![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/42/Amphoe_4613.svg/langth-640px-Amphoe_4613.svg.png&w=640&q=50)
อำเภอสมเด็จ
อำเภอในจังหวัดกาฬสินธุ์ ประเทศไทย / From Wikipedia, the free encyclopedia
สมเด็จ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดกาฬสินธุ์ เดิมเป็นเขตท้องที่ของอำเภอสหัสขันธ์ทั้งหมด ก่อนที่จะขอจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอโดยการปกครองบางส่วนออกจากอำเภอสหัสขันธ์ในวันที่ 11 สิงหาคม 2507[1] และยกฐานะเป็นอำเภอในวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2512[2]
อำเภอสมเด็จ | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Somdet |
คำขวัญ: สมเด็จนามมงคล งามเลิศล้นแก่งพฤๅชัย น้ำตกใสแก้งกะอาม ธรรมชาติงามลำถ้ำผาลี่ ฝีมือดีคือเนื้อทุบ งามเหวหุบผาเสวย น่าชมเชยหมอลำซิ่ง | |
![]() แผนที่จังหวัดกาฬสินธุ์ เน้นอำเภอสมเด็จ | |
พิกัด: 16°42′16″N 103°45′0″E | |
ประเทศ | ![]() |
จังหวัด | กาฬสินธุ์ |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 454.1 ตร.กม. (175.3 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 61,841 คน |
• ความหนาแน่น | 136.18 คน/ตร.กม. (352.7 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 46150 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 4613 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอสมเด็จ ถนนถีนานนท์ ตำบลสมเด็จ อำเภอสมเด็จ จังหวัดกาฬสินธุ์ 46150 |
![]() |
ประวัติ
ในรัชกาลที่ ๓ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ พระยามหาอำมาตย์(ป้อม)และพระมหาสงคราม ไปตั้งกองอยู่เมืองนครพนม ให้ข้ามไปเกลี้ยกล่อมญาติพี่น้องแถบเมืองมหาไชย เมืองคำเกิด เมืองคำม่วน ได้ผู้คนย้ายมาตั้งถิ่นฐานที่ฝั่งขวาแม่น้ำโขง โดยครัวพระคำแดงจำนวน ๙๓๓คน มาตั้งหมู่บ้านบึงกระดาน ในปีพ.ศ.๒๓๗๙ รัชกาลที่ ๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ยกหมู่บ้านบึงกระดาน ขึ้นเป็นเมืองแซงบาดาล
ในปีพ.ศ.๒๔๔๐ รัชกาลที่ ๕ ได้ยกเลิกตำแหน่งระบบการปกครองเดิม โดยพระศรสุวรรณ(โคตร)ได้เป็นผู้ว่าราชการเมือง(๒๔๔๒)
ในปี ๒๔๔๙จึงเริ่มมีอำเภอเกิดขึ้นอำเภอแซงบาดาล มีขุนบาดาล นิคมเขต(ฮวด)เป็นนายอำเภอ
ต่อมาทางราชการเห็นว่าอำเภอแซงบาดาลมีประชากรน้อย จึงยุบอำเภอแซงบาดาล และโอนตำบลทั้งหมดในอำเภอแซงบาดาลเดิมไปขึ้นกับอำเภอสหัสขันธ์
เมื่อปี พ.ศ. 2485 สมเด็จพระมหาวีระวงศ์ (อ้วน ติสโส) เจ้าอาวาสวัดบรมนิวาสน์ จังหวัดพระนคร ประธานสังฆมนตรีฝ่ายธรรมยุติ ได้จาริกมาตรวจเยี่ยม กิจการคณะสงฆ์ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จากอำเภอสหัสขันธ์ เพื่อไป อำเภอกฉินารายณ์ ได้มาหยุดฉันภัตตราหารเพลที่ " บ้านหนองกุง " ได้พิจารณาเห็นภูมิประเทศและทราบนโยบายของทางราชการว่า จะมีการตัดถนนจากจังหวัดกาฬสินธุ์ ไปจังหวัดสกลนคร ซึ่งเส้นทางดังกล่าวจะมาตัดกันเป็นสี่แพร่งในเขตหมู่บ้านหนองกุงและได้ให้ความเห็นว่าพื้นที่บริเวณนี้ต่อไปจะเจริญรุ่งเรืองเป็นบ้านเมืองในอนาคตจึงได้ประทานนามเมืองหนองกุงเสียใหม่ว่า " บ้านหนองกุงสมเด็จ " ตามสมณศักดิ์ของท่าน
