![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4d/%25E9%25AD%258F%25E6%2598%258E%25E5%25B8%259D.png/640px-%25E9%25AD%258F%25E6%2598%258E%25E5%25B8%259D.png&w=640&q=50)
โจยอย
From Wikipedia, the free encyclopedia
โจยอย (ค.ศ. 204 หรือ ค.ศ. 205 - 22 มกราคม ค.ศ. 239) มีชื่อในภาษาจีนกลางว่า เฉา รุ่ย (จีน: 曹叡; พินอิน: Cáo Rùi; การออกเสียงⓘ) ชื่อรอง ยฺเหวียนจ้ง (จีน: 元仲; พินอิน: Yuánzhòng) เป็นจักพรรดิลำดับที่ 2 ของรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊กของจีน เกี่ยวกับบิดามารดาของโจยอยนั้นเป็นที่ถกเถียง เนื่องจากมารดาของโจยอยคือเอียนซี เป็นภรรยาของอ้วนฮี แต่ภายหลังแต่งงานใหม่กับโจผี จักรพรรดิลำดับแรกของวุยก๊ก เผย์ ซงจือวิเคราะห์บนพื้นฐานว่าโจยอยเป็นโอรสของโจผี ว่าโจยอยไม่ควรมีพระชนมายุเกิน 33 พรรษา (ตามการนับอายุแบบเอเชียตะวันออก) ขณะสวรรคตตามที่มีบันทึกไว้ พระชนมายุที่มีบันทึกไว้จึงผิดพลาด หลู ปี้ และ Mou Guangsheng บัณฑิตสมัยปลายราชวงศ์ชิงโต้แย้งว่าโจยอยควรเป็นบุตรของอ้วนฮี
โจยอย (เฉา รุ่ย) 曹叡 เว่ย์หมิงตี้ 魏明帝 | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() ภาพวาดโจยอยจากนวนิยายภาพสามก๊ก (ค.ศ. 1957) | |||||||||||||||||
จักรพรรดิแห่งวุยก๊ก | |||||||||||||||||
ครองราชย์ | 29 มิถุนายน ค.ศ. 226 – 22 มกราคม ค.ศ. 239 | ||||||||||||||||
ก่อนหน้า | โจผี | ||||||||||||||||
ถัดไป | โจฮอง | ||||||||||||||||
รัชทายาทแห่งวุยก๊ก | |||||||||||||||||
ดำรงตำแหน่ง | กลางเดือนมิถุนายน ค.ศ. 226[lower-alpha 1] – 29 มิถุนายน ค.ศ. 226 | ||||||||||||||||
ถัดไป | โจฮอง | ||||||||||||||||
เพงงวนอ๋อง (平原王 ผิงยฺเหวียนหวาง) | |||||||||||||||||
ดำรงตำแหน่ง | 30 มีนาคม ค.ศ. 222 – มิถุนายน ค.ศ. 226 | ||||||||||||||||
เจ๋ก๋ง (齊公 ฉีกง) | |||||||||||||||||
ดำรงตำแหน่ง | ค.ศ. 221 – 30 มีนาคม ค.ศ. 222[lower-alpha 2] | ||||||||||||||||
ประสูติ | 204[lower-alpha 3] หรือ ค.ศ. 205[lower-alpha 4] | ||||||||||||||||
สวรรคต | 22 มกราคม พ.ศ. 239 (33 หรือ 35 ปี) ลกเอี่ยง (ลั่วหยาง) วุยก๊ก | ||||||||||||||||
ฝังพระศพ | สุสานโกเบงเหลง (高平陵 เกาผิงหลิง) ลั่วหยาง มณฑลเหอหนาน | ||||||||||||||||
มเหสี | ยฺหวีชื่อ มอซือ โกยฮุยหยิน (กวยทายเฮา) | ||||||||||||||||
พระราชบุตร | เฉา อิน อ๋องแห่งอันเป๋ง เฉา จฺหย่ง อ๋องแห่งชิงเหอ เฉา มู่ อ๋องแห่งฝานหยาง องค์หญิงอี้แห่งเพงงวน องค์หญิงฉี | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์โจ (เฉา) | ||||||||||||||||
พระราชบิดา | โจผี | ||||||||||||||||
พระราชมารดา | เอียนซี |
โจยอย | |||||||||||||||||||||||||||
ภาษาจีน | 曹叡 | ||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||
การครองราชย์ของโจยอยถูกมองในหลายแง่มุม พระองค์ทุ่มเทราชทรัพย์ในการสร้างพระราชวังและศาลบรรพชน ในรัชสมัยของพระองค์มีภาวะยันกันระหว่างวุยก๊ก จ๊กก๊ก และง่อก๊ก โดยวุยก๊กมีฐานะเป็นฝ่ายตั้งรับ โครงการก่อสร้างและความปรารถนาจะมีสนมจำนวนมาก (มีจำนวนนับพัน) ทำให้ทุนทรัพย์ในท้องพระคลังร่อยหรออย่างมาก
ขณะประชวรใกล้สวรรคต โจยอยไม่มีโอรสทางสายพระโลหิต จึงโอนราชบัลลังก์ให้กับโจฮองโอรสบุญธรรม และฝากฝังให้โจซองและสุมาอี้เป็นผู้สำเร็จราชการ หลังสวรรรคตพระองค์ได้รับสมัญญานามว่า "หมิงตี้" และนามวัดว่า "เลี่ยจู่"