Enerji geçişi

Enerji geçişi, bir enerji sistemindeki enerji arzı ve tüketiminde yapılan büyük bir yapısal değişikliktir. Şu anda iklim değişikliğini hafifletmek için sürdürülebilir enerjiye geçiş süreci devam etmektedir. Sürdürülebilir enerjinin çoğu yenilenebilir olduğundan, yenilenebilir enerji geçişi olarak da bilinmektedir. Mevcut geçiş, çoğunlukla fosil yakıtları aşamalı olarak azaltarak ve mümkün olduğunca çok sayıda süreci düşük karbonlu elektrikle çalışacak şekilde değiştirerek enerjiden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını hızlı ve sürdürülebilir bir şekilde azaltmayı amaçlamaktadır.^[2] Bir önceki enerji geçişi belki de Sanayi Devrimi sırasında 1760'tan itibaren odun ve diğer biyokütlelerden kömüre, ardından petrole ve daha sonra da doğalgaza doğru gerçekleşmiştir.^[3][4]

Mevcut enerjinin yenilenebilir enerjiye geçişinin ilerlemesi: Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı artmasına rağmen, kömür, petrol ve doğal gaz gibi fosil yakıtlar hala dünyanın birincil enerji kaynakları olmayı sürdürüyor.^[1]

Dünyanın enerji ihtiyacının dörtte üçünden fazlası fosil yakıtların yakılmasıyla karşılanıyor, ancak bu kullanım sera gazı salınımına neden olmaktadır.^[5] Enerji üretimi ve tüketimi, insan kaynaklı sera gazı emisyonlarının çoğundan sorumludur.^[6] İklim değişikliğine ilişkin 2015 Paris Anlaşması'nın hedeflerine ulaşmak için emisyonların mümkün olan en kısa sürede azaltılması ve yüzyılın ortasına kadar net sıfıra ulaşması gerekmektedir.^[7] 2010'ların sonlarından bu yana, yenilenebilir enerjiye geçiş, hem güneş hem de rüzgar enerjisinin hızla düşen maliyetleri tarafından da yönlendirilmektedir.^[8] Enerji dönüşümünün bir diğer amacı da enerji sektörünün sağlık ve çevre üzerindeki etkilerini azaltmaktadır.^[9] Bu etkiler sadece iklim değişikliği ile ilgili değil, aynı zamanda insan zehirlenmesi, kaynak kullanımı, hava kirliliğinden kaynaklanan ölümler ve diğerleri ile de ilişkilidir.^{[9] :49}

Binaların ısıtılması elektrikli hale getiriliyor ve ısı pompaları açık ara en verimli teknoloji olarak öne çıkmaktadır.^[10] Elektrik şebekelerinin esnekliğini artırmak için enerji depolama ve süper şebekelerin kurulması, değişken, hava durumuna bağlı teknolojilerin kullanılmasını sağlamak için hayati önem taşımaktadır.^[11] Ancak fosil yakıt sübvansiyonları enerji geçişini yavaşlatmaktadır.^[12][13]

Ayrıca bakınız

• Düşük karbonlu ekonomi
• Sürdürülebilirlik

Kaynakça

1. Andrew, Robbie. "Figures from the Global Carbon Budget 2021". 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
2. Tian, Jinfang; Yu, Longguang; Xue, Rui; Zhuang, Shan; Shan, Yuli (1 Şubat 2022). "Global low-carbon energy transition in the post-COVID-19 era". Applied Energy (İngilizce). 307: 118205. doi:10.1016/j.apenergy.2021.118205. ISSN 0306-2619. PMC 8610812 $2. PMID 34840400.
3. Davidsson, Simon (2015). "Global Energy Transitions" (PDF). 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Nisan 2024.
4. Smil, Vaclav. "Energy Transitions" (PDF). 9 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Haziran 2022.
5. "Fossil Energy". Center on Global Energy Policy at Columbia University SIPA | CGEP (İngilizce). 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
6. "Greenhouse Gas Emissions from Energy Data Explorer – Data Tools". IEA (İngilizce). 12 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
7. "The Paris Agreement". United Nations Framework Convention on Climate Change. 19 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2021.
8. "Plunging cost of wind and solar marks turning point in energy transition: IRENA". Reuters. 1 Haziran 2020. 10 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020.
9. "Life Cycle Assessment of Electricity Generation Options" (PDF). United Nations Economic Commission for Europe. 2021. ss. 49-55. 10 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Haziran 2022.
10. "Are renewable heating options cost-competitive with fossil fuels in the residential sector?". IEA. 2021. 25 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2022.
11. Kök, A. Gürhan; Shang, Kevin; Yücel, Safak (23 Ocak 2020). "Investments in Renewable and Conventional Energy: The Role of Operational Flexibility". Manufacturing & Service Operations Management. 22 (5): 925-941. doi:10.1287/msom.2019.0789. ISSN 1523-4614.
12. "Abolishing fossil fuel subsidies: a brain teaser rather than a no-brainer". 25 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Reforming fossil fuel subsidies is a complex task for politicians. All in all, our study shows that abolishing fossil fuel subsidies is a no-brainer only for a limited number of subsidies. Abolishing inventoried fossil subsidies does not appear to help the energy transition in all cases. It is important to assess policies from the perspective of adequate pricing of climate damage and other externalities.
13. Tripathi, Bhasker. "How fossil fuel subsidies are hurting the energy transition | Context". www.context.news (İngilizce). 27 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.

 

• "Levelized Cost Of Energy, Levelized Cost Of Storage, and Levelized Cost Of Hydrogen". Lazard. 2023. 18 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
• "Renewable Capacity Highlights 2022". IRENA2022. 11 Nisan 2022. 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2022.
• United Nations Environment Programme (2019). Emissions Gap Report 2019 (PDF). United Nations Environment Programme. ISBN 978-92-807-3766-0. 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF).