สถานะนครในประเทศอินโดนีเซีย

ตามกฎหมายของประเทศอินโดนีเซีย คำว่า "นคร" หรือ โกตา (อินโดนีเซีย: kota) ใช้เรียกหน่วยการบริหารระดับที่สองของประเทศอินโดนีเซียและมีฐานะเทียบเท่ากับอำเภอ หรือ กาบูปาเต็น (อินโดนีเซีย: kabupaten) ซึ่งนครจะแตกต่างจากอำเภอในแง่ที่ว่ารายได้หลักของนครจะมาจากแหล่งอื่นนอกเหนือจากการเกษตร และประชากรของนครจะหนาแน่นกว่า^[1] อย่างไรก็ตาม คำว่า "นคร" ในอดีตมีหลักเกณฑ์ที่แตกต่างออกไป

นิยามคำว่า "นคร" ในอดีต

เบยเตินซอร์คได้รับสถานะนคร (เคอเมนเตอ) จากรัฐบาลของหมู่เกาะอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์เมื่อวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 1905^[2]

เคอเมนเตอ

ในสมัยอาณานิคมเนเธอร์แลนด์ นครถูกปกครองโดยใช้ชื่อ เคอเมนเตอ (ดัตช์: gemeente) หรือเทศบาลหลังจากที่มีการประกาศพระราชบัญญัติการกระจายอำนาจใน ค.ศ. 1903 เคอเมนเตอ เป็นหน่วยการบริหารระดับที่สาม^[3]

โกตาเบอซาร์ และ โกตาเกอจิล

ชื่อ โกตาเบอซาร์ (อินโดนีเซีย: kota besar) หรือ "เมืองใหญ่" และ โกตาเกอจิล (อินโดนีเซีย: kota kecil) หรือ "เมืองเล็ก" ได้รับการประกาศใช้ตามรัฐบัญญัติฉบับที่ 22 ประจำ ค.ศ. 1948 โดย โกตาเบอซาร์ เทียบได้กับ กาบูปาเต็น หรืออำเภอซึ่งเป็นหน่วยการบริหารระดับที่สอง ในขณะที่ โกตาเกอจิล เป็นหน่วยการบริหารระดับที่สาม^[4]

โกตารายา โกตามาดียา และ โกตาปราจา

หลังจากที่รัฐบัญญัติฉบับที่ 18 ประจำ ค.ศ. 1965 มีผลบังคับใช้ นครในประเทศอินโดนีเซียแบ่งออกเป็นสามประเภท ได้แก่ โกตารายา (อินโดนีเซีย: kotaraya) ซึ่งมีฐานะเทียบเท่ากับจังหวัด โกตามาดียา (อินโดนีเซีย: kotamadya) ซึ่งมีฐานะเทียบเท่ากับอำเภอ และ โกตาปราจา (อินโดนีเซีย: kotapraca) ซึ่งมีฐานะเทียบเท่ากับตำบลหรือ เกอจามาตัน (อินโดนีเซีย: kecamatan) กรุงจาการ์ตาเป็นนครเพียงแห่งเดียวที่มีฐานะเป็น โกตารายา เนื่องจากเป็นเมืองหลวงของประเทศ^[5]

สถานะ โกตารายา และ โกตาปราจา ถูกยกเลิกใน ค.ศ. 1974 ในขณะที่ โกตามาดียา ใช้เรียกพื้นที่เขตเมืองส่วนใหญ่ในประเทศอินโดนีเซียจนถึง ค.ศ. 1999^[6]

โกตา

ดูเพิ่ม: รายชื่ออำเภอและนครของประเทศอินโดนีเซีย

คำว่า "โกตา" ถูกนำมาใช้เรียกแทน โกตามาดียา หลังสิ้นสุดรัฐบาลของซูฮาร์โต^[7] โดย โกตา จะปกครองโดยนายกเทศมนตรีหรือ วาลีโกตา (อินโดนีเซีย: walikota) ซึ่งได้รับเลือกตั้งจากประชาชนในท้องถิ่นและดำรงตำแหน่งสมัยละห้าปี ไม่เกินสองสมัยติดต่อกัน

