve dört Bulgar savaşçı öldürüldü, çok sayıda kişi yaralandı ve geri kalanı kaçtı ve dağıldı. Yaralılar arasında Micko'nun yakaladığı Gruev de vardı. İçişleri Bakanı Nikola Pašić'in emriyle Gruev serbest bırakıldı. Kendisine Üsküp yakınlarındaki Solnje köyüne kadar eşlik edildi ve buradan Sofya'ya gitti.[10]
29 Ekim 1909'da, Kırçova'da suikaste kurban gitti. Ölümünden sonra ressam Nadežda Petrović, hayatı üzerine bir drama yazdı. Aynı zamanda, Sırp şarkılarının halk kahramanı oldu.[11]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.