สงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซีย
การรุกรานและการผนวกเซอร์แคสเซียเข้ากับจักรวรรดิรัสเซีย / From Wikipedia, the free encyclopedia
สงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซีย (อะดีเกยา: Урыс-адыгэ зауэ; รัสเซีย: Русско-черкесская война) คือการรุกรานเซอร์แคสเซียโดยจักรวรรดิรัสเซีย[29] เริ่มตั้งแต่วันที่ 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1763 (ตามปฏิทินเก่า) โดยจักรวรรดิรัสเซียอ้างสิทธิ์ในการปกครองเซอร์แคสเซียในขณะที่ชาวเซอร์แคสเซียปฏิเสธและต่อต้าน[30] และสิ้นสุดในอีก 101 ปีต่อมาเมื่อกองทัพสุดท้ายของเซอร์แคสเซียพ่ายแพ้ในวันที่ 21 พฤษภาคม ค.ศ. 1864 (ตามปฏิทินเก่า) สงครามนี้จึงเป็นสงครามที่พร่ากำลังและสร้างความสูญเสียอย่างหนักแก่ทั้งสองฝ่าย ชาวเซอร์แคสเซียสู้รบกับรัสเซียนานกว่าชนชาติอื่น ๆ ในภูมิภาคคอเคซัส[31] และสงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซียก็เป็นสงครามที่ยาวนานที่สุดที่ทั้งรัสเซียและเซอร์แคสเซียเคยต่อสู้มา[32][33]
สงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซีย | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามคอเคซัส | |||||||
| |||||||
คู่สงคราม | |||||||
ผู้ให้ความช่วยเหลือ: จักรวรรดิออตโตมัน (ค.ศ. 1787–1792; ค.ศ. 1806–1812; ค.ศ. 1828–1829)[5] ราชรัฐอับคาเซีย (ค.ศ. 1808–1810) นักผจญภัยชาวยุโรป (ค.ศ. 1818–1856)[6] รัฐอิหม่ามคอเคซัส (ค.ศ. 1848–1859) | |||||||
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ | |||||||
จักรพรรดินีนาถเยกาเจรีนาที่ 2 (ค.ศ. 1763–1796) จักรพรรดิปาเวลที่ 1 (ค.ศ. 1796–1801) จักรพรรดิอะเลคซันดร์ที่ 1 (ค.ศ. 1801–1825) จักรพรรดินีโคไลที่ 1 (ค.ศ. 1825–1855) จักรพรรดิอะเลคซันดร์ที่ 2 (ค.ศ. 1855–1864) ปาเวล ซิตเซียนอฟ (ค.ศ. 1787–1806) ฟิโอดอร์ บูรซัค (ค.ศ. 1799–1827) (เสียชีวิตจากอาการบาดเจ็บ) เกออร์กี เอมมานูเอล (ค.ศ. 1815–1831) อะเลคเซีย์ เยียร์โมลอฟ (ค.ศ. 1817–1827) มักซิม กรีโกเรียวิช วลาซอฟ (ค.ศ. 1819–1843) นีไคไล เยฟโดคีมอฟ (ค.ศ. 1820–1864) Aytech Qanoqo (ค.ศ. 1828–1844) (แปรพักตร์) กรีโกรี ซัสส์ (ค.ศ. 1830–1848) (ได้รับบาดเจ็บในขณะปฎิบัติหน้าที่) ปาเวล กรับเบ (ค.ศ. 1831–1842) ดาวิด ดาดีอานี (ค.ศ. 1841–1845) อะเลคซันดร์ บาเรียตินสกี (ค.ศ. 1856–1862) ดมีตรี มีลูย์ติน (ค.ศ. 1861–1864) มีฮาอิล นีโคลาเอวิช (ค.ศ. 1862–1864) …และคนอื่น ๆ |
Qasey Atajuq (ค.ศ. 1763–1773) Misost Bematiqwa (ค.ศ. 1763–1788) Shuwpagwe Qalawebateqo (ค.ศ. 1807–1827) Ismail Berzeg (ค.ศ. 1823–1846) Hawduqo Mansur (ค.ศ. 1839–1846) Muhammad-Amin Asiyalav (ค.ศ. 1848–1859) Seferbiy Zanuqo (ค.ศ. 1807–1860) (เสียชีวิตจากอาการบาดเจ็บ) Gerandiqo Berzeg (ค.ศ. 1820–1864) (ได้รับบาดเจ็บในขณะปฎิบัติหน้าที่) Mansur Ushurma (ค.ศ. 1791) (เชลย) (เสียชีวิตจากอาการบาดเจ็บ) Psheqo Akhedjaqo (ค.ศ. 1797–1838) Kizbech Tughuzhuqo (ค.ศ. 1810–1840) † Jembulat Boletoqo (ค.ศ. 1814–1836) † Qerzech Shirikhuqo (ค.ศ. 1816–1864) Aytech Qanoqo (ค.ศ. 1828–1844) (แปรพักตร์) Ale Khirtsizhiqo (คริสต์ทศวรรษ 1830) † Aslan-Bey Chachba (ค.ศ. 1808–1810) แตออฟิล วาปิญสกี (ค.ศ. 1857–1859) เจมส์ เบลล์ (ค.ศ. 1836–1839) …และคนอื่น ๆ | ||||||
