![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/State_of_Cuman-Kipchak_%252813.%2529_tr.png/640px-State_of_Cuman-Kipchak_%252813.%2529_tr.png&w=640&q=50)
Gypjaklar
From Wikipedia, the free encyclopedia
Gypjaklar, Kipçaklar ýa-da Gumanlar ( Rusça : По́ловцы Polowtsy ýa-da Кума́ны Kuman, Hytaý : 钦察, Qīnça) gadymy türk halklarynyň biridir. Olaryň dili Gypjak bolup, üç şahada ösüp, soňra Gypjak dilleriniň çeşmesine öwrüldi.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/66/State_of_Cuman-Kipchak_%2813.%29_tr.png/640px-State_of_Cuman-Kipchak_%2813.%29_tr.png)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/%D2%9A%D1%8B%D0%BF%D1%88%D0%B0%D2%9B_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8B.png/640px-%D2%9A%D1%8B%D0%BF%D1%88%D0%B0%D2%9B_%D0%B4%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%8B.png)
Iň azyndan 8-nji asyrdan bäri belli bolan kıbçak / kipçak adyndan başga-da bir türk jemgyýeti üçin jemi ýedi at, üç ýerli (türk) we dört daşary ýurtly kesgitlenildi:
- Yslam taryhynda we geografiýa edebiýatynda görlen we soňra Mongol we Hytaý çeşmelerinde tapylan beýleki türk taýpalary tarapyndan ulanylýan Kipçak ;
- Wizantiýa ýazyjylary tarapyndan köplenç ulanylýan we rus, gündogar we latyn çeşmelerinde seýrek duş gelýän Kuman ;
- Köplenç wengerler tarapyndan kabul edilen we birnäçe arap geografiýa kitaplarynda duş gelýän kun atlary ene sözler bolsa-da;
- XI asyrdan bäri rus tekstlerinde tapylan polowetler ;
- Bremen adamy 11-nji asyryň latyn eserinde agzap geçen palladi ;
- 13-nji asyrda orta nemes we latyn tekstlerinde peýda bolan valwen ;
- Edessanyň Mateosyň XII asyra degişli ermeni kitabynda agzap geçen xarteshkiň atlary, goňşy gatnaşyklardan soň terjime edilen söz. Türk we beýleki dillerde Kipçak-Kuman sözleri saryýagyz manyny berýär. [1]
Gypjaklar, beýleki türk taýpalary ýaly, "saryýagyz" we açyk reňkli göz ýagdaýyna eýe. [2] [3] Mundan başga-da, käbir pikirlerde etnoniýanyň rus görnüşi bolan polovets adynyň slawýan dillerinde hemişe sary däl, käte gök (göz) görkezýändigi aýdylýar. [4]