Çinko (Latince: Zinkum, İngilizce: Zinc, Almanca: Zink), eski kaynaklarda Tutya[1] (Osmanlıca: توتيا), mavimsi açık gri renkte, kırılgan bir metal. Elementlerin periyodik tablosunda geçiş elementleri grubunda yer alır. Düşük kaynama sıcaklığı dikkat çekicidir. Bu değer özellikle pirometalurjik metal üretiminde çok belirleyici bir etmendir. Dökülmüş halde sert ve kırılgandır. 120 °C'de şekillendirilebilir. Elektrokimyasal potansiyel dizisinde demirden daha negatif değerdedir. Böylece çinko anot olarak katodik korozyon korumada önemli bir kullanım bulur. Galvanizleme bu tür uygulamalardan biridir.
Daha fazla bilgi Temel özellikleri, Fiziksel Özellikleri ...
Çinko (Zn) |
|
Temel özellikleri |
Atom numarası |
30 |
Element serisi |
Geçiş metalleri |
Grup, periyot, blok |
12, 4, d |
Görünüş |
Mavimsi açık gri |
Kütle numarası |
65,409(4) g/mol |
Elektron dizilimi |
[ Ar]3d10 4s2 |
Enerji seviyesi başına Elektronlar |
2, 8, 18, 2 |
CAS kayıt numarası |
7440-66-6 |
Fiziksel Özellikleri |
Maddenin hâli |
katı |
Yoğunluk |
7,14 g/cm³ |
Sıvı hâldeki yoğunluğu |
6,57 g/cm³ |
Ergime noktası |
692,68 °K 419,53 °C
|
Kaynama noktası |
1180 °K 907 °C
|
Ergime ısısı |
7,32 kJ/mol |
Buharlaşma ısısı |
123,6 kJ/mol |
Isı kapasitesi |
25,390 J/(mol·K) |
Atom özellikleri |
Kristal yapısı |
Hegzagonal |
Yükseltgenme seviyeleri |
(2+) Amfoter oksit |
Elektronegatifliği |
1,65 Pauling ölçeği |
İyonlaşma enerjisi |
906,4 kJ/mol |
Atom yarıçapı |
135 pm |
Atom yarıçapı (hes.) |
142 pm |
Kovalent yarıçapı |
131 pm |
Van der Waals yarıçapı |
139 pm |
Diğer özellikleri |
Elektrik direnci |
59,0 nΩ·m (20°C'de) |
Isıl iletkenlik |
116 W/(m·K) |
Isıl genleşme |
30,2 µm/(m·K) (25°C'de) |
Ses hızı |
3850 m/s (25 °C'de) |
Mohs sertliği |
2,5 |
Vickers sertliği |
? MPa |
Brinell sertliği |
412 MPa |
Kapat