Amerika Birleşik Devletleri-Çin ilişkileri

ABD-Çin ilişkileri, genelde Amerika-Çin ilişkileri, Çin-Amerika ilişkileri ya da Sino-Amerikan ilişkiler (İngilizce: Sino-American relations; Çince (basitleştirilmiş): 中美关系; Çince (geleneksel): 中美關係; pinyin: Zhōng Měi guānxì) olarak da bilinir, Çin ile Amerika Birleşik Devletleri'nin sürdürdüğü uluslararası politikaları içerir.

ABD-Çin ilişkileri

Çin	ABD
Diplomatik Misyon
Çin'in Washington, DC Büyükelçiliği	ABD'nin Pekin Büyükelçiliği
Temsilcilik
Büyükelçi Cui Tiankai	Büyükelçi Terry Branstad

Soğuk Savaş sonrası ilişkiler

Soğuk Savaş sonrasında siyasi yalnızlıktan kurtulmak ve Japonya'ya karşı daha etkili bir konuma gelmek isteyen Çin dış politikada yumuşama siyaseti izlemeye başlamıştır. Amerika Birleşik Devletleri ise Çin ile SSCB ilişkilerine karşı Çin hükûmetine karşı farklı bir dış siyaset izlemiştir. ABD ilk olarak Güney Vietnam'daki askerlerini geri çekmiş ardından da ticari ilişkilerde iyileştirme yoluna gitmiştir. Çin ise dünya şampiyonası için Japonya'da bulunan Amerikan masa tenisi takımını ülkelerine davet etmiştir. Masa tenisi takımının bu ziyareti sonrasında ABD Çin Halk Cumhuriyeti'ne karşı uyguladığı amborgoları kaldırmış ve iki ülke arasındaki gerilim azalmıştır. Bu olay tarihte Ping-pong diplomasisi şeklinde anılmaktadır. Ayrıca Başkan Nixon ise 1972 tarihinde Çin'e bir ziyarette bulunmuştur.^[1][2]

İnsan hakları

Ekim 2019 ve Ekim 2020'de ABD Hükûmeti, Çin Hükûmeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Uygurlar ve diğer Türk Müslüman azınlıklara uyguladığı sistematik baskılar^{[lower-alpha 1]} konusunda birçok ülke tarafından duyulan endişeleri açıkça ifade eden ortak bildirilerin imzacısı olmuştur. Ekim 2020 bildirisi Hong Kong ulusal güvenlik kanunu [en]nu da kapsamaktadır.^[3][4][5]

Ayrıca bakınız

Wikimedia Commons'ta Relations of the People's Republic of China and the United States ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

• Amerika Birleşik Devletleri-Çin ticaret savaşı
• Amerika Birleşik Devletleri'nin Çin'in Belgrad Büyükelçiliği'ni bombalaması

Dipnot

1. Bakınız: Sincan yeniden eğitim kampları; Uygur Soykırımı

Kaynakça

1. Gültekin, Bilgehan. "Devlerlerarası İlişkilerde Halkla İlişkiler ve Siyasal Propagandanın Rolü" (PDF). Ege Üniversitesi. 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
2. "Diplomatik İletişim" (PDF). Ege Üniversitesi. 7 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
3. "Joint Statement" [Ortak Bildiri] (PDF) (İngilizce). İnsan Hakları İzleme Örgütü. 8 Temmuz 2019. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
4. "Joint Statement, Delivered by UK Rep to UN, on Xinjiang at the Third Committee Dialogue of the Committee for the Elimination of Racial Discrimination" [Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi Üçüncü Komite Diyalogunda İngiltere Temsilcisi tarafından BM'ye iletilen Ortak Açıklama] (İngilizce). ABD'nın BM Temsilcisi (United States Mission to the United Nations). 29 Ekim 2019. 13 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.
5. "Joint Statement on the Human Rights Situation in Xinjiang and the Recent Developments in Hong Kong, Delivered by Germany on Behalf of 39 Countries" [Almanya Tarafından 39 Ülke Adına Sunulan Sincan'daki İnsan Hakları Durumu ve Hong Kong'daki Son Gelişmeler Hakkında Ortak Açıklama] (İngilizce). ABD'nın BM Temsilcisi (United States Mission to the United Nations). 6 Ekim 2020. 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2021.