สถานะนครของกรุงจาการ์ตา

อาคารศาลาว่าการกรุงจาการ์ตา

บาตาฟียาหรือจาการ์ตาในปัจจุบันเป็นเมืองแรกที่ได้รับการพัฒนาขึ้นเป็นเมืองโดยจักรวรรดิดัตช์ ในวันที่ 4 มีนาคม ค.ศ. 1621 ได้มีการจัดตั้งสภานครหรือ สตัด (ดัตช์: stad) ขึ้นที่บาตาฟียา และต่อมาในวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 1905 บาตาฟียาได้กลายเป็น เคอเมนเตอ แห่งแรกในหมู่เกาะอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์^[8] และจนถึงการประกาศเอกราชของประเทศอินโดนีเซีย บาตาฟียาหรือจาการ์ตาก็ยังคงเป็นนครขึ้นกับจังหวัดชวาตะวันตก ก่อนที่จะเปลี่ยนสถานะเป็นนครระดับจังหวัดครั้งแรกหลังมีการประกาศใช้รัฐบัญญัติฉบับที่ 1 ประจำ ค.ศ. 1957^[9] แม้ว่าตามกฎหมายของอินโดนีเซียจะถือว่าจาการ์ตาเป็นจังหวัด แต่โดยพฤตินัยแล้วจาการ์ตาก็ยังคงถูกมองว่าเป็น "นคร" อยู่^{[10][11][12][13]} ในฐานข้อมูลสถิติของสหประชาชาติก็ยังคงระบุว่าจาการ์ตาเป็น "นคร"^[14]

