Ali Çetinkaya
Türk asker ve siyasetçi / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ali Çetinkaya (1877, Afyonkarahisar - 21 Şubat 1949, İstanbul), Türk asker, siyasetçi ve devlet adamı. Kel Ali lakabı ile anılır.[2]
Ali Çetinkaya | |
---|---|
Türkiye Ulaştırma Bakanı | |
Görev süresi 3 Nisan 1939 - 20 Kasım 1940 | |
Başbakan | Celâl Bayar |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Cevdet Kerim İncedayı |
Türkiye Bayındırlık Bakanı | |
Görev süresi 16 Şubat 1934 - 3 Nisan 1939 | |
Başbakan | İsmet İnönü Celâl Bayar |
Yerine geldiği | Hilmi Uran |
Yerine gelen | Ali Fuat Cebesoy |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 1., 2., 3., 4., 5., 6. ve 7. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 23 Nisan 1920 - 14 Haziran 1946 | |
Seçim bölgesi | 1920 - Karahisar-ı Sahib 1923 - Afyonkarahisar 1927 - Afyonkarahisar 1931 - Afyonkarahisar 1935 - Afyonkarahisar 1939 - Afyonkarahisar 1943 - Afyonkarahisar |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 1877 Afyonkarahisar, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 21 Şubat 1949 (71 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
Bitirdiği okul | Mekteb-i Harbiye |
Mesleği | Asker |
Ödülleri | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Osmanlı (1898-1919) Türkiye (1919-1926) |
Hizmet yılları | 1898-1926 |
Rütbesi | Miralay |
Çatışma/savaşları | Trablusgarp Savaşı Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
I. Dünya Savaşı'nda çeşitli cephelerde savaşmış bir subay; İzmir'in işgalinden sonra Türk Kurtuluş Savaşı'nın askeri anlamda “ilk kurşununu atan” kişi olarak kabul edilmiştir.[3] Bayındırlık Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı görevlerinde bulunmuş bir siyasetçi; Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Ulaştırma Bakanı’dır.
Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda, TBMM I. II., III., IV., V., VI., VII. dönemlerde meclis üyesi olarak yer aldı.
Hukukçu olmamasına rağmen ikinci dönem Ankara İstiklâl Mahkemesi başkanlığını yaptı. İzmir suikastı, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası davası gibi önemli davalara baktı. Bayındırlık Bakanlığı sırasında Ankara’daki resmi dairelerin çoğunu yaptırdı. Ulaştırma bakanlığı sırasında demiryolu politikasının savunucusu oldu.
Ankara İstiklâl Mahkemesi başkanlığı görevinde İskilipli Atıf'ın idam kararını vermiştir.