หน่วยที่เกี่ยวข้อง | |||||||
|
ก่อน ค.ศ. 1860: อาสาสมัครต่างชาติ
| ||||||
กำลัง | |||||||
ประจำการ 150,000[11]–300,000 นาย[12] | ประจำการ 20,000[13]–60,000 นาย[14] | ||||||
ความสูญเสีย | |||||||
ความสูญเสียทางทหาร: 77,000–96,079 นายในการรบ[15][16][17] ความสูญเสียทางพลเรือน: 1,000–5,000 คน[18] (ประมาณการ) ทั้งหมด: 78,000-101,079 คน (ประมาณการ) |
ความสูญเสียทางทหาร: มากกว่า 315,000 คน[15] หลัง ค.ศ. 1818: มากกว่า 1,200,000 คน[15][20][21] ทั้งหมด: มากกว่า 1,615,000 คน (ประมาณการ)[20][21] | ||||||
ระหว่างการฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวเซอร์แคสเซีย ชาวคอเคซัสพื้นเมืองที่สูงประมาณ 2,000,000 คน[22][23][24][25][26][27] ส่วนใหญ่ถูกเนรเทศไปยังจักรวรรดิออตโตมัน ในขณะที่ส่วนน้อยกว่ามากถูกเนรเทศไปยังเปอร์เซีย ผู้ที่ถูกเนรเทศไม่ทราบจำนวนเสียชีวิตระหว่างกระบวนการเนรเทศ[28] |
ระหว่างและหลังสงคราม จักรวรรดิรัสเซียใช้กลยุทธ์ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ด้วยการสังหารหมู่พลเรือนอย่างเป็นระบบ นำไปสู่การฆ่าล้างเผ่าพันธุ์ชาวเซอร์แคสเซีย[34][35][36][37] โดยชาวเซอร์แคสเซียมากถึง 2,000,000 คน (ร้อยละ 85–97 ของประชากรทั้งหมด) ถูกสังหารหรือถูกเนรเทศไปยังจักรวรรดิออตโตมัน (โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตประเทศตุรกีในปัจจุบัน) ส่งผลให้เกิดชุมชนชาวเซอร์แคสเซียพลัดถิ่น[29] สงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซียเริ่มขึ้นในลักษณะของความขัดแย้งเฉพาะพื้นที่ แต่ในไม่ช้าการขยายตัวของรัสเซียไปทั่วภูมิภาคคอเคซัสก็ดึงชนชาติอื่น ๆ ในภูมิภาคเข้าสู่ความขัดแย้งด้วย บ่อยครั้งจึงถือกันว่าสงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซียเป็นส่วนตะวันตกของสงครามคอเคซัส
ระหว่างสงครามรัสเซีย–เซอร์แคสเซีย จักรวรรดิรัสเซียไม่ยอมรับว่าเซอร์แคสเซียเป็นดินแดนอิสระ แต่ถือว่าเป็นดินแดนรัสเซียที่อยู่ภายใต้การยึดครองของกลุ่มกบฏ ถึงแม้ว่าภูมิภาคนี้จะไม่เคยอยู่ภายใต้การควบคุมของรัสเซียมาก่อนก็ตาม[38] บรรดานายพลรัสเซียไม่ได้เรียกชาวเซอร์แคสเซียตามชื่อชาติพันธุ์ แต่เรียกพวกเขาว่า "พวกคนเขา" "พวกโจรเถื่อน" และ "พวกขยะภูเขา"[38][39] ในสมัยปัจจุบัน สงครามนี้ตกเป็นเป้าของการตีความประวัติศาสตร์ใหม่และก่อให้เกิดข้อโต้แย้งเนื่องจากแหล่งข้อมูลของรัสเซียในสมัยหลังส่วนใหญ่ไม่กล่าวถึงสงครามหรือลดทอนความสำคัญของสงครามลง สื่อและเจ้าหน้าที่ของรัฐรัสเซียไปไกลถึงขั้นอ้างว่าความขัดแย้งดังกล่าว "ไม่เคยเกิดขึ้น" ทั้งยังอ้างว่าชาวเซอร์แคสเซีย "เข้าร่วมกับรัสเซียโดยสมัครใจในคริสต์ศตวรรษที่ 16"[32][40]