Irgun
From Wikipedia, the free encyclopedia
Irgun (İbranice: ארגון; tam adı: הארגון הצבאי הלאומי בארץ ישראל Hā-ʾIrgun Ha-Tzvaʾī Ha-Leūmī b-Ērētz Yiśrāʾel, lit. "İsrail Topraklarındaki Ulusal Askerî Örgüt"), 1931-1948 arasında Filistin Mandası'nda faaliyet gösteren siyonist bir milis örgütüdür. Eski ve büyük Yahudi paramiliter örgüt Haganah'ın (İbranice: הגנה, Savunma) bir koluydu. Grup Haganah'tan ayrıldıktan sonra Haganah Bet (İbranice: "Savunma 'B' " veya "İkinci Savunma", הגנה ב) veya alternatif olarak haHaganah haLeumit (İbranice: ההגנה הלאומית) ya da Hama'amad (המעמד) olarak tanınmaya başlandı.[1] Irgun üyeleri, 1948 Arap-İsrail savaşının başlangıcında İsrail Silahlı Kuvvetleri'ne dahil edildi. Irgun ayrıca İbranice harflerin bir kısaltması veya IZL kısaltması Etzel (אצ"ל) olarak da bilinmektedir.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/tr/thumb/1/15/Pantani.jpg/220px-Pantani.jpg)
Irgun politikası, Ze'ev Jabotinsky tarafından kurulan revizyonist Siyonizme dayanıyordu. Howard Sachar'a göre yeni örgütün politikası, Jabotinsky'nin öğretilerine dayanıyordu: Her Yahudi, Filistin'e girme hakkına sahipti; sadece aktif misilleme Arapları caydıracaktı; sadece silahlı Yahudi kuvvetleri, Yahudi devletini garanti altına alacaktı".[2]
Irgun'un en iyi bilinen operasyonlardan ikisi, 22 Temmuz 1946'da Kudüs'teki Kral David Oteli'nin bombalanması ve 9 Nisan 1948'de Lehi ile birlikte yürütülen Deir Yassin katliamıdır.
Irgun, terör örgütü veya terör eylemlerini gerçekleştiren organizasyon olarak görülmektedir.[3][4][5] Encyclopædia Britannica'ya göre örgüt özellikle"kendisini yasa dışı işgalci olarak gördüğü İngilizlere karşı terör ve suikast eylemleri gerçekleştirdi ve aynı zamanda şiddetle Arap karşıtıydı.[6] Irgun, Birleşmiş Milletler, İngiltere ve Birleşik Devletler Hükûmeti ile The New York Times gazetesi,[7][8] Anglo-American Committee of Inquiry,[9][10] 1946 Zionist Congress[11] ve Jewish Agency gibi medya organları tarafından terör örgütü olarak tanımlandı.[12]
Irgun, bugünün Likud partisinin oluşmasını sağlayan İsrail'in sağcı Herut (ya da "Özgürlük") partisinin siyasi bir öncülüydü.[13] Likud, 1977'den bu yana İsrail hükûmetlerinin çoğunun başına geçti ya da onun bir parçası oldu.