![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/PSM_V82_D416_Henri_Poincare.png/640px-PSM_V82_D416_Henri_Poincare.png&w=640&q=50)
Henri Poincaré
Fransız matematikçi ve fizikçi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Jules Henri Poincare (Fransızca telaffuz: [ɑ̃ʁi pwɛ̃kaʁe] ( dinle);[4][5] 29 Nisan 1854 – 17 Temmuz 1912) Fransız matematikçi, teorik fizikçi, mühendis ve bilim felsefecisiydi. Yaşamı boyunca var olduğu şekliyle disiplinin tüm alanlarında mükemmel olduğundan, genellikle bir bilge ve matematikte "Son Evrenselci (The Last Universalist)" olarak tanımlanır.[6]
Henri Poincaré | |
---|---|
![]() Henri Poincaré (1913'te yayınlanan fotoğrafı) | |
Doğum | 29 Nisan 1854(1854-04-29) Nancy, Meurthe-et-Moselle, Fransa |
Ölüm | 17 Temmuz 1912 (58 yaşında) Paris, Fransa |
Ölüm sebebi | emboli |
Defin yeri | Montparnasse Mezarlığı 48°50′12.613″K 2°19′32.250″D |
Milliyet | Fransız |
Diğer ad(lar)ı | Jules Henri Poincaré |
Eğitim |
|
Tanınma nedeni |
|
Evlilik | Jeanne-Louise Poulain d'Andecy |
Çocuk(lar) | Jeanne (1887), Yvonne (1889), Henriette (1891) ve Léon (1893). |
Ödüller |
|
Kariyeri | |
Dalı | Matematik ve fizik |
Çalıştığı kurum |
|
Tez | Sur les propriétés des fonctions définies par les équations différences (1879) |
Doktora danışmanı | Charles Hermite |
Doktora öğrencileri |
|
Diğer önemli öğrencileri |
|
Etkilendikleri |
|
Etkiledikleri |
|
İmza | |
Pierre Boutroux'nun amcasıydı. |
Bir matematikçi ve fizikçi olarak, soyut ve uygulamalı matematiğe, matematiksel fiziğe ve gök mekaniğine birçok özgün temel katkı yaptı.[7] Poincaré, üç cisim problemi üzerine yaptığı araştırmada, modern kaos teorisinin temellerini atan bir kaotik determinist sistemi keşfeden ilk kişi oldu. Ayrıca topoloji alanının kurucularından biri olarak kabul edilir.
Poincaré, farklı dönüşümler altında fizik yasalarının değişmezliğine dikkat etmenin önemini açıkça ortaya koydu ve Lorentz dönüşümlerini modern simetrik formlarında sunan ilk kişi oldu. Poincare kalan göreli hız dönüşümlerini keşfetti ve bunları 1905'te Hendrik Lorentz'e yazdığı bir mektupta kaydetti. Böylece, özel görelilik teorisinin formülasyonunda önemli bir adım olan tüm Maxwell denklemlerinin mükemmel değişmezliğini elde etti. 1905 yılında Poincaré ilk olarak bir cisimden yayılan ve Lorentz dönüşümlerinin gerektirdiği şekilde ışık hızında yayılan kütleçekim dalgalarını (ondes gravifiques) önerdi.
Fizik ve matematikte kullanılan Poincaré grubuna onun adı verildi.
20. yüzyılın başlarında, 2002-2003 yıllarında Grigori Perelman tarafından çözülene kadar matematikteki ünlü çözülmemiş problemlerden biri haline gelen Poincaré varsayımını formüle etti.