Remove ads
Edremit, Balıkesir ilinin batısında, Ege Denizi kıyısındaki ilçedir. Edremit, Balıkesir ilinin üçüncü en büyük ilçesi olup zeytincilik tarımı ve Kazdağları ile bilinir. İç turizmin ilk önemli merkezlerinden olan Altınoluk ve Akçay bu ilçededir.
| Edremit | |
|---|---|
 | |
 | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Balıkesir |
| Coğrafi bölge | Ege Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Ahmet Odabaş[1] |
| • Belediye başkanı | Selman Hasan Arslan[2][3] (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 708 km² |
| Rakım | 25 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 154.487 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 161.145 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 10300 |
| İl alan kodu | 0266 |
| İl plaka kodu | 10 |
Resmî site www.balikesir-edremit.gov.tr | |
Edremit, Antik Çağ'daki adı ile Adramytteion, MÖ 1443 yılında Pidasus adı ile Burhaniye İskelesi civarındaki Karataş mevkiinde kurulmuş bir şehirdir. Truva-Bergama yolu üzerinde bulunmasından dolayı birçok baskınlara uğramış bir ara, harap bir halde Lidya Kralı Krezüs'ün eline geçmiştir. Kralın kardeşi bu şehri yeniden yaptırmış hatta süslemiş ve kendi adı olan Adramys ismini vermiştir. 1231 yılında, Türk akıncıları Edremit'e saldırmış ve çetin savaşlardan sonra, Türk Komutanı Yusuf Sinan'a şehrin anahtarı teslim edilmiştir. 1336 yılında Karesi topraklarının Osmanlı'ya geçmesiyle, Edremit de Orhan Gazi tarafından Osmanlı Devleti hududu içine alınmıştır.
Kurtuluş Savaşı yıllarında; Edremit'te Kaymakam olan Hamdi Bey, işgal kuvvetlerinin arzusu üzerine görevinden azil edilir. Hamdi Bey Burhaniye'de bulunan eniştesinin yanına yerleşir. 15 Eylül 1919'da Burhaniye'de kurduğu Kuvâ-yi Milliye teşkilatı ile Akbaş Baskınını düzenleyerek, ele geçirdiği çok sayıda silah ve mühimmatı Anadolu'ya aktarmıştır. 17 Şubat 1920 tarihinde Yunan işbirlikçisi çeteciler (Ahmet Anzavur ve adamları) tarafından şehit edilmiştir. 797 gün işgal altında kalan Edremitliler birçok tehlikeler geçirmiştir. 9 Eylül 1922 günü, düşmanı kovalayan Türk süvarilerine kavuşmuş ve onları bağrına basmıştır. Bu gün her yıl parlak törenlerle Kurtuluş Bayramı olarak kutlanmaktadır.
Remove ads
İlçe Ege Bölgesi'nde, Edremit Körfezi ile Kaz Dağı arasındaki sahaya yerleşmiştir. Kuzey Yarımküre'de, Asya kıtasının en batı ucu olan Bababurnu'ndan 85 km doğuda denizden 6 km içeride olup, 39 derece 35 dakika 30 saniye Kuzey Paraleli, 27 derece 2 dakika 48 saniye Doğu Meridyenlerinin üzerindedir. Batıda Ege Denizi, Ayvacık ve Ezine ilçesi, kuzeyde Bayramiç ve Yenice ilçeleri, Doğuda Havran ilçesi, güneyde Burhaniye ilçesi ile çevrilidir.
- Yüzölçümü
İlçenin yüzölçümü 708 km²'dir.
- Yer şekilleri
İlçe merkezi deniz seviyesinden 16 metre yükseklikte olup, ilçe sınırları içinde en yüksek dağ olan Kazdağı'nın Sarıkız Tepesi 1767 metre yüksekliktedir. Edremit Körfezi ile efsaneler dağı olan Kazdağı etekleri arasında oldukça geniş sayılabilecek verimli ve bereketli, sulanabilir Edremit Ovası vardır. İlçede nehir yoktur. Uzunluğu 6–10 km arasında değişen Edremit-Zeytinli, Kızılkeçili, Güre, Altınoluk ve Mıhlı Çayları mevcuttur.
