Loading AI tools
Hükûmet otoritesinin temel hukuktan kaynaklandığına dair inanç Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Anayasacılık, "hükümetin otoritesinin bir temel yasalar bütününden kaynaklandığı ve bununla sınırlı olduğu ilkesini detaylandıran fikirler, tutumlar ve davranış kalıplarının bir bileşimidir".[1]
Siyasi örgütler, "azınlıkta kalanlar da dahil olmak üzere vatandaşların çıkar ve özgürlüklerinin korunması için kurumsallaşmış iktidar kontrol mekanizmaları içerdikleri" ölçüde anayasaldırlar.[2]
Terim, politik örgütler, "vatandaşlığın ve özellikle azınlıkta olanların çıkarlarını ve özgürlüklerini koruma amacıyla, iktidar kontrolünün kurumsallaşmış mekanizmalarını içerdikleri ölçüde anayasal nitelik taşır." olarak tanımlanır. Politika bilimci ve anayasa uzmanı David Fellman tarafından açıklanan bu kavram:[3]
Anayasacılık, tarihsel deneyimlerin derinlemesine yerleştiği karmaşık bir kavramı tanımlar ve devlet yetkililerini, hükümet yetkilerini yüksek yasal sınırlamalara tabi tutar. Anayapıcılık, hükümet yetkililerinin keyfi yargıya veya kamu yetkililerinin salt iradesine karşıtlığı ifade eder. Modern kamusal hukuk ve devletin temelleriyle ilgilenen literatür boyunca, anayapıcılık kavramının merkezi unsuru, siyasi toplumda hükümet yetkililerinin istedikleri her şeyi serbestçe yapma özgürlüğünün olmadığıdır; toplumun yüce anayasa hukukunda belirtilen sınırlamalara ve prosedürlere uymak zorundadırlar. Bu nedenle, anayapıcılığın belirleyici özelliği, yüksek yasa altında sınırlı hükümet kavramıdır.[4]
Anayasacılığın kural koyucu ve tanımlayıcı kullanımları vardır. Hukuk profesörü Gerhard Casper terimin bu yönünü şöyle ifade etmiştir: "Anayasacılık hem tanımlayıcı hem de kuralcı çağrışımlara sahiptir. Tanımlayıcı olarak kullanıldığında, esas olarak halkın 'rıza gösterme' hakkının ve diğer bazı hak, özgürlük ve ayrıcalıkların anayasal olarak tanınması için verilen tarihsel mücadeleyi ifade eder. Kuralcı olarak kullanıldığında, anlamı, anayasanın temel unsurları olarak görülen hükümet özelliklerini kapsar... Anayasa".[5]
Anayasacılığın tanımlayıcı kullanımına bir örnek, hukuk profesörü Bernard Schwartz'ın ABD Haklar Bildirgesi'nin kökenlerinin izini sürmeye çalışan beş ciltlik kaynak derlemesidir.[6] Magna Carta'ya (1215) kadar uzanan İngiliz öncüllerinden başlayarak Schwartz, sömürge tüzükleri ve yasal anlayışlar aracılığıyla bireysel özgürlükler ve ayrıcalıklar fikirlerinin varlığını ve gelişimini araştırıyor. Daha sonra hikâyeyi ileriye taşırken, devrimci bildirgeleri ve anayasaları, Konfederasyon döneminin belgelerini ve yargı kararlarını ve federal Anayasanın oluşumunu tanımlar. Son olarak, federal bir haklar bildirgesi için artan baskıyı sağlayan federal Anayasa'nın onaylanmasına ilişkin tartışmalara dönüyor. Bu anlatı, düz bir çizgi sunmasa da, anayasal hak ve ilkelerin tanınması ve anayasal bir düzene yerleştirilmesi için verilen tarihsel mücadeleyi göstermektedir.
Anayasaların ne olduğunu tanımlamanın aksine, kuralcı bir yaklaşım bir anayasanın ne olması gerektiğini ele alır. Kanadalı filozof Wil Waluchow tarafından ortaya konulduğu üzere, anayasacılık hükûmetin yetkilerinin yasal olarak sınırlandırılabileceği ve sınırlandırılması gerektiği ve otoritesinin bu sınırlamalara uymasına bağlı olduğu fikridir. Bu fikir, sadece hukukçuların değil, devletin hukuki ve felsefi temellerini araştırmak isteyen herkesin ilgisini çekecek bir dizi can sıkıcı soruyu da beraberinde getirmektedir.[7]
Bu kuralcı yaklaşımın bir örneği, Ulusal Belediyeler Birliği'nin[8] model bir devlet anayasası geliştirme projesiydi.[9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.