รายชื่อนครในประเทศอินโดนีเซีย

นคร	วันที่มีสถานะนคร	สถานะนครครั้งแรก	จังหวัดที่ตั้งในปัจจุบัน
จาการ์ตา[a]	4 มีนาคม ค.ศ. 1621[8]	สตัด	เขตเมืองหลวงพิเศษจาการ์ตา
โบโกร์	1 เมษายน ค.ศ. 1905[15]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันตก
บันดุง	1 เมษายน ค.ศ. 1906[16]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันตก
บลีตาร์	1 เมษายน ค.ศ. 1906[17]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
จีเรบน	1 เมษายน ค.ศ. 1906[18]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันตก
เกอดีรี	1 เมษายน ค.ศ. 1906[19]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
มากัซซาร์	1 เมษายน ค.ศ. 1906[20]	เคอเมนเตอ	ซูลาเวซีใต้
มาเกอลัง	1 เมษายน ค.ศ. 1906[21]	เคอเมนเตอ	ชวากลาง
ปาดัง	1 เมษายน ค.ศ. 1906[22]	เคอเมนเตอ	สุมาตราตะวันตก
ปาเล็มบัง	1 เมษายน ค.ศ. 1906[23]	เคอเมนเตอ	สุมาตราใต้
เปอกาโลงัน	1 เมษายน ค.ศ. 1906[24]	เคอเมนเตอ	ชวากลาง
เซอมารัง	1 เมษายน ค.ศ. 1906[25]	เคอเมนเตอ	ชวากลาง
ซูราบายา	1 เมษายน ค.ศ. 1906[26]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
เตอกัล	1 เมษายน ค.ศ. 1906[27]	เคอเมนเตอ	ชวากลาง
เมดัน	1 เมษายน ค.ศ. 1909[28]	เคอเมนเตอ	สุมาตราเหนือ
มาลัง	1 เมษายน ค.ศ. 1914[29]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
ซูกาบูมี	1 เมษายน ค.ศ. 1914[30]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันตก
บินไจ	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1917[31]	เคอเมนเตอ	สุมาตราเหนือ
เปอมาตังซียันตาร์	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1917[31]	เคอเมนเตอ	สุมาตราเหนือ
ตันจุงบาไล	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1917[31]	เคอเมนเตอ	สุมาตราเหนือ
เตอบิงติงกี	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1917[31]	เคอเมนเตอ	สุมาตราเหนือ
ซาลาตีกา	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1917[32]	เคอเมนเตอ	ชวากลาง
มาดียุน	20 มิถุนายน ค.ศ. 1918[33]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
โมโจเกอร์โต	20 มิถุนายน ค.ศ. 1918[34]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
ปาซูรูวัน	20 มิถุนายน ค.ศ. 1918[35]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
โปรโบลิงโก	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1918[36]	เคอเมนเตอ	ชวาตะวันออก
ซาวะฮ์ลุนโต	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1918[37]	เคอเมนเตอ	สุมาตราตะวันตก
บันจาร์มาซิน	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1919[38]	เคอเมนเตอ	กาลีมันตันใต้
มานาโด	1 กรกฎาคม ค.ศ. 1919[39]	เคอเมนเตอ	ซูลาเวซีเหนือ
บันดาอาเจะฮ์[b]	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	อาเจะฮ์
เบิงกูลู	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	เบิงกูลู
จัมบี	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	จัมบี
เปอกันบารู	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	เกอปูเลาวันรีเยา
ซีบลกา	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	สุมาตราเหนือ
บันดาร์ลัมปุง[c]	17 พฤษภาคม ค.ศ. 1946[40]	โกตาโอโตนมเบ	ลัมปุง
ปนตียานัก	14 สิงหาคม ค.ศ. 1946[41]	เคอเมนเตอ	กาลีมันตันตะวันตก
ซูราการ์ตา	5 มิถุนายน ค.ศ. 1947[42]	ฮามินเตอโกตา	ชวากลาง
ยกยาการ์ตา	8 มิถุนายน ค.ศ. 1947[43]	ฮามินเตอโกตา	เขตพิเศษยกยาการ์ตา
ปาดังปันจัง	23 มีนาคม ค.ศ. 1956[44]	โกตาเกอจิล	สุมาตราตะวันตก