- Edremit'in Sahil Kıyısı
Edremit ilçe merkezinin Ege Denizi'ne kıyısı yoktur. Çanakkale asfaltı üzerinde;
Tahtakuşlar köyünde Türkiye'nin ilk özel müzesi bulunmaktadır.
Remove ads
Edremit'in merkez nüfusu 1927'de 12.000 civarlarındaydı. Nüfus yavaş artışlarla 1970'te 25.000'i buldu. 1990'da 35.000'i aşan nüfus 1997'de 55.000'e yaklaştıysa da 2004 yılında Akçay Mahallesi'nin belde olarak ayrılmasıyla 2007 yılında 48.000'e geriledi. İlçenin toplam nüfusu ise 1970'te 40.000 iken 1990'da 60.000'i aştı ve 2000'de 100.000'e yaklaştı. İlçede, Altınoluk, Akçay ve Zeytinli olmak üzere nüfusu 10.000'i aşan üç yerleşim yeri bulunmaktadır.
İlçenin nüfusu 2020 TÜİK verilerine göre 161.145'tir. Balıkesir ilçeleri arasında nüfusa göre 3. sıradadır.
Turistlik bir bölge olduğundan yaz aylarında ilçenin nüfusu birkaç katına çıkmaktadır.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[4] | 39.673 | 12.161 | 27.512 |
| 1935[5] | 46.139 | 12.556 | 33.583 |
| 1940[6] | 35.639 | 10.501 | 25.138 |
| 1945[7] | 40.514 | 12.847 | 27.667 |
| 1950[8] | 42.031 | 12.700 | 29.331 |
| 1955[9] | 50.553 | 17.761 | 32.792 |
| 1960[10][a] | 36.917 | 22.338 | 14.579 |
| 1965[11] | 40.186 | 25.003 | 15.183 |
| 1970[12] | 42.152 | 24.115 | 18.037 |
| 1975[13] | 43.670 | 26.110 | 17.560 |
| 1980[14] | 46.185 | 27.145 | 19.040 |
| 1985[15] | 52.160 | 30.159 | 22.001 |
| 1990[16] | 63.430 | 35.486 | 27.944 |
| 2000[17] | 93.351 | 39.202 | 54.149 |
| 2007[18] | 107.620 | 47.383 | 60.237 |
| 2008[19] | 113.453 | 49.122 | 64.331 |
| 2009[20] | 116.343 | 50.523 | 65.820 |
| 2010[21] | 120.955 | 52.132 | 68.823 |
| 2011[22] | 125.018 | 53.826 | 71.192 |
| 2012[23] | 127.459 | 55.255 | 72.204 |
| 2013[24] | 129.104 | 129.104 | veri yok |
| 2014[25] | 140.161 | 140.161 | veri yok |
| 2015[26] | 140.857 | 140.857 | veri yok |
| 2016[26] | 144.995 | 144.995 | veri yok |
| 2017[26] | 148.341 | 148.341 | veri yok |
| 2018[26] | 154.487 | 154.487 | veri yok |
| 2019[26] | 155.837 | 155.837 | veri yok |
| 2020[26] | 161.145 | 161.145 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Remove ads
- Şehit Mustafa Serin Fen Lisesi
- Abidin Pak-Pakmaya Anadolu Lisesi
- Akçay Nihat Tansoy İO
- Akçay Saniye Karagözoğlu Anaokulu
- Akçay Yunus Emre İO
- Alemizade İO
- Altınkum Naim Süleymanoğlu İO
- Altınoluk Kardeş Çavuşoğlu Lisesi
- Altınoluk Fernur Sözen Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi
- Altınoluk Mustafa Erçetin İO
