Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Artdamaksıl ünsüzler, eklemleme yerinin yumuşak damak olduğu ünsüzlerdir. Eklemleme sürecinde dilin arka kısmı yumuşak damağa değdirilir.
Damağın genişliğinden ve dilin arka kısmının pek hassas bir şekilde hareket edemediğinden dolayı artdamaksıl ünsüzler süreki ünsüz benzeşmesi geçirirler; hemen öncesi veya sonrasındaki ünlü seslerin özelliklerine dayalı olarak, artdamaksıl bir sesbirimin eklemlendiği süreçte dilin arka kısmı öne veya arkaya doğru alınır.[1] Örneğin, bir ön ünlünün hemen öncesinde yer alan artdamaksıl bir ünsüz eklemlenirken dilin arkası çoğunlukla öne (yani sert damağa) doğru alınır; bir arka ünlünün hemen öncesinde yer alan artdamaksıl bir ünsüz ise çoğunlukla arkaya (yani küçük dile) doğru alınır.
Uluslararası Fonetik Alfabe'ye (IPA) çevrilmiş artdamaksıl ünsüzler şunlardır:
IPA | Tanım | Örnek | |||
---|---|---|---|---|---|
Dil | Ortografi | IPA | Anlam | ||
Artdamaksıl genizsil ünsüz | İngilizce | ring | [ɹʷɪŋ] | 'çalma(k), çınlama(k), halka, yüzük' | |
Ötümsüz artdamaksıl patlamalı ünsüz | İngilizce | skip | [skɪp] | 'atlamak' | |
Ötümlü artdamaksıl patlamalı ünsüz | İngilizce | get | [ɡɛt] | 'al, almak' | |
Ötümsüz artdamaksıl sürtünmeli ünsüz | Almanca | Bauch | [baʊx] | 'göbek, karın' | |
Ötümlü artdamaksıl sürtünmeli ünsüz | Yunanca | γάτα | [ˈɣata] | 'kedi' | |
Ötümsüz dudaksıl-artdamaksıl sürtünmeli ünsüz | İngilizce | which | [ʍɪtʃ] | 'hangi' | |
Ötümlü artdamaksıl sürtünmesiz ünsüz | İspanyolca | pagar | [paˈɰaɾ] | 'ödemek' | |
Ötümlü artdamaksıl yansürtünmesiz ünsüz | Wahgi | aʟaʟe | [aʟaʟe] | 'başı dönen' | |
Ötümlü dudaksıl-artdamaksıl sürtünmesiz ünsüz | İngilizce | witch | [wɪtʃ] | 'cadı' | |
kʼ | Artdamaksıl dışgırtlaksıl patlamalı ünsüz | Arçince | кӀан | [kʼan] | 'alt' |
Ötümlü artdamaksıl içpatlamalı ünsüz | Sindhî | g̈əro/ڳرو | [ɠəro] | 'ağır' |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.