Ehipto

Ang Ehipto, opisyal na Republikang Arabe ng Ehipto, ay isang republika sa hilagang-silangang Aprika at maliit na bahagi ng timog-kanlurang Asya.

Republikang Arabe ng Ehipto جمهورية مصر العربية (Arabe) Jumhūrīyat Miṣr al-ʻArabīyah
Watawat Eskudo
Awitin: "بلادي، بلادي، بلادي" Bilady, Bilady, Bilady "Bansa ko, bansa ko, bansa ko"
Kabisera at pinakamalaking lungsod	Cairo 30°2′N 31°13′E
Wikang opisyal at pambansa	Arabe
Katawagan	Ehipsyano
Pamahalaan	Unitaryong republikang semi-presidensyal
• Pangulo	Abdel Fattah el-Sisi
• Punong Ministro	Mostafa Madbouly
Lehislatura	Parlamento
• Mataas na Kapulungan	Senado
• Mababang Kapulungan	Kapulungan ng mga Kinatawan
Itinatag
• Unification of Upper and Lower Egypt	c. 3150 BC
• Fall of Memphis	343 BC
• Arab conquest	639–642
• Ayyubid dynasty & Mamluk Sultanate	1171/4–1517
• Muhammad Ali dynasty inaugurated	9 July 1805
• Independence from United Kingdom	28 February 1922
• Revolution Day	23 July 1952
• Republic declared	18 June 1953
• Current constitution	18 January 2014
Lawak
• Kabuuan	1,010,408 km2 (390,121 mi kuw) (ika-30)
• Katubigan (%)	0.632
Populasyon
• Pagtataya sa 2024	107,785,000 (ika-14)
• Senso ng 2017	94,798,827
• Densidad	106.67/km2 (276.3/mi kuw) (ika-107)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2024
• Kabuuan	$1.899 trilyon (ika-18)
• Bawat kapita	$17,614 (ika-93)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2024
• Kabuuan	$347.594 bilyon (ika-42)
• Bawat kapita	$3,225 (133rd)
Gini (2017)	31.5 katamtaman
TKP (2022)	0.728 mataas · ika-105
Salapi	Egyptian pound (LE/E£/£E) (EGP)
Sona ng oras	UTC+2[lower-alpha 1] (EGY)
• Tag-init (DST)	UTC+3
Kodigong pantelepono	+20
Internet TLD	.eg مصر.

May sukat na 1,020,000 km², hinahanggan ang Egypt ng Libya sa kanluran, Dagat Mediterraneo sa hilaga, Israel sa hilagang-silangan, Dagat Pula sa silangan, at Sudan sa timog.

Ang mga tagil o piramide ng Giza, tanaw mula sa timog noong huling bahagi ng ika-19 na siglo. Mula sa kaliwa: piramide ng Menkaura, piramide ng Khafra, Dakilang Piramide (ni Khufu).

Ang Ehipto ang pinaka-mataong bansa sa Aprika at sa Gitnang Silangan. Nakatira ang karamihan ng mga 76 milyong katao ng Ehipto sa hindi hihigit sa isang kilometro ang layo mula sa pampang nga Ilog Nile (mga 40,000 km²), kung saan dito lamang matatagpuan ang lupang agrikultural na maaaring mapagtatamnan ng halaman. Ang disyerto ng Sahara ang malalaking bahagi ng lupa nito at madalang lamang ang may nakatira. Ang Agusan ng Suez ay isa sa pinakamahalagang agusan sa pandaigdig na kalakalan at may malaking ambag sa pambansang ekonomiya ng Ehipto.^[1] Sa kasalukuyan, nasa urban ang karamihan ng mga taga-Ehipto, nakatira sa mga matataong lugar katulad ng Cairo, ang pinakamalaking lungsod sa Aprika, at Alexandria.

Lubos na kilala ang Ehipto sa kanyang sinaunang kabihasnan at ilang sa mga nakakamanghang lumang bantayog, kabilang ang Mga Piramide ng Giza, ang Templo ng Karnak at ang Lambak ng mga Hari; naglalaman ang katimogang lungsod ng Luxor ng isang malaking bilang ng mga lumang artifact. Ngayon, malawak na itinuturing ang Ehipto bilang isang pangunahing politikal at kultural na sentro ng Arabo at Gitnang Silangang mga rehiyon.

Ang mga Piramide ng Giza.

Mga teritoryong pampangasiwaan

Tingnan din

• Talaan ng mga lungsod sa Ehipto

Mga sanggunian

1. "The Economic Impacts of the New Suez Canal". www.iemed.org (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2023-10-19.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)

Wikinews

May kaugnay na balita ang Wikinews tungkol sa artikulong ito:

Egypt (sa wikang Ingles)

1. See Daylight saving time in Egypt..