Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
I. Simeon (Bulgarca: Симеон I), lakabı Büyük Simeon, (864/865-27 Mayıs 927), Birinci Bulgaristan İmparatorluğu'nun 893-927 yılları arasında hüküm süren çarı. I. Boris'in oğluydu.
I. Simeon Симеон I | |
---|---|
Tuna Bulgar Çarı | |
Hüküm süresi | 893 – 27 Mayıs 927 |
Önce gelen | Vladimir |
Sonra gelen | I. Petr |
Doğum | 864/865 |
Ölüm | 27 Mayıs 927 Veliki Preslav, Bulgaristan |
Hanedan | Krum |
Babası | I. Boris |
Bulgar tarihinin “büyük” olarak adlandırılan kağanı I. Simeon, I. Bulgar Kağanlığı ya da Tuna Bulgar Kağanlığı'nı Orta Çağ'da ekonomik ve siyasî açıdan güçlendirerek Doğu Avrupa'nın en güçlü devletlerinden biri haline getirmiştir. İstanbul Patriği Nikolaos Mystikos tarafından 913 yılında imparator olarak taçlandırılan Simeon döneminde Bulgarlar, Balkan yarımadasının büyük bir kısmını hâkimiyetleri altına almışlardır. Başarılı bir hükümdar olmasının yanında mükemmel bir komutan da olan Kağan Simeon döneminde Bulgar ülkesinin sınırları Karadeniz, Adriyatik ve Ege Denizi’ne kadar yayılmıştır.[1] Kağan Simeon yönetimindeki Bulgar Kağanlığı, Bizans’ın vasalı olmaktan çıkmış hatta birçok konuda onu kontrol eder hale gelmiştir. Bu nedenle Simeon dönemi tarihçiler tarafından "Bulgar tarihinin altın dönemi" olarak adlandırılmıştır.[2]
Gençliğinde İstanbul'da aldığı iyi eğitim sayesinde ileride hem çok iyi bir bilgin hem de iyi bir eğitimci olduğunu kanıtlayan Simeon, Bulgar edebiyatına bir rönesans çağı yaşatmıştır.[3] Bulgar Kağanlığı'nda olduğu kadar Slav dünyasında da kültür ve din alanında yaptığı hizmetler açısından önemli bir yere sahip olan Simeon, dindar, alçak gönüllü ve hatta aşırı mütevazı bir insan olmasına rağmen siyasî olarak kendini Bizans imparatorlarından çok daha üstün görmüştür. Bu duygular onun ve Tuna Bulgar Kağanlığı'nın gelecek yıllardaki hayatını çok fazla etkileyecektir.
Tarihi kaynaklar Simeon'un her zaman “Romalıların ve Bulgarların İmparatoru” olmayı hedeflediğini söylemektedir.[4] 913 yılında İstanbul Patriği tarafından taçlandırılmasına rağmen bazı kaynaklar onun Patrik tarafından aldatıldığını ve sadece Bulgar İmparatoru unvanını aldığından bahsetmektedir. Bu duruma tepki gösteren Simeon 913 yılından ölümüne kadar Bizans topraklarına ve İstanbul'a yaptığı akınlarda hep bu hedefin peşinden koşmuştur. Hükümdarlığının son yıllarında Simeon, mühürlerinde Roma ve Bulgar imparatoru veya sadece Roma imparatoru unvanını kullanmıştır.
Simeon, Krum hanedanlığında, I. Boris'in vaftiz olarak Maria ismini alan eşinden, dünyaya gelen üçüncü oğludur.[5] Yaklaşık olarak 864 yılında[6] babasının Hristiyanlığı kabul ettiği dönemlerde doğmuş ve babasıyla vaftiz edilmiştir.[7][8] Hristiyan olarak yetiştirilmiş ve çocukluk dönemini Pliska’da babasının yanında geçirmiş ve ilk eğitimini burada almıştır.[9] Boris, büyük oğlu Vladimir-Rasate’yi veliaht olarak yetiştirmiş ve Simeon'u 13-14 yaşlarında, iyi bir din eğitimi alması için Konstantinopolis Üniversitesi'ne göndermiştir.[10] Burada gramer, diyalektik, felsefe, retorik, aritmetik, astronomi, geometri ve müzik dersleri almış ve Helen sanatı ile ilgilenmiştir.[11][12] Önemli ölçüde entelektüel birikime sahip olan Simeon, Antik Yunan edebiyatında yetkin bir seviyeye gelmiştir: Aristo’nun felsefe ve Demosthenes’in retorik sanatı hakkındaki eserlerini okumuş,[8][13][14] mektuplarında Homer ve Platon'dan alıntılar yapmıştır.[15][16][17] Bunun yanında akıcı bir Grekçeye sahip olması ve bu konularda yetkinliği sebebiyle "Yarı-Yunan" (Hemiargos) olarak adlandırılmıştır.[18][19]
Eğitimin ardından muhtemelen babasının isteği üzerine Konstantinopolis'de bir manastıra rahip adayı olarak girmiş ve rahiplik yemini etmiş ve burada dinî çalışmalara ağırlık vermiştir.[14][19] Ardından, 888'de Konstantinos Kiril'in müritleri ile ülkesine geri dönmüş ve Panteleimon[20] adındaki bir manastırda yaşamaya başlayarak rahip ve bilim adamı olarak çalışmalarına devam etmiştir.[21] Burada Grekçe eserler ve kutsal kitapların Slavca'ya (kilise Slavcası) çevrilmesi ile ilgili büyük bir projeyi yönetmiştir.[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.