ปายากุมบุฮ์	23 มีนาคม ค.ศ. 1956[44]	โกตาเกอจิล	สุมาตราตะวันตก
โซลก	23 มีนาคม ค.ศ. 1956[44]	โกตาเกอจิล	สุมาตราตะวันตก
บาลิกปาปัน	4 กรกฎาคม ค.ศ. 1959[41]	โกตาปราจา	กาลีมันตันตะวันออก
ซามารินดา	4 กรกฎาคม ค.ศ. 1959[41]	โกตาปราจา	กาลีมันตันตะวันออก
บาตัม	7 ธันวาคม ค.ศ. 1983[45]	โกตามาดียา	เกอปูเลาวันรีเยา
บีตุง	15 สิงหาคม ค.ศ. 1990[46]	โกตามาดียา	ซูลาเวซีเหนือ
เด็นปาซาร์	15 มกราคม ค.ศ. 1992[47]	โกตามาดียา	บาหลี
ตาเงอรัง	27 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1993[48]	โกตามาดียา	บันเติน
มาตารัม	26 กรกฎาคม ค.ศ. 1993[49]	โกตามาดียา	นูซาเติงการาตะวันตก
จายาปูรา	2 สิงหาคม ค.ศ. 1993[50]	โกตามาดียา	ปาปัว
ปาลู	22 กรกฎาคม ค.ศ. 1994[51]	โกตามาดียา	ซูลาเวซีกลาง
เกินดารี	3 สิงหาคม ค.ศ. 1995[52]	โกตามาดียา	ซูลาเวซีตะวันออกเฉียงใต้
กูปัง	11 เมษายน ค.ศ. 1996[53]	โกตามาดียา	นูซาเติงการาตะวันออก
เบอกาซี	16 ธันวาคม ค.ศ. 1996[54]	โกตามาดียา	ชวาตะวันตก
ตารากัน	8 ตุลาคม ค.ศ. 1997[55]	โกตามาดียา	กาลีมันตันเหนือ
บันจาร์บารู	20 เมษายน ค.ศ. 1999[56]	โกตามาดียา	กาลีมันตันใต้
จีเลอกน	20 เมษายน ค.ศ. 1999[57]	โกตามาดียา	บันเติน
เดปก	20 เมษายน ค.ศ. 1999[57]	โกตามาดียา	ชวาตะวันตก
ดูไม	20 เมษายน ค.ศ. 1999[58]	โกตามาดียา	เกอปูเลาวันรีเยา
เมโตร	20 เมษายน ค.ศ. 1999[59]	โกตามาดียา	ลัมปุง
เตอร์นาเต	20 เมษายน ค.ศ. 1999[60]	โกตามาดียา	มาลูกูเหนือ
บนตัง	4 ตุลาคม ค.ศ. 1999[61]	โกตา	กาลีมันตันตะวันออก
โซรง	4 ตุลาคม ค.ศ. 1999[62]	โกตา	ปาปัวตะวันตกเฉียงใต้
บาตู	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[63]	โกตา	ชวาตะวันออก
เบาเบา	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[64]	โกตา	ซูลาเวซีตะวันออกเฉียงใต้
จีมาฮี	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[65]	โกตา	ชวาตะวันตก
ลังซา	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[66]	โกตา	อาเจะฮ์
ลกเซอมาเว	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[67]	โกตา	อาเจะฮ์
ลูบุกลิงเกา	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[68]	โกตา	สุมาตราใต้
ปาดังซีเดิมปูวัน	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[69]	โกตา	สุมาตราเหนือ
ปาการ์อาลัม	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[70]	โกตา	สุมาตราใต้
ปราบูมูลิฮ์	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[71]	โกตา	สุมาตราใต้
ซิงกาวัง	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[72]	โกตา	กาลีมันตันตะวันตก
ตันจุงปีนัง	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[73]	โกตา	เกอปูเลาวันรีเยา
ตาซิกมาลายา	21 มิถุนายน ค.ศ. 2001[74]	โกตา	ชวาตะวันตก
บันจาร์	11 ธันวาคม ค.ศ. 2002[75]	โกตา	ชวาตะวันตก
บีมา	10 เมษายน ค.ศ. 2002[76]	โกตา	นูซาเติงการาตะวันตก
ปาโลโป	10 เมษายน ค.ศ. 2002[77]	โกตา	ซูลาเวซีใต้
ปารียามัน	10 เมษายน ค.ศ. 2002[78]	โกตา	สุมาตราตะวันตก
ตีโดเร	25 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003[79]	โกตา	มาลูกูเหนือ
โตโมฮน	25 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2003[80]	โกตา	ซูลาเวซีเหนือ
โกตาโมบากู	2 มกราคม ค.ศ. 2007[81]	โกตา	ซูลาเวซีเหนือ
ซูบูลุซซาลัม	2 มกราคม ค.ศ. 2007[82]	โกตา	อาเจะฮ์
เซอรัง	10 สิงหาคม ค.ศ. 2007[83]	โกตา	บันเติน
ตูวัล	10 สิงหาคม ค.ศ. 2007[84]	โกตา	มาลูกู
ซูไงเปอนุฮ์	21 กรกฎาคม ค.ศ. 2008[85]	โกตา	จัมบี
กูนุงซีโตลี	26 พฤศจิกายน ค.ศ. 2008[86]	โกตา	สุมาตราเหนือ
ตาเงอรังใต้	26 พฤศจิกายน ค.ศ. 2008[87]	โกตา	บันเติน