- Altınoluk Necmi Şahin İO
- Altınoluk Niyazi Erol İO
- Altınoluk Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu
- Altınoluk Zahit Eroğlu İO
- Avcılar İO
- Bostancı İO
- Cumhuriyet İO
- Çamlıbel İO
- Dereli İO
- Dokuzeylül İO
- Edremit Anadolu İmam Hatip Lisesi
- Edremit Anadolu Lisesi
- Edremit Fatih Lisesi
- Edremit Körfez Anadolu Lisesi
- Edremit Rehberlik ve Araştırma Merkezi
- Edremit Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi
- Fernur Sözen Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi
- Gazi İO
- Göbelezoğlu İO
- Güre Atatürk İO
- Hacıaslanlar İO
- Halk Eğitimi Merkezi
- İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü
- İstiklal İO
- Kadıköy Leman Akpınar İ.O
- Kadıköy Mehmet Refii Terzioğlu İO
- Karagözoğlu İO
- Kavlaklar İO
- Kızılkeçili İO
- Mehmet Akif Ersoy İO
- Mehmetalan İO
- Mesleki Eğitim Merkezi
- Mimar Sinan İO
- Narlı İO
- Ortaoba Eşref Kaya İO
- Öğretmenevi ve Akşam Sanat Okulu
- Özel Altınoluk Çağdaş Eğitim Vakfı İO
- Remzi Molvalıoğlu Ticaret Meslek Lisesi
- Sarıkız Anaokulu
- Şehit Hamdibey İO
- Şehit Onbaşı Kadir Altınöz İO
- Şehit Öğretmenler İO
- Şehit Tümgeneral Aydoğan Aydın Ortaokulu
- Tahtakuşlar İO
- Yaşyer İO
- Yaylaönü İO
- Yılmaz Akpınar İO
- Yılmaz Akpınar Kız Teknik ve Meslek Lisesi
- Yolören Esin Akpınar İO
- Zeytinli İO
- 75. Yıl Ortaokulu
Balıkesir Üniversitesi Edremit Meslek Yüksek Okulu
(Bölümler: Bilgisayar Programcılığı - Elektrikli Cihaz Teknolojisi - Makine-Mekatronik - Zeytincilik ve Zeytin İşleme Teknolojisi)
Remove ads
İlçenin iklimi Akdeniz iklimi karakterindedir. Kışlar genellikle ılık ve yağışlı, yazlar sıcak ve kurak geçer. Isı en sıcak aylarda gölgede 30,35 derece, soğuk günlerde –5 dereceyi geçmez. Ortalama sıcaklık +20 derecedir. Rutubet ortalaması 65 olup, hava basınçları 740-770 arasında değişir.
Deniz seviyesinden 500 metreye kadar genel olarak zeytin ağaçları, bundan sonra çam ağaçları ile kaplıdır. İlçe topraklarının deniz kıyısı uzunluğu 35 km'dir.
Edremit ilçesindeki ekonomik faaliyetler şu şekilde sıralanabilir:
- Zeytincilik
- Turizm Faaliyetleri
- Diğer tarımsal faaliyetler: incir, sebze, meyve vb.
Edremit ilçesinin ahalisi Balkan Savaşlarından sonra ilçeye göç eden Balkanlılar ve Adalılarla, Osmanlılar tarafından Kazdağları'na yerleştirilmiş tahtacılık faaliyetinde bulunan Türkmenlerdir. Türkmenler ve Muhacırlar Başat kültürlerdir. Kazdağlarındaki Türkmen köylerinde gelenek ve görenekler hala yaşatılmaktadır.
