![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Greater_Middle_East_%2528orthographic_projection%2529.svg/langtr-640px-Greater_Middle_East_%2528orthographic_projection%2529.svg.png&w=640&q=50)
Büyük Orta Doğu
From Wikipedia, the free encyclopedia
Büyük Orta Doğu (İngilizce: Greater Middle East), 21'inci yüzyılın ilk on yılında, özellikle müslüman dünyasından İran, Türkiye, Afganistan ve Pakistan ile çeşitli ülkeleri kapsayan,[1] Amerika Birleşik Devletleri'nde George W. Bush yönetimi tarafından ortaya atılan siyasi terimdir.[2]
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/Greater_Middle_East_%28orthographic_projection%29.svg/320px-Greater_Middle_East_%28orthographic_projection%29.svg.png)
Bu politikanın hedefleri arasına zaman zaman Güney Kafkasya ve Orta Asya'daki çeşitli ülkeler de dâhil edilmektedir. Bazı konuşmalarda konuşmacılar, önemli oranda müslüman çoğunluğa sahip alanları işaret etmek amacıyla bu terimi kullanırlar fakat bu tür bir kullanım evrensel değildir.[3] Proje ortaya atıldıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri'nde başkanlık seçimi gündeme gelmiş ve bu süreçte BOP bir miktar gündemde arka plana itilmiştir.
Ancak George W. Bush’un bu seçimlerde ikinci defa ABD Başkanı seçilmesinin ardından, proje yeniden gündeme gelmiştir. Bazı kaynaklarda projenin hazırlanmasının nedeni olarak, ABD'de yapılan 11 Eylül saldırıları gösterilmektedir.[4] Projenin hazırlanmasından önce dikkat çeken bir önemli nokta ise ABD ve CIA'ye stratejik arge hizmeti veren "RAND Corperation" adlı düşünce örgütünün 2004 yılında "“Sivil Demokratik İslam: Ortaklar, Kaynaklar ve Stratejiler" başlıklı bir raporun[5] hazırlanarak Bush yönetimine sunulmuş olmasıdır. Raporda İslam dünyası kategorilere ayrılmış ve ABD'nin islamı kontrol altına alabilmesi için yapması gerekenler başlıklar halinde sıralanmıştır.
Ayrıca yine bu raporda Türkiye'nin İslam Dünyasındaki "demokratik islam" örneğine en yakın ülke olduğu, bu durumu laiklik anlayışına borçlu olması ile birlikte ülke halkının ABD'ye karşı Kemalizm ve milliyetçilik gibi akımlar nedeniyle olumlu bakmadıklarına yer verilmiştir. Geçmişte CIA için yakın ve Güney Asya bölgesi millî istihbarat şefliği yapmış olan Graham Fuller'de, raporu (kitabı) oluşturan RAND Corporation'da araştırmacı yazar konumundadır. Fuller yine bu dönemde Fethullah Gülen hareketinin desteklenmesi konusundaki görüşlerini açık bir şekilde paylaşmaktadır.[4]