หมายเหตุ

• ^{^[a]} ในขณะนั้นใช้ชื่อ "บาตาฟียา"
• ^{^[b]} ในขณะนั้นใช้ชื่อ "กูตาราจา"
• ^{^[c]} ในขณะนั้นใช้ชื่อ "ตันจุงการัง-เตอลุกเบอตุง"

ดูเพิ่ม

• อำเภอของประเทศอินโดนีเซีย
• เขตการปกครองของประเทศอินโดนีเซีย

อ้างอิง

1. "Profil Daerah (regional profiles) >> Kabupaten". Kemendagri.go.id (ภาษาอินโดนีเซีย). Pusdatin - Indonesian Ministry of Interior. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 July 2018. สืบค้นเมื่อ 31 December 2019.
2. "Kota Bogor". สืบค้นเมื่อ 2 November 2021.
3. Siska, Yulia (5 January 2018). Geografi Sejarah Indonesia. Penerbit Garudhawaca. ISBN 9786026581372 – โดยทาง Google Books.
4. Undang-undang Nomor 22 tahun 1948 tentang Penetapan Aturan-Aturan Pokok Mengenai Pemerintahan Sendiri Didaerah-Daerah yang Berhak Mengatur dan Mengurus Rumah Tangganya Sendiri, 1948 (in Indonesian)
5. Undang-undang Nomor 18 tahun 1965 tentang Pokok-Pokok Pemerintahan Daerah, 1965 (in Indonesian)
6. Undang-undang Nomor 5 tahun 1974 tentang Pokok-Pokok Pemerintahan Daerah, 1974 (in Indonesian)
7. Undang-undang Nomor 22 tahun 1999 tentang Pemerintahan Daerah, 1999 (in Indonesian)
8. "Profil Daerah > DKI Jakarta". Kemendagri.go.id (ภาษาอินโดนีเซีย). Ministry of Home Affairs. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 February 2013. สืบค้นเมื่อ 14 August 2019.
9. Undang-undang Nomor 1 tahun 1957 tentang Pokok-Pokok Pemerintahan Daerah, 1957 (in Indonesian)
10. Kurniawan, Arief (23 June 2015). "22 Facts About the City of Jakarta". Kompas. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 7 June 2017. สืบค้นเมื่อ February 17, 2021.
11. "Lurah as the Pioneer and Front Guard for the City of Jakarta". Jakarta Smart City. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 May 2020. สืบค้นเมื่อ 17 February 2021.
12. "Geography and Climate of the City of Jakarta". Jakarta Tourism and Culture Office. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 July 2020. สืบค้นเมื่อ 17 February 2021.
13. "Restore the City According to Its Function". Ministry of Agrarian Affairs and Spatial Planning. 20 December 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 18 February 2021. สืบค้นเมื่อ 17 February 2021.
14. "City population by sex, city and city type". data.UN.org. United Nations Statistics Division. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 14 January 2020. สืบค้นเมื่อ 14 January 2020.
15. "Kota Bogor". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-05. สืบค้นเมื่อ 2 November 2021.
16. Ekajati, Edi Suhardi; Hardjasaputra, Sobana; Mardiana, Ietje (27 มกราคม ค.ศ. 1985). "Sejarah Kota Bandung, 1945-1979". Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Direktorat Sejarah dan Nilai Tradisional, Proyek Inventarisasi dan Dokumentasi Sejarah Nasional – โดยทาง Google Books. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
17. "Sejarah Kota". Blitarkota.go.id. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-29. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
18. "Kota Cirebon". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-11. สืบค้นเมื่อ 2 November 2021.
19. "Selayang Pandang". Kedirikota.go.id. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
20. Alsair, Ach. Hidayat (7 April 2020). "1 เมษายน ค.ศ. 1906: Hari Jadi Makassar Versi Pemerintah Hindia-Belanda". Tribun. สืบค้นเมื่อ 3 November 2021.
21. "Hari Jadi Kota Magelang Di Tengah Pandemi COVID-19". magelangkota.go.id. 11 April 2020. สืบค้นเมื่อ 3 November 2021.
22. Nas, P., บ.ก. (27 มกราคม ค.ศ. 1993). Urban Symbolism. BRILL. ISBN 9004098550 – โดยทาง Google Books. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
23. Alfian (Teuku.), Ibrahim; Kutoyo, Sutrisno; Kardarmadjadate=27 มกราคม ค.ศ. 1983, M. Sunjata. Sejarah perlawanan terhadap imperialisme dan kolonialisme di daerah Sumatra Selatan. Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Direktorat Sejarah dan Nilai Tradisional – โดยทาง Google Books.
24. "Sejarah Singkat". Pekalongankota.go.id. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
25. Thian, Joe Lim (2004). Riwayat Semarang. Hasta Wahana. ISBN 9789799695215 – โดยทาง Google Books.
26. Handinoto (1 มกราคม ค.ศ. 1996). Perkembangan Kota Dan Arsitektur Kolonial Belanda Di Surabaya, 1870-1940. Diterbitkan atas kerjasama Lembaga Penelitian dan Pengabdian kepada Masyarakat, Universitas Kristen PETRA Surabaya dan Penerbit ANDI Yogyakarta. ISBN 9789795333739 – โดยทาง Google Books. {{cite book}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
27. "Sejarah Kota Tegal". Tegalkota.go.id. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-11-10. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
28. "Sumatera Utara membangun". Pemerintah Daerah Sumatera Utara. 27 มกราคม ค.ศ. 1976 – โดยทาง Google Books. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
29. Permana, Rizky Wahyu (1 April 2017). "Menelusuri langkah awal 103 tahun berdirinya kota Malang". Merdeka.com. สืบค้นเมื่อ 1 December 2017.