ในปี พ.ศ. 2490 - 2492 ได้มีการสำรวจ เส้นทางที่ตัดถนนจากจังหวัดกาฬสินธุ์ ไป จังหวัดสกลนคร และมีกรเปลี่ยนแปลงปรับปรุงเส้นทางสายจาก อำเภอสหัสขันธ์ ไปอำเภอกุฉินารายณ์ เสียใหม่ในบางตอนที่ยังคดเคี้ยวให้เหมาะสมและสะดวกยิ่งขึ้น จึงเกิดเป็นทางสี่แพร่ง(สี่แยก) ขึ้น ผู้ควบคุมงานบุกเบิกทางได้มาตั้งที่พักแรมอยู่บริเวณทางสี่แพร่ง เพื่อสะดวก แก่การแบ่งคนไปทำงานตามเส้นทางต่างๆ จากนั้นก็มีผู้อพยพครอบครัวย้ายเข้ามาอยู่เพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็วโดยเฉพาะชาวร้อยเอ็ดมารวมตัวกันตั้งบ้านเรือนอยู่จึงเรียกว่า " คุ้มร้อยเอ็ด " พื้นที่ทางสี่แพร่งตัดกันขึ้นอยู่กับ บ้านหนองแวง ทางราชการเรียกว่า " บ้านสี่แยกหนองแวง " ตั้งแต่ ขอตั้งเป็นหมู่บ้าน ชาวบ้านทั่วไปจึงเรียกว่า " บ้านสี่แยก "
ในปี พ.ศ. 2495 บ้านสี่่แยกหนองแวง มีผู้อพยพเข้ามาอยู่แน่นหนามากขึ้น สมควรตั้งเป็นหมู่บ้านได้ ทางราชการจึงได้ขอแยกบ้านสี่แยกหนองแวง ออกจาก บ้านหนองแวง ตั้งเป็นหมู่บ้านใหม่เรียกว่า " บ้านสี่แยก " ขึ้นตรงต่อตำบลหมูม่น อำเภอสหัสขันธ์
จนถึง พ.ศ. 2496 ขุนศรีราชาชสุรากร นายอำเภอสหัสขันธ์ ในขณะนั้นได้พิจารณาเห็นว่า ตำบลหมูม่น มีอาณาเขตกว้างขวางมากสมควร แบ่งเขตการปกครองเป็น 2 ตำบล คือ ตำบลหมูม่น และ ตำบลสมเด็จ โดยใช้นามที่สมเด็จมหาวีระวงศ์
ในเวลาต่อมามีประชาชนอพยพมาจากแหล่งอื่น เข้ามาอาศัยทำมาหากินในพื้นที่แห่งนี้เป็นจำนวนมากทั้งคนไทยและคนต่างด้าว และมีอาคารร้านค้ามากขึ้นจึงได้ตั้งเป็นสุขภิบาล ในปี พ.ศ. 2504 เรียกว่า " สุขาภิบาลสี่แยก " และเนื่องจากหมู่บ้านแห่งนี้มีความหนาแน่นมากขึ้นอย่างรวดเร็วเชื่อว่าจะเจริญต่อไปได้ในภายภาคหน้าทางราชการจึงได้เสนอขอตั้งกิ่งอำเภอขึ้น กระทรวงมหาดไทย จึงประกาศแยกตำบลสมเด็จ ตำบลหมูม่น ตำบลแซงบาดาล ออกจากอำเภอสหัสขันธ์ และยกฐานะขึ้นเป็น " กิ่งอำเภอสมเด็จ " เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 2507 อยู่ในความปกครองของอำเภอสหัสขันธ์ โดยตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภอที่บ้านสี่แยก ตำบลสมเด็จ
ปี พ.ศ. 2512 ทางราชการพิจารณา เห็นว่า " กิ่งอำเภอสมเด็จ " มีความเจริญและมีผู้อพยพเข้ามาอาศัยทำมาหากินมากขึ้น สมควรยกฐานะเป็นอำเภอได้จึงได้ยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อวันที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2512 โดยมีพระสมเด็ดจมหาวีระวงศ์ ( พิมมพ์ ธัมมธโธ ) เจ้าอาวาสวัดพระ ศรีธาตุ อำเภอบางเขน จังหวัดพระนคร ขณะนั้นได้มาเป็นประธานในพิธีเปิดและเจิมป้ายอำเภอ