Alevi Tahtacı Türkmenler'in yaşam tarzlarına ilişkin değerler Tahtakuşlar Etnografya Müzesinde sergilenmektedir. Hacıaslanlar köyünde 16 yıldır her Hıdrellez'de, Hıdrellez Şenlikleri adı altında Alevi Tahtacı Türkmenlerin yaşamından kesitlerin sunulduğu kültürel etkinlikler düzenlenmektedir. Edremit folkloru Balıkesir folklorunun başat noktalarından biridir. Tahir Musa Ceylan’ın Kestane Kıranında Kadınlar isimli romanının bir bölümü Edremit’te geçmektedir
- Kazdağı Millî Parkı
İlçe: Edremit
Alanı: 21.463.0 ha.
Kaynak Değerleri: Derin vadi ve kanyonların oluşturduğu jeomorfolojik yapı ile bitki örtüsünün gösterdiği biyolojik çeşitlilik ve fauna zenginliği mevcuttur.
Kazdağı Millî Parkı, Balıkesir İli, Edremit İlçesi sınırları içinde, Biga yarımadasının güneyinde bulunan, 21.463.0 ha genişliğinde, bir alanı kapsayan, 17.04.1993 tarihinde millî park olarak ayrılan bir millî parkıdır.
Ege Bölgesi ile Marmara Bölgesi’ni birbirinden ayıran ve antik çağda ‘İda Dağı’ olarak anılan Kazdağı, Biga Yarımadası’nın en yüksek kütlesidir. Dağ üzerinde kuzey-güney yönünde uzanan derin vadi ve kanyonlar, bol oksijenli hava akımları oluşturmaktadır.
Antik çağlarda Mysia olarak bilinen ve Mysia'lılar, Kar’lar, Troia'lılar, Lelegler, Luri’ler, Lid’ler, Büyük İskender, Bergama Krallığı, Roma İmparatorluğu’ nun yerleşim gördüğü bölgede; Thebe, Astria, Anderia, Antandros, Adremytteıon, Killa, Krysa, Lyrnessos gibi antik kentler ile Tahtakuşlar Köyü’ndeki Türkiye'nin tek köy Etnografya Müzesi de bulunmaktadır. Ayrıca Sarıkız efsanesinin geçtiği Sarıkız Tepe ile Hasanboğuldu efsanesinin geçtiği Sutüven Şelalesi ve Hasanboğuldu Göleti de Millî Park sınırları içindedir.
Kazdağı Millî Parkı'nda hâlen Pınarbaşı ve Sutüven'de (Hasanboğuldu) olmak üzere düzenlenmiş 2 günübirlik kullanım alanı bulunmaktadır. Kazdağı Millî Parkına giriş olarak Zeytinli Beldesi ve Avcılar Köyü (Kışladağ Kapısı) kullanılmaktadır. Giriş kapılarından ya da Zeytinli beldesi veya Avcılar köyünden sertifikalı yerel kılavuz rehber temin edilebilir.
- Flora
Kazdağı ve çevresi yoğun ormanlarla kaplıdır. Bu ormanlar Babadağ dediğimiz ana kütlenin Edremit Körfezi'ne bakan güney yamaçlarında daha seyrek, Bayramiç'e bakan kuzey kesiminde ise, iklimsel nedenlerle daha sıktır. Ana kütlenin batısına doğru Assos, Babakale etrafında arazinin yapısı değişir ve volkanik bir özellik kazanır. Özellikle dere yataklarında ve bazı kırsal alanlarda, Akdeniz'e özgü bitki topluluklarından olan makilere rastlanır. Bu maki topluluklarını oluşturan defne, kocayemiş, mersin, pınar meşesi, katırtırnağı ve yabanıl zeytin ağaçlarının Kazdağı’nın iklim özellikleri ile özdeşleşmiştir. Kazdağı’nda çok çeşitli ağaç türü bulunur. Özel koruma alanı içinde görebileceğimiz Kazdağı Göknarı bunların en değerlilerindendir. Kendi doğal ortamında sadece Kazdağı’nda bulunan bu ağaç türü, Babadağ’ın kuzeydoğu yamaçlarında ve 1000–1500 m yüksekliklerde yayılım gösterir. 25-30 m kadar boy atabilen, dar ve konik tepeli, piramit görünüşlü dekoratif bir ağaçtır. Mısır koçanına benzer uzun kozalakları olur. Bu bölge 1988 yılında çıkarılan bir yasa ile ‘Kazdağı Göknarı Tabiatı Koruma Alanı’ ilan edilerek özel korumaya alınmıştır.