30. "Sejarah Kota Sukabumi". jdih.sukabumikota.go.id. 1 April 2017. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-30. สืบค้นเมื่อ 2 November 2021.
31. Sumatra-Instituut, Oostkust van (28 มกราคม ค.ศ. 1917). "Kroniek" – โดยทาง Google Books. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
32. "Sejarah Kota". Salatiga.go.id. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-10-21. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
33. "Sejarah Kota Madiun". Madiunkota.go.id. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-29. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
34. "Sejarah Kota Mojokerto". Mojokertokota.go.id. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-07-29. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
35. "Sejarah Pasuruan". Pasuruankota.go.id. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
36. "Sejarah Gemeente Probolinggo Dalam Museum". Antaranews Jatim. สืบค้นเมื่อ 25 February 2021.
37. "Staatsblad van Nederlandsch-Indië voor ..., 1918, 01-01-1918". Resolver.kb.nl. 1 มกราคม ค.ศ. 1918 – โดยทาง Koninklijke Bibliotheek. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
38. "Sejarah Daerah Kalimantan Selatan". Direktorat Jenderal Kebudayaan. 28 มกราคม ค.ศ. 1977 – โดยทาง Google Books. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
39. Kodongan, David (24 August 2021). "Catat, Sejarah Kota Manado dari Tahun 1623". Pikiran Rakyat.
40. "Swatantra". Balai Pembangunan Daerah. 28 มกราคม ค.ศ. 1957 – โดยทาง Google Books. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |date= (help)
41. Undang-undang Nomor 27 tahun 1959 tentang Penetapan Undang-Undang Darurat No. 3 Tahun 1953 Tentang Perpanjangan Pembentukan Daerah Tingkat II di Kalimantan (Lembaran-Negara Tahun 1953 No. 9), Sebagai Undang-Undang, 1959 (in Indonesian)
42. Undang-undang Nomor 16 tahun 1947 tentang Pembentukan Haminte-Kota Surakarta, 1947 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-11-29. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
43. Undang-undang Nomor 17 tahun 1947 tentang Pembentukan Haminte-Kota YogyaSurakarta, 1947 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-29 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2021-11-29. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
44. Undang-undang Nomor 8 tahun 1956 tentang Pembentukan Daerah Otonom Kota-kecil Dalam Lingkungan Daerah Propinsi Sumatera Tengah, 1956 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
45. Peraturan Pemerintah Nomor 34 tahun 1983 tentang Pembentukan Kotamadya Batam di Wilayah Propinsi Daerah Tingkat I Riau, 1983 (in Indonesian)
46. Undang-undang Nomor 7 tahun 1990 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Bitung, 1990 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
47. Undang-undang Nomor 1 tahun 1992 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Denpasar, 1992 (in Indonesian)
48. Undang-undang Nomor 2 tahun 1993 tentang Pembentukan Kotamadiya Daerah Tingkat II Tangerang, 1993 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
49. Undang-undang Nomor 4 tahun 1993 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Mataram, 1993 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
50. Undang-undang Nomor 6 tahun 1993 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Jayapura, 1993 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
51. Undang-undang Nomor 4 tahun 1994 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Palu, 1994 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
52. Undang-undang Nomor 5 tahun 1995 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Kendari, 1995 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
53. Undang-undang Nomor 5 tahun 1996 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Kupang, 1996 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
54. Undang-undang Nomor 9 tahun 1996 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Bekasi, 1996 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
55. Undang-undang Nomor 29 tahun 1997 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Tarakan, 1997 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
56. Undang-undang Nomor 9 tahun 1999 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Banjar Baru, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
57. Undang-undang Nomor 15 tahun 1999 Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Depok Dan Kotamadya Daerah Tingkat II Cilegon, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
58. Undang-undang Nomor 16 tahun 1999 tentang Pembentukan Kotamadya Daerah Tingkat II Dumai, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
59. Undang-undang Nomor 12 tahun 1999 Pembentukan Daerah Tingkat II Way Kanan, Kabupaten Daerah Tingkat II Lampung Timur Dan Kotamadya Daerah Tingkat II Metro, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
