Partido Sosyal-Demokratiko ng Alemanya

Ang Partido Sosyal-Demokratiko ng Alemanya ay sentro-kaliwang partidong pampolitika na isa sa mga pangunahing partido ng kontemporaryong Alemanya.

Partido Sosyal-Demokratiko ng Alemanya Sozialdemokratische Partei Deutschlands (Aleman)
Co-leaders	Saskia Esken Lars Klingbeil
Deputy Leaders	See list Klara Geywitz Hubertus Heil Thomas Kutschaty Serpil Midyatli Anke Rehlinger
Itinatag	27 Mayo 1875; 149 taon na'ng nakalipas (1875-05-27)
Pagsasanib ng	ADAV SDAP
Punong-tanggapan	Willy-Brandt-Haus D-10911 Berlin
Pahayagan	Vorwärts
Pangkat mag-aaral	Juso-Hochschulgruppen
Pangakabataang Bagwis	Young Socialists in the SPD
Women's wing	Association of Social Democratic Women
LGBT+ wing	SPDqueer
Paramilitary wing	Reichsbanner Schwarz-Rot-Gold (1924–33)
Bilang ng kasapi  (2024)	365,190[1]
Palakuruan	Social democracy
Posisyong pampolitika	Centre-left
Kasapaing pandaigdig	Progressive Alliance
Kasapiang Europeo	Party of European Socialists
Pangkat Parlamentong Europeo	Progressive Alliance of Socialists and Democrats
Opisyal na kulay	Red
Bundestag	207 / 736
Bundesrat	19 / 69
State parliaments	455 / 1,894
European Parliament	16 / 96
Heads of State Governments	7 / 16
Logo
Website
spd.de

Itinatag ang PSDA noong 1863. Isa ito sa mga pinakaunang partidong naimpluwensyahan ng Marxist sa mundo. Mula noong 1890s hanggang sa unang bahagi ng ika-20 siglo, ang SPD ay ang pinakamalaking partidong Marxist sa Europa, at ang pinakasikat na partidong pampulitika sa Alemanya. Noong Unang Digmaang Pandaigdig, nahati ang partido sa pagitan ng mainstream na maka-digmaan at ng Independent Social Democratic Party na anti-digmaan, kung saan ang ilang miyembro ay nagpatuloy upang bumuo ng Partido Komunista ng Alemanya. Ang SPD ay gumanap ng isang nangungunang papel sa Rebolusyong Aleman noong 1918–1919 at sa pundasyon ng Republika ng Weimar. Ang politiko ng SPD na si Friedrich Ebert ay nagsilbi bilang unang pangulo ng Alemanya.

Matapos ang pagtaas ng Partido Nazi sa kapangyarihan, ang SPD ay ang tanging partido na naroroon sa Reichstag na bumoto laban sa Enabling Act of 1933; ang SPD ay kasunod na ipinagbawal, at pinatakbo sa pagpapatapon bilang Sopade. Pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, muling itinatag ang SPD. Sa Silangang Alemanya, sumanib ito sa KPD sa ilalim ng pamimilit upang bumuo ng Socialist Unity Party of Germany. Sa Kanlurang Alemanya, ang SPD ay naging isa sa dalawang pangunahing partido sa tabi ng CDU/CSU. Sa Programa ng Godesberg ng 1959, ibinaba ng SPD ang pangako nito sa Marxismo, at naging isang malaking tent party ng gitna-kaliwa. Pinamunuan ng SPD ang pederal na pamahalaan mula 1969 hanggang 1982, 1998 hanggang 2005 at muli mula noong 2021. Nagsilbi itong junior partner sa isang CDU/CSU na pinamunuan ng gobyerno mula 1966 hanggang 1969, 2005 hanggang 2009 at mula 2013 hanggang 2021, noong panahon ng Schorzship. ang partido ay nagtakda ng mga prinsipyo ng isang bagong patakaran sa pagtatanggol ng Aleman sa talumpating Zeitenwende. Sa panahon ng digmaang Israel-Hamas, pinahintulutan nito ang malaking tulong militar at medikal ng Aleman sa Israel, at tinuligsa ang mga aksyon ng Hamas at iba pang militanteng grupo ng Palestinian.

Kasaysayan

Ang Social Democratic Party ay nagmula sa Pangkalahatang Asosasyon ng Manggagawa, na itinatag noong 1863, at ang PSDA, na itinatag noong 1869. Ang dalawang grupo ay nagsanib noong 1875 upang lumikha ng Partido Obrero Sosyalista ng Alemanya. Mula 1878 hanggang 1890, ipinagbawal ng Anti-Socialist Laws ang anumang grupo na naglalayong ipalaganap ang mga prinsipyong sosyalista, ngunit nakakuha pa rin ng suporta ang partido sa mga halalan. Noong 1890, nang alisin ang pagbabawal, pinagtibay ng partido ang kasalukuyang pangalan nito. Ang PSDA ay ang pinakamalaking partidong Marxist sa Europa at palagiang pinakasikat na partido sa mga pederal na halalan ng Aleman mula 1890, bagama't nalampasan ito ng ibang mga partido sa mga tuntunin ng mga puwestong napanalunan sa Reichstag dahil sa sistema ng elektoral.^[2]

1. "Bilanz für 2023: SPD verliert fast 15.000 Mitglieder".
2. Christopher R. Browning, The Origins of the Final Solution: The Evolution of Nazi Jewish Policy, September 1939 – March 1942 (Lincoln, NE: University of Nebraska Press and Jerusalem: Yad Vashem, 2004), p. 7.