Loading AI tools
Türk yazar ve eleştirmen Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Memet Fuat (Mehmet Fuat Engin Bengü) (16 Şubat 1926, Erenköy, İstanbul - 19 Aralık 2002, İstanbul), Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.
| Memet Fuat | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Memet Fuat Bengü 16 Şubat 1926 Erenköy, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 19 Aralık 2002 (76 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Karacaahmet Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | |
| Dil | Türkçe |
| Vatandaşlık | Türk |
| Eğitim | İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi |
| Dönem | Cumhuriyet Dönemi |
| Tür | |
| Önemli ödülleri | Ataç Eleştiri Armağanı 1959 TDK Deneme-Eleştiri Ödülü 1961 Düşünceye Saygı Sedat Semavi Ödülü 1992 Çağdaşımız Makyavel Kültür ve Sanat Büyük Ödülü – T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı 1995 Edebiyatçılar Derneği Onur Ödülü Altın Madalyası 1996 Yılın Kitabı – Yaşasın Edebiyat 1995 Gölgede Kalan Yıllar Yılın Telif Kitabı – Dünya Kitap 2000 Nazım Hikmet |
| Evlilikler | İzgen Öksüzcü |
| Çocuklar | Kenan Bengü |
| Akrabalar | Nâzım Hikmet (Üvey baba) Pirayende Altınoğlu (Anne) Vedat Örfi Bengü (Baba) |
| Resmî site | |
Memet Fuat, edebiyat eleştirisi yazıları ile tanınan bir edebiyat adamı ve voleybola katkıları ile tanınan bir spor adamıdır. 1960'ta De Yayınevi’ni kurdu. Yeni Dergi adlı edebiyat dergisini çıkardı. Altınyurt Voleybol Takımında antrenörlük yaptı ve amatör takımın deplasmanlı lige yükselmesini sağladı
Memet Fuat, Nâzım Hikmet'in üvey oğludur. Nâzım Hikmet’in hayatı ve eserleri hakkında eserler vermiştir. Şairin şiirlerinde “Oğlum Memet!” diye seslenerek dünyaya tanıttığı kişi kendisi değil, Mehmet Hikmet'tir.[1][2][3][4]
16 Şubat 1926’da İstanbul’da, dedesi Mehmet Ali Paşa’nın Erenköy’deki köşkünde dünyaya geldi.[1] Babası sanat eleştirmeni Vedat Örfi Bengü, annesi Piraye Hanım’dır. O doğmadan önce yurt dışına giden babasını ilk kez beş yaşında iken gördü.[1] Annesinin ünlü ozan Nâzım Hikmet ile birlikteliği sırasında onlarla birlikte yaşadı. 1932’de anne ve babasının boşanmasının ardından annesi, Nazım Hikmet ile 1935 yılında evlendi. 1938’de üvey babası Nazım’ın tutuklanıp 15 yıl hapis cezasına mahkûm edilmesinden sonra yaşamını dedesi Mehmet Ali Paşa’nın köşkünde sürdürdü.
Erenköy 38. İlkokulu'nda, Kadıköy 1. Orta'da, Robert Koleji'nde ve Haydarpaşa Lisesi'nde okudu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinin İngiliz dili ve edebiyatı bölümüne 1946’da kaydoldu.
Nâzım Hikmet'in etkisi ile yöneldiği edebiyat alanında Memet Fuat adıyla tanınmaya başladı. 1946’da ilk kitabını Tuna Baltacıoğlu ile birlikte yayımladı. Aşk ve Sümüklü Böcek adlı kitabın ilk yarısında Baltacıoğlu’nun, ikinci yarısında Memet Fuat’ın öyküleri yer alıyordu.
1950'de Tuna Baltacıoğlu ve Oktay Verevler ile birlikte Memleketimizde ve Dünyada Kitaplar adlı bir dergi çıkardı. 1951 yılında ikinci kitabı Yaşadığımız yayımlandı. Aynı yıl, üniversiteyi tamamlamasından önce dedesi Mehmet Ali Paşa’yı kaybetti ve aile, maddi sıkıntı içine düştü.[1] Yeditepe dergisinde yayınladığı denemeler ile adını duyurmaya başladı. Üniversiteyi bitirince İstanbul’daki okullarda yardımcı öğretmen olarak çalıştı. Nazım Hikmet ile ilişkisi nedeniyle Millî Eğitim Bakanlığı’nda çalışmayı sürdüremeyince özel İngilizce dersleri verdi ve kitap çevirileri yaptı. John Steinbeck, Erskine Caldwell, Jack London’dan öyküler, Walt Whitman’dan şiirler, Varlık Yayınları’na Edgar Allan Poe’dan, Katherine Mansfield’den öyküler çevirdi.
Gençliğinde yaşadığı akciğer rahatsızlığı sebebiyle askerliğe başladığı yedek subay okulundan çürük raporuyla çıkarıldı. Çocukluğundan beri tanıştığı ve Piraye Hanım'ın da akrabası olan İzgen Öksüzcü ile edebiyat fakültesindeki arkadaşlıkları evlilikle noktalandı. Bu evlilikten 25 Temmuz 1961'de oğulları Kenan doğdu.
1959'da dergilerde çıkan eleştiri yazıları sayesinde Ataç Eleştiri Armağanı'nı kazandı. O sırada eniştesi Metin Yasavul ile De Yayınevi'ni kurdu. Yayınevinin ilk kitabı olarak 1960'ta Düşünceye Saygı’yı yayımladı ve bu eser, 1961 yılında Türk Dil Kurumu tarafından deneme-eleştiri ödülünü kazandı. Yayınevi, 1960 ile 1980 yılları arasında, 20 yılda birçok kitap yayımladı. Yeni Dergi'yi çıkardı.
1980 - 1983 yılları arasında Yazko edebiyat dergisi’ni yönetti. 1981'de Adam Yayınları'nın yerli yayınlar editörü oldu. Nazım Hikmet’in, Orhan Veli’nin yapıtlarının yeniden basılmasına öncülük etti. 1985’ten itibaren Adam Yayınları'nın genel yayın yönetmenliği görevini 1999’a kadar sürdürdü. 1992’de Çağdaşımız Makyavel başlıklı kitabıyla Sedat Simavi Ödülü’nü Gülten Akın’la paylaştı.
1990 yılında bir ameliyatta kız kardeşi İzgen'i, 1995 yılında da annesi Piraye'yi yitirdi. 1995'te kendisi de solunum yetmezliğinden yoğun bakıma alındı. Yoğun bakım sonrasında öldüğü güne kadar evinde çalışmaya devam etti. Bu sırada yazdığı ve derlediği birçok eseri yayımlandı. 1995’te Kültür Bakanlığı tarafından "Kültür ve Sanat Büyük Ödülü” verildi. 1996’da bunu Edebiyatçılar Derneği'nin onur ödülü izledi. 1997’de Yaşasın Edebiyat dergisinin yaptığı soruşturmada Gölgede Kalan Yıllar başlıklı yapıtı yılın kitabı seçildi. 1999'da ikinci kez girdiği yoğun bakımdan çıkar çıkmaz tutmaya başladığı güncesi, ölümünden sonra Ölünceye Kadar başlığıyla iki cilt olarak yayımlandı. 19 Aralık 2002'de akciğer yetmezliğinden yaşamını kaybetti. Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.[4]
Memet Fuat adına 2004 yılından beri eleştiri-inceleme, deneme ve yayıncılık alanlarında Memet Fuat Ödülleri verilmektedir. 2008’den itibaren de Genç Şiir Ödülü verilmektedir.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
