ทุ่งตะโก เป็น 1 ใน 8 อำเภอของจังหวัดชุมพร และเป็น 1 ใน 6 อำเภอของจังหวัดที่มีเส้นทางรถไฟสายใต้ตัดผ่านและนับเป็นพื้นที่ที่มีความอุดมสมบูรณ์ทั้งพืชผลทางการเกษตรและผลิตผลจากการประมง
อำเภอทุ่งตะโก | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Amphoe Thung Tako |
| คำขวัญ: ทิวทัศน์งาม น้ำตกสวย รวยผลไม้ ไหว้เสด็จในกรมฯ ชมพระธาตุมุจลินทร์ ถิ่นแห่งอารยธรรมโบราณ | |
 แผนที่จังหวัดชุมพร เน้นอำเภอทุ่งตะโก | |
| พิกัด: 10°6′36″N 99°5′0″E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| จังหวัด | ชุมพร |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 335.0 ตร.กม. (129.3 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2564) | |
| • ทั้งหมด | 25,556 คน |
| • ความหนาแน่น | 76.29 คน/ตร.กม. (197.6 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 86220 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 8608 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอทุ่งตะโก ถนนชุมพร-พัทลุง ตำบลทุ่งตะไคร อำเภอทุ่งตะโก จังหวัดชุมพร 86220 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
ที่ตั้งและอาณาเขต
อำเภอทุ่งตะโก มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสวี
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวทุ่งตะโก (ส่วนหนึ่งของอ่าวไทย)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหลังสวน
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหลังสวนและอำเภอสวี
ประวัติ
ได้ปรากฏหลักฐานการสร้างเมืองนครศรีธรรมราช ว่ามีการสร้างเมืองสิบสองนักษัตรเป็นเมืองบริวารซึ่งหนึ่งในจำนวนนี้คือเมืองชุมพร ซึ่งมีศักดิ์เป็นเมืองตรีและมีเมืองขึ้นเล็กๆอีก 7 เมืองด้วยกัน คือ เมืองปะทิว เมืองท่าแซะ เมืองเมลิวัน เมืองกระ เมืองระนอง เมืองหลังสวน และ"เมืองตะโก" ในภายหลังได้รวมเมืองกำเนิดนพคุณ เข้ามาด้วย
เมืองตะโกจึงได้มีชื่อในประวัติศาสตร์ตั้งแต่บัดนั้น และได้ถูกจัดให้ เป็นหัวเมืองจัตวาชั้นเอก และที่มีความสำคัญด้วยที่เป็นทางผ่านของกองทัพที่ยกมาจากเมืองหลวง ทั้งในสมัยกรุงศรีอยุธยา สมัยกรุงธนบุรี และสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ดังปรากฏความตอนหนึ่งในสมัยกรุงธนบุรีว่าเมื่อปีกุน เอกศก ล.ส.1137 (พ.ศ. 2312) พระเจ้ากรุงธนบุรีได้โปรดเกล้าให้พระยาจักรียกทัพไปตีเมืองนครศรีธรรมราช มาถึงเมืองชุมพร นายมั่น ชาวเมืองชุมพรให้หาสมัครพรรคพวกจากเมืองชุมพรและเมืองตะโกเข้าเป็นกองอาสาศึก และฝึกทหารที่เมืองตะโกบริเวณใกล้วัดธรรมถาวรในปัจจุบัน ซึ่งในสมัยนั้นชาวบ้านเรียกว่า "ดอนหัดม้า" มีตาขุนเพชรเป็นหัวหน้า และในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ปีมะเส็ง สัปตศก จ.ศ.1147 (พ.ศ. 2328) พม่าได้ยกทัพมาตีเมืองไทยทาง เมืองระนอง เมืองกระ เมืองชุมพร เมืองตะโกและเมืองไชยา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้พระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรมหาสุรสิงหานาท ยกทัพเรือขึ้นบกที่เมืองชุมพร เพื่อช่วยเหลือหัวเมืองปักใต้ โดยเดินทัพผ่านเมืองตะโก เมืองหลังสวน ไปสู้กันที่เมืองไชยา
เมืองตะโกถูกพม่าตีแตกและเผาทำลายจนสิ้นซากพร้อม ๆ กับเมืองชุมพร จึงเป็นเมืองที่ไร้ชื่อตลอดมา จากหลักฐานที่ปรากฏ คนสุดท้ายที่รักษาเมืองตะโกคือ "หมื่นรามราชรักษา" จนถึงปี พ.ศ. 2440 เมืองตะโก ได้ถูกลดฐานะลงมาเป็นตำบลขึ้นกับเมืองสวีตลอดมา[1]
ปี พ.ศ. 2518 นายประมวล กุลมาตย์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดชุมพร ได้เสนอเรื่องต่อกระทรวงมหาดไทยท้องที่ด้านทิศใต้ของอำเภอสวี ได้แก่ ตำบลปากตะโก ตำบลตะโก และตำบลทุ่งตะไคร เป็นพื้นที่ห่างไกล สมควรจัดตั้งขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ "ทุ่งตะโก"[2] ในสมัยหม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย แต่ยังคงให้สถานีตำรวจภูธรไว้ตามเดิมด้วยเกรงว่าเหตุการณ์โจรผู้ร้ายจะกำเริบขึ้น[3]
เขตคลองตะโกฝั่งตะวันตกของตำบลตะโกมีพื้นที่กว้างขวาง ในปี พ.ศ. 2524 จึงแยกพื้นที่หมู่ 3 บ้านคลองโชน, หมู่ 4 บ้านเขาหมาแหงน, หมู่ 5 บ้านเขาขวาง, หมู่ 6 บ้านเขาวงกรด และหมู่ 11 บ้านวังปลา รวม 5 หมู่บ้านตั้งเป็นตำบลใหม่ในชื่อ ตำบลช่องไม้แก้ว[4] และกิ่งอำเภอทุ่งตะโกได้ยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อ พ.ศ. 2534[5]
การแบ่งเขตการปกครอง
การปกครองส่วนภูมิภาค
อำเภอทุ่งตะโกแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 4 ตำบล 35 หมู่บ้าน
| ลำดับ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[6] |
แผนที่ |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ปากตะโก | Pak Tako | 5 |
4,063 |
 |
| 2. | ทุ่งตะไคร | Thung Takhrai | 8 |
6,017 | |
| 3. | ตะโก | Tako | 14 |
9,334 | |
| 4. | ช่องไม้แก้ว | Chong Mai Kaeo | 8 |
6,196 |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
ท้องที่อำเภอทุ่งตะโกประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่
อ้างอิง
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
