Aşubcan Kadınefendi

Aşubcan Kadınefendi (Osmanlıca: آشوب جان قادین; y. 1795 – 10 Haziran 1870), Sultan II. Mahmud'un altıncı karısıydı.

Aşubcan Kadınefendi
Doğum	y. 1795
Ölüm	10 Haziran 1870 (74-75 yaşında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu
Defin	II. Mahmud Türbesi, Divanyolu Caddesi, İstanbul
Eş(ler)i	II. Mahmud
Çocuk(lar)ı	Saliha Sultan Şah Sultan
Tam adı Türkçe: Aşubcan Kadınefendi Osmanlıca: آشوب جان قادین
Hanedan	Osmanlı (evlilikle)
Dini	Sunni İslam

Hayatı

Aşubcan Kadınefendi, II. Mahmud ile 1810'da evlendi ve "Beşinci Eş" unvanını aldı. 16 Haziran 1811'de Topkapı Sarayı'nda Saliha Sultan'ı doğurdu.^[1] II. Mahmud'un annesi, eşleri ve kız kardeşlerinin katıldığı, imparatorluk hareminde geleneksel doğum töreni düzenlendi. Bu vesileyle Valide sultan Nakşidil Sultan, Aşubcan'a hediyeler sundu.^[2] Bir yıl sonra, 22 Mayıs 1812'da doğan ve Eylül 1814'te iki yaşında ölen Şah Sultan'ı doğurdu.^[3]

Daha sonraları "Dördüncü Eş" unvanına ve biraz zaman sonra ise "Üçüncü Eş" unvanına yükseldi.^[4] 1834 yılında kızı, Damat Gürcü Halil Rifat Paşa ile evlendi ve Fındıklı Sarayı'na yerleşti.^[5]

1839'da II. Mahmud'un ölümünden sonra tahta Sultan I. Abdülmecid çıktı. Aşubcan, Beşiktaş sahil sarayına, daha sonra Çamlıca^[6][4] ve Maçka Saraylarına yerleşerek burada yaşamaya başladı. 1843'te kızı Saliha Sultan öldü.^[7] 1861'de I. Abdülmecid'in ölümünden sonra üvey kardeşi Sultan Abdülaziz tahta çıktı. Aşubcan Kadınefendi, her iki üvey oğluna da sık sık mektup yazıyor, hatta onlar tarafından sarayında ziyaret ediliyordu.^[4][8][9]

Ölümü

Aşubcan Kadınefendi, 10 Haziran 1870'te öldü ve Divanyolu Caddesi'nde bulunan II. Mahmud Türbesine defnedildi.^[4][8][9]

Çocukları

Aşubcan Kadınefendi'nin, II. Mahmud ile evliliğinden iki kızı olmuştur:

• Saliha Sultan (Topkapı Sarayı, 16 Haziran 1811 - İstanbul, Türkiye, 6 Şubat 1843, Sultan II.Mahmud Türbesi, Divanyolu, İstanbul) evli ve çocuk sahibi;^[10]
• Şah Sultan (22 Mayıs 1812 – Eylül 1814, Fatih, İstanbul Nuruosmaniye Camii'nde toprağa verildi);^[3]

Popüler kültürdeki yeri

2018 yılında Türk tarihi kurgu dizisi Kalbimin Sultanı'nda, Aşubcan Kadınefendi'yi Türk oyuncu Açelya Devrim Yılhan canlandırmıştır.^[11]

Kaynakça

Özel;

1. Aynur 1995, s. 7.
2. Sakaoğlu 2008, s. 551.
3. Uluçay 2011, s. 194.
4. Uluçay 1956, s. 129.
5. Sakaoğlu 2008, s. 553.
6. Uluçay 2011, s. 119.
7. Sakaoğlu 2008, s. 549.
8. Sakaoğlu 2008, s. 548.
9. Uluçay 2011, s. 120.
10. Uluçay 2011, s. 190-1.
11. Kalbimin Sultanı - Aşubcan Sultan - Açelya Devrim Yılhan Kimdir (Gerçek İsmi, Rolü, Öldü mü, Ayrıldı mı), 14 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 5 Nisan 2020

Genel;

• Aynur, Hatice (1995). Saliha Sultan'ın düğününü anlatan surnâmeler, 1834: Kısım. İnceleme ve tenkitli metin. Harvard University, Department of Near Eastern Languages and Civilizations.
• Sakaoğlu, Necdet (2008). Bu Mülkün Kadın Sultanları. Beyoğlu, İstanbul : Oğlak Yayıncılık ve Reklamcılık. ISBN 978-9-753-29299-3.
• Uluçay, Mustafa Çağatay (1980). Türk Tarih Kurumu yayınları. Türk Tarih Kurumu.
• Uluçay, Mustafa Çağatay (1956). Haremʼden mektuplar I - Volume 1. Vakit Matbaası.
• Uluçay, Mustafa Çağatay (2011). Padişahların kadınları ve kızları. Ankara: Ötüken. ISBN 978-9-754-37840-5.