- Fauna
Ünlü tarihçi Homeros’un ‘Bol pınarlı Vahşi Hayvanlar Anası’ olarak betimlediği Kazdağları'nda, günümüzde de su bakımından zengin kaynak ve derelerle kaplıca ve termal kaynak bulunmaktadır. Kazdağı'nın özellikle derin vadilerinde ve yüksek tepelerinde yırtıcı kuşlardan kartal, şahin atmaca, kerkenez ve kuzgun görülür. Ayrıca Kazdağı, göç eden kuşların önemli bir uğrak yeridir. Sayıları azalmış olan keklik, bıldırcın, karatavuk, martı ve karga ve tahtalı gibi kuşlara da rastlanır.
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Edremit'in denize kıyısı olan beldelerinde gece hayatı renklenir. Beldelerde çeşitli etkinlikler (festivaller, konserler) düzenlenir.
Edremit'in ilçe merkezinin denize kıyısı yoktur. 6 km mesafe vardır.
- Akçay Plajları
Edremit'e 9 km mesafedeki Akçay Beldesi ve sahil şeridi başlı başına bir plajlar merkezidir. Akçay sahilinin her yerinden denize girmek mümkündür. Ayrıca Sarıkız Plajı, Belediye Halk Plajı ve Zeytinli Belediyesi halk plajı olmak üzere üç önemli halka açık plajı vardır. Ayrıca Akçay Turban Tatil köyü Plajı ücret karşılığı son yıllarda kısmen halka açılmıştır. Akçay bol ve soğuk artezyen suları ile üne kavuşmuştur. Bu soğuk su fışkırtan artezyenlere karanın dışında denizde de rastlanır ki bu Akçay'ın Türkiye'de değil dünyada dahi zor rastlanır bir özelliğidir.[kaynak belirtilmeli] Akçay ile Altınoluk arasında kalan Güre ise termal açıdan ayrıca turizm zenginliği katmaktadır.
- Altınoluk Plajları
Edremit'e 27 Akçay'a 19 km mesafede bulunmaktadır. Sahil kesimi doğal plajlarla dolu olup tatil evleri, siteler ve konaklama tesisleri bulunmaktadır. Çok önemli bir turistik merkezidir. Havanın temiz ve bol oksijenli özelliğinden dolayı yöre Oksijen Çadırı olarak adlandırılır. Tıp çevrelerinin kalp ve astım hastalarına tavsiye ettikleri bir yerdir. Ayrıca Narlı Köyü 200 metreyi bulan yüksekliği, tatlı suyu, manzarası, köyün doğusunda ve batısında bulunan kanyonları ile adeta bir oksijen deposudur, ayrıca tarihi Başdeğirmen Köprüsü ve şelale görülmeye değer yerlerindendir.
Edremit Balıkesir'in gelişmiş ilçelerinden biridir. İlçede 3 yerel radyo kanalı[29] ve yerel gazeteler yayın yapmaktadır.
- Yerel Radyo Kanalları
- 91.1 Körfez FM
- 102.6 Radyo Zeytin
- 103.3 Akçay Best FM
- Yerel Gazeteler
- Edremit Olay Gazetesi
- Önce Körfez Gazetesi
- Körfez Star Gazetesi
- Körfez'de Hakimiyet Gazetesi[30]
- Memleket Gazetesi
- Manşet Gazetesi
- Ege Gündem Gazetesi
- Havran ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads