Mioseno

Ang Mioseno (Ingles: Miocene at may simbolong M_I^[1]) ay isang epoch na heolohiko ng Panahong Neohene at sumasaklaw mula mga 23.03 hanggang 5.332 milyong taon ang nakalilipas (Ma). Ang Mioseno ay ipinangalan ni Sir Charles Lyell. Ang panglan nito ay mula sa Griyegong μείων (meiōn, “kaunti”) atκαινός (kainos, “bago”) at nangangahulugang kaunting kamakailan dahil ang panahong ito ay may 18% na mas kaunting mga modernong pan-dagat na inbertebrato kesa sa Plioseno. Ang Mioseno ay sinusundan ng epoch na Oligoseno at sinusundan ng epoch na Plioseno. Ang Mioseno ang unang epoch ng Panahong Neohene. Ang daigdig ay tumungo sa epoch na Oligoseno hanggang Mioseno at tungo sa Plioseno habang ito ay lumalamig sa isang sunod sunod na mga Panahon ng Yelo. Ang mga hangganang Mioseno ay hindi minarkahan ng isang natatanging pangyayaring pandaigdigan kundi binubuo ng mga hangganang pang-rehiyon sa pagitan ng katamtamang init na Oligoseno at mas malamig na Plioseno. Ang mga halaman at mga hayop sa Mioseno ay katamtamang moderno. Ang mga mamalya at ibon ay mahusay na nakalagak. Ang mga balyena, seal at kelp ay kumalat. Ang epoch na Mioseno ay partikular na interesante sa mga heologo at paleoklimatologo dahil ang mga pangunahing yugto ng Pagtaas na Himalayan ay nangyari sa Mioseno na umapekto sa pang habagat ng mga paterno sa Asya na nauugnay sa Hilagaang pagyeyelo ng Hemispero. ^[2]

Sistema	Serye	Yugto	Edad (Ma)
Kwaternaryo	Pleistoseno	Gelasian	mas bata
Neohene	Plioseno	Piacenzian	2.588–3.600
		Zanclean	3.600–5.332
	Mioseno	Messinian	5.332–7.246
		Tortonian	7.246–11.608
		Serravallian	11.608–13.65
		Langhian	13.65–15.97
		Burdigalian	15.97–20.43
		Aquitanian	20.43–23.03
Paleohene	Oligoseno	Chattian	mas matanda
Subdivision of the Neogene Period according to the IUGS, as of July 2009.

Mga sanggunian

1. "Geologic Age Symbol Font (StratagemAge)" (PDF). USGS. 99-430. Nakuha noong 2011-06-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
2. An Zhisheng; John E. Kutzbach; Warren L. Prell; Stephen C. Porter (2001). "Evolution of Asian monsoons and phased uplift of the Himalaya Tibetan plateau since Late Miocene times". Nature. 411: 62–66. doi:10.1038/35075035.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)