หรดาล

หรดาล เป็นสารประกอบซัลไฟด์ของสารหนู เรียกอาร์เซนิกไตรซัลไฟด์ (Arsenic trisulfide) มีสูตรทางเคมีว่า As₂S₃ มีสีทอง มีพิษมาก ใช้เขียนลายรดน้ำหรือจารลงในสมุดข่อยดำ ใช้ประสมในยาแก้ไข้จับสั่น แก้หัด แก้พิษ ใช้ผสมในยากวาดคอเด็ก

หรดาล

ชื่อ
Preferred IUPAC name Arsenic trisulfide
ชื่ออื่น Arsenic(III) sulfide Orpiment Sulphuret of arsenic
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	1303-33-9 Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
เคมสไปเดอร์	21241348 Y
ECHA InfoCard	100.013.744
EC Number	215-117-4
ผับเคม CID	4093503
RTECS number	CG2638000
UNII	44SIJ800OX Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID50274153
InChI InChI=1S/As4S6/c5-1-6-3-8-2(5)9-4(7-1)10-3 Y Key: OUFDYFBZNDIAPD-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/As4S6/c5-1-6-3-8-2(5)9-4(7-1)10-3 Key: OUFDYFBZNDIAPD-UHFFFAOYAM
SMILES S1[As]3S[As]2S[As](S[As]1S2)S3
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	As2S3
มวลโมเลกุล	246.02 g·mol−1
ลักษณะทางกายภาพ	ผลึกสีเหลืองหรือสีส้ม
ความหนาแน่น	3.43 g/cm3
จุดหลอมเหลว	310 องศาเซลเซียส (590 องศาฟาเรนไฮต์; 583 เคลวิน)
จุดเดือด	707 องศาเซลเซียส (1,305 องศาฟาเรนไฮต์; 980 เคลวิน)
ละลายในน้ำ	ไม่ละลายน้ำ
ความสามารถละลายได้	ละลายในแอมโมเนีย
Magnetic susceptibility (χ)	−70.0·10−6 cm3/mol
โครงสร้าง[1]
โครงสร้างผลึก	โมโนคลินิก
Space group	P21/n (No. 11)
Lattice constant	a = 1147.5(5) pm, b = 957.7(4) pm, c = 425.6(2) pm α = 90°, β = 90.68(8)°, γ = 90°
Coordination geometry	pyramidal (As)
ความอันตราย
GHS labelling:[2][3]
Pictograms
Signal word	อันตราย
Hazard statements	H300, H331, H400, H411
NFPA 704 (fire diamond)	3 0 0
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	[1910.1018] TWA 0.010 mg/m3[4]
REL (Recommended)	Ca C 0.002 mg/m3 [15-minute][4]
IDLH (Immediate danger)	Ca [5 mg/m3 (as As)][4]
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	อาร์เซนิกไตรออกไซด์ Arsenic triselenide Arsenic tritelluride Phosphorus trisulfide Antimony trisulfide Bismuth trisulfide Tetraarsenic tetrasulfide
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

หรดาลแดงผลิตจากกำมะถันแดง ส่วนหรดาลกลีบทองคือสินแร่ Orpiment

ดูเพิ่ม

• หรคุณ สารประกอบปรอทในสมุนไพร
• เสน สารประกอบตะกั่วในสมุนไพร

อ้างอิง

• ชยันต์ พิเชียรสุนทร และ วิเชียร จีรวงศ์. คู่มือเภสัชกรรมแผนไทยเล่ม 4 เครื่องยาธาตุวัตถุ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กทม. อัมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง. 2556.หน้า 134 – 135

แหล่งข้อมูลอื่น

• UK Poison Information Document
• WHO Food Additives Series 24
• JECFA Evaluation: Arsenic
• Arsenic trisulfide

1. Mullen, D. J. E.; Nowacki, W (1972), "Refinement of the crystal structures of realgar, AsS and orpiment, As₂S₃" (PDF), Z. Kristallogr., 136 (1–2): 48–65, doi:10.1524/zkri.1972.136.1-2.48.
2. Index no. 033-002-00-5 of Annex VI, Part 3, to Regulation (EC) No 1272/2008 of the European Parliament and of the Council of 16 December 2008 on classification, labelling and packaging of substances and mixtures, amending and repealing Directives 67/548/EEC and 1999/45/EC, and amending Regulation (EC) No 1907/2006. OJEU L353, 31.12.2008, pp 1–1355 at p 427.
3. "Arsenic, inorganic compounds (as As)", 29 C.F.R. § 1910.1018, 58 FR 35310, June 30, 1993, as amended. "Arsenic (inorganic compounds, as As)", Pocket Guide to Chemical Hazards, U.S. Department of Health and Human Services (NIOSH) Publication No. 2005-149, Washington, DC: Government Printing Office, 2005, ISBN 9780160727511.
4. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0038". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).