60. Undang-undang Nomor 11 tahun 1999 tentang Pembentukan Kabupaten Daerah Tingkat II Ternate, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
61. Undang-undang Nomor 47 tahun 1999 tentang Pembentukan Daerah Kabupaten Nunukan, Daerah Kabupaten Malinau, Daerah Kabupaten Kutai Barat, Daerah Kabupaten Kutai Timur, Dan Daerah Kota Bontang, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
62. Undang-undang Nomor 45 tahun 1999 tentang Pembentukan Daerah Propinsi Irian Jaya Tengah, Daerah Propinsi Irian Jaya Barat, Daerah Kabupaten Paniai, Daerah Kabupaten Mimika, Daerah Kabupaten Puncak Jaya, Dan Daerah Kabupaten Puncak Jaya Dan Daerah Kota Sorong, 1999 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
63. Undang-undang Nomor 11 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Batu, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
64. Undang-undang Nomor 13 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Bau-bau, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
65. Undang-undang Nomor 9 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Cimahi, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
66. Undang-undang Nomor 3 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Langsa, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
67. Undang-undang Nomor 2 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Lhokseumawe, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
68. Undang-undang Nomor 7 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Lubuk Linggau, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
69. Undang-undang Nomor 4 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Padang Sidempuan, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
70. Undang-undang Nomor 8 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Pagar Alam, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
71. Undang-undang Nomor 6 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Prabumulih, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
72. Undang-undang Nomor 12 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Singkawang, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
73. Undang-undang Nomor 5 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Tanjung Pinang, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-12-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-12-07. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
74. Undang-undang Nomor 10 tahun 2001 tentang Pembentukan Kota Tasikmalaya, 2001 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
75. Undang-undang Nomor 27 tahun 2002 tentang Pembentukan Kota Banjar Di Provinsi Jawa Barat, 2002 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
76. Undang-undang Nomor 13 tahun 2002 tentang Pembentukan Kota Bima Di Provinsi Nusa Tenggara Barat, 2002 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
77. Undang-undang Nomor 11 tahun 2002 tentang Pembentukan Kabupaten Mamasa Dan Kota Palopo Di Provinsi Sulawesi Selatan, 2002 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
78. Undang-undang Nomor 12 tahun 2002 tentang Pembentukan Kota Pariaman Di Provinsi Sumatera Barat, 2002 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
79. Undang-undang Nomor 1 tahun 2003 tentang Pembentukan Kabupaten Halmahera Utara, Kabupaten Halmahera Selatan, Kabupaten Sula, Kabupaten Halmahera Timur, dan Kabu-paten Kota Tidore Kepulauan di Provinsi Maluku Utara, 2003 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
80. Undang-undang Nomor 10 tahun 2002 tentang Pembentukan Kabupaten Minahasa Selatan dan Kota Tomohon di Provinsi Sulawesi Utara, 2002 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
81. Undang-undang Nomor 4 tahun 2007 tentang Pembentukan Kota Kotamobagu di Provinsi Sulawesi utara, 2007 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
82. Undang-undang Nomor 8 tahun 2007 tentang Pembentukan Kota Subulussalam di Provinsi Naggroe Aceh Darussalam, 2007 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
83. Undang-undang Nomor 32 tahun 2007 tentang Pembentukan Kota Serang Di Provinsi Banten, 2007 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
84. Undang-undang Nomor 31 tahun 2007 tentang Pembentukan Kota Tual di Provinsi Maluku, 2007 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
85. Undang-undang Nomor 25 tahun 2008 tentang Pembentukan Kota Sungai Penuh Di Provinsi Jambi, 2008 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
86. Undang-undang Nomor 47 tahun 2008 tentang Pembentukan Kota Gunungsitoli Di Provinsi Sumatera Utara, 2008 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-04. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.
87. Undang-undang Nomor 51 tahun 2008 tentang Pembentukan Kota Tangerang Selatan Di Provinsi Banten, 2008 (in Indonesian) เก็บถาวร 2021-11-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-11-02. สืบค้นเมื่อ 2021-11-29.